10 มี.ค. 2023 เวลา 07:43 • สุขภาพ
กรุงเทพมหานคร

ทำไมบางทีเราถึง "รู้สึกหดหู่" จากการเปรียบเทียบกับคนอื่น ?

เพื่อน ๆ เคยรู้สึกบ้างไหมว่า…
ทำไมฉันถึงไม่เก่งเท่าคนอื่นในรุ่นเดียวกันเลย ? 🥺
ทำไมเพื่อนคนนี้แชร์ภาพที่ตัวเองได้รับรางวัลบนเวที หรือได้รับการยอมรับจากคนหมู่มาก เป็นผู้นำของใครหลายคน ได้รับการโปรโมตตำแหน่งทุก ๆ ปี
แต่ว่า เรา…กลับเป็นแค่คนที่ไม่เอาไหนคนนึง ? 😣
ดู Tiktok ผ่าน ๆ ไป ดันเจอ พี่นักบินคนหนึ่ง ที่ทั้งเป็นกัปตันขับเครื่องบิน ทั้งพูดได้ 4 ภาษา ทั้งขายของออนไลน์ในวันหยุดบิน หื้มมม อายุแค่ 30 กว่าปีเองเหรอ
โอโห… เล่นเอาซะเรารู้สึกตัวเล็กไปเลย… 😵🫠
ถ้าเพื่อน ๆ เคยรู้สึกแบบนี้ หรือ กำลัง(แอบ)เป็นอยู่.. วันวันนึงเอาแต่เปรียบเทียบกับคนอื่นไปเรื่อย ๆ แล้วรู้สึกแย่กับตัวเอง..
แสดงว่าเรากำลังตกอยู่ในกับดักของการเปรียบเทียบทางสังคม หรือ “Social Comparison”
ว่าแต่เรื่องนี้เป็นอย่างไร ?
ในโพสนี้พวกเรา MindStory ขอพาเพื่อน ๆ มาคลายกังวล หรือมาทำความเข้าใจเพื่อน ๆ บางคนที่เคยมีความรู้สึกแบบนี้กันบ้างดีกว่า 🤗🥰
.
หนึ่งในทฤษฎีที่สามารถอธิบายพฤติกรรมความคิดแบบนี้ได้ ก็คือ ทฤษฎีที่ว่าด้วยเรื่องของการเปรียบเทียบทางสังคม “Social Comparison”
ทฤษฎีนี้ถูกคิดค้นโดยคิดค้นโดยคุณ Leon Festinger ในปี ค.ศ. 1954
โดยเขาบอกว่า การเปรียบเทียบทางสังคม หมายถึง
 
“การที่บุคคลเปรียบเทียบตนเองกับบุคคลอื่นเพราะต้องการข้อมูลเกี่ยวกับตนเอง สภาพแวดล้อม เพื่อประเมินคุณภาพ ประสิทธิภาพของตนเอง และเป็นการตั้งเป้าหมายส่วนตัว”
หรือเอาง่าย ๆ คือช่วงที่เรากำลังสงสัยในตัวเอง กำลังสูญเสียความมั่นใจ หรือไปพบเจอความล้มเหลวกับเรื่องอะไรสักเรื่องมา
แล้วในขณะเดียวกัน เราก็ดันไถ feed เล่น Social media แล้วได้เห็นข้อมูลอัปเดตจากเพื่อน ๆ หลายคน บนโลก Social media เยอะมากเกินไป (แน่นอนว่าเราก็จะเห็นแต่เรื่องดีดีซะเป็นส่วนใหญ่)
แต่แทนที่เราจะมองว่ามันดีนะ น่าชมเชยจัง… กลับกลายเป็นว่า เราดันไปเปรียบเทียบกับเค้าซะนี่นาาา…
อาการเปรียบเทียบกับคนที่มีคุณค่า มีความสามารถมากกว่าตัวเราเอง จะเรียกว่า “Upward Comparison”
ซึ่งเรื่องตรงนี้ อาจทำให้เราด่ำดิ่งไปในความล้มเหลวของตัวเอง (ทั้งที่ เราไม่ได้ล้มเหลวซะหน่อยนะ !)
