💊Finasteride
เป็นยาในกลุ่ม 5-Alpha Reductase Inhibitors ยับยั้งการเปลี่ยนฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน (Testosterone) ไปเป็นฮอร์โมนไดไฮโดรเทสโทสเตอโรน (dihydrotestosterone/DHT) จึงใช้ในการรักษาโรคต่อมลูกหมากโต (benign prostatic hyperplasia / BPH) และ ผมบางจากพันธุกรรม (Androgenetic Alopecia/ AA)
✳️ต่อมลูกหมากโต
5 มิลลิกรัม วันละครั้ง
ต้องกินติดต่อกัน 12 สัปดาห์ - 6 เดือน จึงจะเห็นผลการรักษา
และสามารถกินติดต่อได้นาน 5 ปี
ขนาดยาสูงสุด วันละ 80 มิลลิกรัม ติดต่อกันนาน 3 เดือน
✳️ผมบางจากพันธุกรรม
1 มิลลิกรัม วันละครั้ง
(ขนาดยาสูงสุด วันละ 1 มิลลิกรัม)
โดยกินติดต่อกันไม่น้อยกว่า 3 เดือน และไม่ควรหยุดยาก่อน 1 ปี เพราะอาจทำให้ผมร่วง (Withdrawal effects)
(การใช้ยาสำหรับผมร่วงจะไม่มีประสิทธิภาพเมื่อใช้กับผู้ชายที่มีอายุมากกว่า 65 ปี)
✳️Female Hirsutism (Off-label)
กินยาขนาด 5 มิลลิกรัม วันละครั้ง
🍱 อาหารไม่มีผลต่อการดูดซึมยา
ควรกินยาในเวลาเดียวกันทุกวัน
🐧ยาถูกเปลี่ยนที่ตับโดยอาศัยเอนไซม์ CYP 3A4 ขับออกทางอุจจาระและปัสสาวะ
🔹ผู้ที่เป็นโรคไตไม่จำเป็นต้องปรับขนาดยา
🔹ผู้สูงอายุมากกว่า 70 ปี ไม่มีความจำเป็นต้องปรับขนาดยา (แม้ว่าค่าครึ่งชีวิตของยาจะยาวนานขึ้น จากปกติ 6 ชั่วโมง เป็นนานกว่า 8 ชั่วโมง)
❗ผู้ที่เป็นโรคตับต้องใช้ด้วยความระมัดระวัง เนื่องจากอาจเกิดการสะสมของยา เกิดผลข้างเคียงจากยาจนเป็นอันตราย
🚫ห้ามใช้ยาในผู้ที่เป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก เนื่องจากยาทำให้ค่า PSA ลดลงต่ำกว่าปกติ (total serum prostate specific antigen)
🚫ห้ามใช้ยาในผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี
🚫ผู้ที่กินยาฟิเนสเทอไรด์ห้ามบริจาคโลหิต เพื่อป้องกันการให้เลือดกับหญิงมีครรภ์
🚫ห้ามใช้ยาในหญิงมีครรภ์ เพราะยาจะมีผลต่อการสร้างอวัยวะเพศของทารกเพศชาย (congenital anomalies / birth defects)
รวมทั้งผู้ที่ตั้งครรภ์หรือคิดจะตั้งครรภ์ ต้องระวังไม่สัมผัสเศษยา หรือ ผงยา เนื่องจากยาสามารถซึมผ่านผิวหนังได้ หากสัมผัสตัวยาโดยไม่ได้ตั้งใจ ควรรีบล้างผิวหนังบริเวณดังกล่าวด้วยน้ำและสบู่ทันที
(ขนาดยาในอสุจิที่ผ่านเข้าสู่มารดามีปริมาณไม่มากพอที่จะส่งผลต่อทารกในครรภ์)
❗ยังไม่มีข้อมูลว่ายาถูกขับออกทางน้ำนมหรือไม่ จึงไม่ควรใช้ในหญิงให้นมบุตร
อาการข้างเคียงจากยาที่พบได้บ่อย (≥1%)
🔸ความต้องการทางเพศลดลง Decreased sex drive
🔸การหลั่งผิดปกติ
Ejaculation dysfunction
🔸การตื่นตัวของอวัยวะเพศผิดปกติ
Erectile dysfunction (trouble getting or keeping an erection)
ซึ่งอาการเหล่านี้จะเกิดขึ้นเมื่อเริ่มใช้ยา และอาการจะหายไปเมื่อใช้ยาไประยะหนึ่ง หรือ เมื่อหยุดใช้ยา
ห้ามกินยาร่วมกับ
Saw Palmetto เนื่องจากออกฤทธิ์แบบเดียวกันในการยับยั้ง DHT ซึ่งการเสริมฤทธิ์กันอาจก่อให้เกิดอันตราย
⏬⏬⏬⏬⏬
😈Post-Finasteride Syndrome / PFS
เป็นอาการผิดปกติที่เกิดขึ้นหลังจากหยุดยา (post-drug disorder) มากกว่าที่จะเป็นอาการข้างเคียงที่ยังคงอยู่หลังหยุดยา (persistent side effects) ซึ่งเกิดขึ้นได้น้อย (extremely rare) มักเกิดเฉพาะกับผู้ชายอายุระหว่าง 20 - 42 ปี ที่ใช้ยาเป็นระยะเวลานาน
