วันมาฆบูชา ย่อมาจากคำว่า "มาฆปุรณมีบูชา" หมายถึง การบูชาในวันเพ็ญเดือน 3 เพื่อระลึกถึงโอกาสคล้ายวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงโอวาทปาติโมกข์แก่พระภิกษุจำนวน 1,250 รูปที่มาประชุมพร้อมกันโดยมิได้นัดหมาย โดยมีใจความสำคัญที่กล่าวถึงการทำความดี ละเว้นความชั่ว และทำจิตใจให้บริสุทธิ์