ในมุมตรงข้าม สำหรับคนบางคนอาจพยายามทำให้ตัวเองดีขึ้นได้ โดยการมองแบบ “Downward Comparison” หรือการเปรียบเทียบกับคนที่มีความสามารถที่น้อยกว่าเรา และพยายามยกตัวเองให้สูงกว่า อาจจะเพราะปลอบใจตัวเอง หรือ เพิ่ม Self-Esteem ก็ตามที
แต่สำหรับพวกเราแล้ว วิธีการมองแบบ Downward Comparison ไม่ใช่วิธีแก้ที่ดีเท่าไร..
เพราะคิดแบบนั้นไปเรื่อย ๆ เราจะกลายเป็นคนที่มองคนด้วยการดูถูก ข่มเหงไปแทน (แล้วสุดท้ายก็จะกลับมาติดกับดัก Upward)
ถ้าถามว่า ทำง่าย ๆ ก็แค่หยุดเทียบสิ…
หยุดเล่น Social media ไปซะสิ…
เอ่อ…มันทำไม่ได้ง่าย ๆ หรอกนะ ฮ่า ๆ (หรือถ้าทำได้เนี่ย เราว่ายากมากกกกเลย
บางทีเราก็ต้องปล่อยให้มันเป็นไป แล้วค่อย ๆ ถีบตัวเองขึ้นมาแทนจะดีกว่า !
📌📌 ทิปส์ง่าย ๆ จากพวกเรา สำหรับเพื่อน ๆ ที่กำลังติดหล่มความคิดนี้อยู่ 🌟
- พอเราไปเปรียบเทียบกับใครเยอะ ๆ โดยเฉพาะใน Facebook, IG
มันจะทำให้เรา “มองข้าม” ตัวเองไป จนลืมไปแล้วว่า เราเป็นใครและมีคุณค่าอะไร…
 
[ ลองค่อย ๆ หยุดเปรียบเทียบตัวเองกับผู้อื่น ลองเลือกที่จะมีความสุขกับชีวิตและสิ่งที่เรามีอยู่ ซึ่งบางทีสิ่งที่เรามีอยู่มันก็ดีมาก ๆ แล้วนะ ! ]
อันนี้พูดง่าย แต่ทำยากมาก แต่เริ่มลองมองตัวเองและรู้สึกดีกับตัวเองบ้าง ก็คงไม่ยากไปแน่นอน 😊
- บางครั้งที่เรารู้สึกแย่จริง ๆ อดคิดอดเทียบไม่ได้จริง ๆ งั้นลองนั่งอยู่กับมันสักพักนึงก็ได้นะ
[ ลองปล่อยตัวเองให้เศร้าสักพักดู ก็ไม่เห็นเป็นอะไร ]
อย่าฝืนว่าต้องหยุดคิดเพียงอย่างเดียว ก็ปล่อยตัวเองดิ่งสักพักนึงไป
หลังจากปล่อยให้ตัวเองคิดเสร็จ ลองหยิกมือหรือลองสะกิดตัวเองเบา ๆ ให้รู้ว่า
“ตอนนี้ ตัวฉันกำลังดาวน์อยู่นะ และตัวฉันกำลังดีขึ้นแล้วนะ …”
คราวหน้าที่เรากำลังรู้สึกแบบนี้อีก ก็จะได้รู้ตัวเอง มีสติ
รู้ว่าเรากำลังจะดาวน์นะ เรากำลังจะจมนะ จมได้ แต่ห้ามดิ่ง
พวกเราเชื่อว่า ถ้าเรารู้ตัวเอง
อย่างน้อย เราก็ยังพอดึงตัวเองขึ้นมาได้ 🙂
(ไม่ได้ก็ลองระบายให้คนที่อยู่ข้าง ๆ ฟังดูก็ไม่เลวนี่ ! )
แต่สำหรับคนที่ไม่ชอบการระบาย ตนของที่พึ่งแห่งตนนี่ละ อาจสำคัญที่สุด ฮ่า ๆ
[ Upward comparison ก็เป็นมุมมองที่ดีนะ ! ลองปรับจากการที่เราชอบเทียบกับคนที่เก่งกว่า มาเป็น เพิ่มพลังใจให้เราเก่งเท่าเค้าละกัน ! ]
ก่อนที่เราจะคิดเปรียบเทียบกับคนที่เก่งกว่า
อาจลองถามตัวเองสักนิดว่า...