การที่จะถือว่าเกิด PFS นั้น หลังจากหยุดยา อาการจะต้องเกิดขึ้นและคงอยู่นาน 3 เดือน โดยเกิดอาการต่างๆได้ 3 รูปแบบ
อาการทางเพศ: ความต้องการทางเพศลดลง นกเขาไม่ขัน ไม่สามารถถึงจุดสุดยอดได้ เกิดการหดตัวขององคชาตหรืออัณฑะ อาจมีอาการชาเกิดขึ้น
อาการทางกายภาพ: เต้านมโต ปวดกล้ามเนื้อ อ่อนแรง หูอื้อ
อาการทางจิตใจ: ซึมเศร้า วิตกกังวล กระวนกระวาย อาจมีความคิดฆ่าตัวตาย
DHT เป็นสารสำคัญที่ให้พลังงานกับกล้ามเนื้อเรียบขององคชาต เมื่อยาไปทำให้ไม่มี DHT.ก็ทำให้กล้ามเนื้อเรียบตายจนเกิดแผลเป็น (scar tissue) ที่ทำให้โครงสร้างภายในขององคชาตเปลี่ยนไป
นอกจากนี้ยาอาจทำให้สารเคมีในสมองเปลี่ยนแปลง
Altered levels of neuroactive steroids
Altered expression of neural receptors (e.g., GABA and NDMA)
Altered gene expression
เกิดการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ จนมีผลต่อความต้องการทางเพศ และอาการทางจิตใจอื่นๆ
PFS ถึงแม้ว่าจะไม่มียารักษา แต่บางอาการสามารถแก้ไขได้โดยใช้ยากลุ่ม phosphodiesterase type 5 (PDE5) inhibitors เช่น sildenafil (Viagra) หรือ tadalafil (Cialis)
ในกรณีที่ใช้แล้วยังไม่ดีขึ้น อาจต้องฉีดยา (penile injections) หรือใช้วิธีอื่นๆที่หมอยูโรเห็นว่าเหมาะสม
👨🎨เนื่องจากยา finasteride เป็นยาที่ใช้ติดต่อเป็นเวลานาน รวมทั้งมีผลข้างเคียงเกิดขึ้นทั้งขณะใช้ยาและหลังจากหยุดยา การเริ่มใช้ยาควรได้รับการประเมินจากแพทย์และอยู่ในความดูแลของแพทย์อย่างใกล้ชิด
⏬⏬⏬⏬⏬
เนื่องจากยา Finasteride 1 มิลลิกรัม และ 5 มิลลิกรัม มีราคาที่ต่างกันมาก จนอาจมีการนำยาในขนาด 5 มิลลิกรัม มาตัดแบ่ง 4 ส่วน ก็จะได้ยาขนาด 1.25 มิลลิกรัมโดยประมาณ
จากการศึกษาพบว่า แม้ว่าจะกินยาในขนาด 5 มิลลิกรัม ก็ไม่ได้ทำให้ผมงอกเร็วขึ้น หรือมีผมหนาขึ้น แต่อาการข้างเคียงจากยาก็เพิ่มมากขึ้นด้วยเช่นกัน จึงไม่มีการนำยาขนาด 5 มิลลิกรัมมาใช้รักษาโรคผมบางจากพันธุกรรม
ดังนั้นการนำยาเม็ดขนาด 5 มิลลิกรัม มาตัดแบ่ง 4 ส่วนเท่าๆกัน ก็ไม่ได้มีผลดีหรือผลเสียเกิดขึ้นมากนัก นอกจากจะได้รับขนาดยาที่ไม่สม่ำเสมอ ซึ่งขึ้นอยู่กับการตัดแบ่งยาที่ได้ในแต่ละส่วน
🔸ควรใช้อุปกรณ์ตัดแบ่งเม็ดยา pill cutter
🔸ระวังอย่าให้ผู้หญิงสัมผัสผงยา หรือ เม็ดยาที่แบ่งแล้ว
🔸ทำความสะอาดโต๊ะที่ตัดเม็ดยาทุกครั้ง เพื่อป้องกันการปนเปื้อน
ถ้าไม่อยากตัดแบ่งเม็ดยา ก็อย่ายึดติดกับยี่ห้อ เพราะยา Finasteride ขนาด 1 มิลลิกรัม มีหลายยี่ห้อ บางยี่ห้อในขณะนี้ราคายังเป็นปกติ แต่บางยี่ห้อขึ้นราคาไม่ต่ำกว่า 50 บาท ซึ่งการไม่ยึดติดกับยี่ห้อเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นได้ยากกับผู้ใช้ยาในประเทศไทย
😁มีปัญหาเรื่องการใช้ยา เชิญปรึกษาเภสัชกร
.
.
💢
.
.
.
อ่านเพิ่มเติม
5α-reductase inhibitor treatment implicated in dementia
อย.ย้ำ เตือนผู้ป่วยก่อนใช้ยา ‘ฟิแนสเทอไรด์รักษาผมร่วง’ มีผลข้างเคียง ‘เกิดอาการจิตเวช’
.
.
ยาที่จำเป็นต้องงดรับประทานก่อนมาบริจาคโลหิต
.
.
POSTED 2023.02.28
บทความก่อนหน้า
Scalp bleach burn
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