“เอ้ะ ! เรารู้จักคนคนนี้ดีแล้วหรือยัง ? เราเคยเห็นในมุมที่เค้าเคยล้มลง แล้วลุกขึ้นมาอย่างแข็งแกร่งไหม ?”
ในมุมที่เค้ากำลังสร้างตัวเอง เค้าก็อาจจะหายไปจากสังคม และกำลังพัฒนาตัวเอง เค้าอาจจะเคยอยู่จุดตกต่ำที่เราอาจคิดไม่ถึงก็ได้นะ !
แล้ว โอโห..เค้าพยายามมาตั้งขนาดนี้ เค้าอาจจะพยายามมาเกิน 2-3 ปี โดยที่เราไม่รู้ก็ได้นะ !!
เรามาเห็นตอนที่เค้าสำเร็จกันหมด เลยเปรียบเทียบ
(แต่ใครจะไปโพสช่วงเวลาลำบากที่น่าขายหน้ากันละ เนอะ)
บางทีแล้ว บุคคลเหล่านั้น อาจจะเคยเปรียบเทียบกับเรามาก่อนก็ได้นะ ช่วงที่เรากำลังเติบโต และโพสอะไรต่าง ๆ ลง social media… เค้าคนนั้น ก็อาจจะเคยรู้สึกแบบเราหรือกับเรา อยู่เหมือนกัน
พอคิดแบบนี้ เราอาจจะเผื่อใจไม่ให้ไปเปรียบเทียบกับบุคคลท่านนั้นได้มากขึ้น
กลับกัน ! ถ้าเราอยากรู้ว่าเค้าทำยังไง ก็ลองปรึกษาเพื่อนคนนั้นดู แล้วนำวิธีที่เป็นประโยชน์มาใช้ (ขอลอกหน่อยนะ ว่างั้นละ..แห่ะ ๆ) 🥺🙏
สำหรับพวกเรานะ Social media อาจกลายเป็นดาบที่คมคอยเฉือนใจ หรือ อาจเป็นอะไรที่ดูเพลิน ๆ สนุก ๆ ได้ มันก็ขึ้นอยู่ใจเราเอง ถ้าเราไปยึดติดหรือไปเปรียบเทียบกับมันมากเกินไป มันก็จะกลายเป็นดาบที่แสนคม
เรามองว่า มันอยู่ที่มุมมองของเราเองนี่ละ และห้ามไปโทษหรือโยนใส่คนอื่น ๆ เค้านะคร้าบบ
สารภาพว่าพวกเราเองก็เคยเป็นอาการแบบนี้ และอาจยังเป็นอยู่แบบไม่รู้ตัว เพราะบางทีมันก็เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นมาเอง
สำหรับในบางข้อเอง พวกเราก็พยายามตั้งสติและเตือนตัวเองอยู่เหมือนกัน 🙂
แต่จริง ๆ เรื่องนี้อาจสามารถอธิบายด้วยการใช้ทฤษฎีทางจิตวิทยาอื่น ๆ เข้าวิเคราะห์ร่วมด้วย
ไว้ในโพสต่อ ๆ ไปเราจะพยายามไปศึกษาเพิ่มแล้วมาสรุปให้เพื่อน ๆ อ่านกันเบา ๆ นะคร้าบ 🥰🙏🙏
โฆษณา