17 มี.ค. 2023 เวลา 05:05 • ภาพยนตร์ & ซีรีส์

Everything Everywhere All At Once : ชัยชนะของชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชีย

ในเวทีประกาศรางวัลออสการ์เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา ทำให้ Everything Everywhere All At Once ถูกนำกลับมาพูดถึงอีกครั้ง เพราะกวาดรางวัลไปกว่า 7 รางวัลเลยทีเดียว
และการชนะครั้งนี้ก็เป็นเสมือนตัวแทนชัยชนะของชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชีย ที่สามารถคว้ารางวัลใหญ่ในเวทีที่เต็มไปด้วยคนผิวขาวได้
Everything Everywhere All At Once เป็นหนังที่พูดถึง Evelyn Wang (แสดงโดย Michelle Yeoh) หญิงชาวจีนที่อพยพไปตั้งรกรากกับสามีที่สหรัฐฯ เปิดร้านซักรีดที่ขาดทุนมาหลายปี เธอมีแต่เรื่องยุ่งๆ ให้ต้องจัดการทั้งวัน เธอเป็นคนที่ไม่ประสบความสำเร็จ มีความฝันมากมายที่ไม่ได้ทำ
แต่วันหนึ่งเธอกลับพบว่าเธอสามารถดึงพลังจากตัวเธอในหลายมัลติเวิร์สมาใช้ได้ และนั่นทำให้เธอมองเห็นว่าทางเลือกที่เธอไม่ได้เลือกในอดีต ส่งผลให้ตัวเธอในปัจจุบันแตกต่างจากตอนนี้อย่างไร
1
ดูเผินๆ หนังเรื่องนี้ก็เป็นเหมือนหนัง sci-fi หรือหนังบู๊ทั่วๆ ไป แต่พอมองลงไปดีๆ เราจะพบว่าในหนังเต็มไปด้วยปรัชญาและสัญญะต่างๆ ที่แฝงอยู่แล้วแต่จะตีความ ซึ่งแก่นหลักๆ ที่มองเห็นได้ชัดคือการพยายามถ่ายทอดความเป็นคนอเมริกันเชื้อสายเอเชีย ความสัมพันธ์ในครอบครัว ความสัมพันธ์ระหว่างสามีภรรยา
📌 รู้จักกับ Asian Americans
Asian Americans หรือ ชาวอเมริกันที่มีเชื้อสายเอเชีย คนกลุ่มนี้มักจะอพยพมาจากเอเชียหรือมีบรรพบุรุษอพยพมาจากเอเชีย ในปัจจุบันคาดว่ามีอยู่ราวๆ 22 ล้านคน โดยมีเทือกเถาเหล่ากอมาจากกว่า 20 ประเทศทางแถบเอเชียตะวันออกและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตลอดจนชมพูทวีป ที่มีประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม ภาษา และเอกลักษณ์ แตกต่างกันออกไป
ในการสำรวจสำมะโนประชากรปี 1870 มีประชากรอเมริกันราวๆ 63,000 คน ที่ถูกระบุว่าเป็นชาวเอเชีย
จนการสำรวจสำมะโนประชากรในปี 1960 ที่ให้ผู้ถูกสำรวจสามารถระบุเชื้อชาติของตนเองได้ ในตอนนั้น กว่า 980,000 คน ระบุว่าตนเองเป็นชาวเอเชีย
ประชากรชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชียเพิ่มขึ้นเป็น 11.9 ล้านคน ในปี 2000 ก่อนที่จะเพิ่มขึ้นเป็นสองเท่าในปี 2019
ในปัจจุบัน คาดว่าประชากรกลุ่มนี้ คิดเป็น 7% ของประชากรอเมริกาทั้งหมด และทาง Pew Research Center ก็คาดว่ากลุ่มเอเชียนอเมริกัน จะเพิ่มขึ้นเป็น 46 ล้านคน ในปี 2060 ซึ่งถือว่าเป็นกลุ่มประชากรที่เติบโตเร็วกว่ากลุ่มอื่นๆ
📌 ชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชียมาจากไหนกันบ้าง?
ในหนังจะฉายภาพให้เราเห็นถึงกลุ่ม Chinese Americans หรือชาวอเมริกันเชื้อสายจีนเป็นหลัก ผ่าน Evelyn Wang ตัวละครหลักของเรื่อง จะเห็นได้ว่าในเรื่องเธอจะพูดปะปนทั้งภาษาอังกฤษ และภาษาจีน นอกจากนี้ยังคงรักษาวัฒนธรรม ขนมธรรมเนียมแบบจีนบางอย่างเอาไว้ และยังมีความคิดที่ติดอยู่ในกรอบค่านิยมจีนอยู่
ชาวอเมริกันเชื้อสายจีน ถือเป็นกลุ่มเชื้อชาติเอเชียกลุ่มใหญ่ที่สุดในสหรัฐฯ คิดเป็น 24% ของประชากรเชื้อสายเอเชียทั้งหมด หรือราวๆ 5.4 ล้านคน รองลงมาคือ ชาวอเมริกันเชื้อสายอินเดีย 21% (4.6 ล้านคน) และชาวอเมริกันเชื้อสายฟิลิปปินส์ 19% (4.2 ล้านคน)
ชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชียกว่า 45% อาศัยอยู่ในแถบตะวันตกของประเทศ โดยกว่า 1 ใน 3 กระจุกตัวอยู่แถบรัฐแคลิฟอร์เนีย
ในปี 2019 รัฐแคลิฟอร์เนียมีชาวเอเชียอาศัยอยู่ถึง 6.7 ล้านคน
รองลงมาคือนิวยอร์ก (1.9 ล้านคน)
รัฐเท็กซัส (1.6 ล้านคน)
รัฐนิวเจอร์ซีย์ (958,000 คน)
และวอชิงตัน (852,000 คน)
คนกลุ่มนี้ส่วนใหญ่กว่า 66% จะพูดภาษาอื่นที่ไม่ใช่ภาษาอังกฤษกันในบ้าน โดยภาษาที่มักจะพูดกันมากที่สุดคือภาษาจีน (34%) ภาษาฮินดู (13%) ภาษาตากาล็อกและภาษาอื่นๆ ในฟิลิปปินส์ (9%) และภาษาเวียดนาม (7%)
คนอเมริกันที่มีเชื้อสายเอเชียส่วนใหญ่กว่า 57% ไม่ได้เกิดในสหรัฐฯ เนื่องจากแต่ละคนอพยพเข้ามาในช่วงเวลาและเหตุการณ์ที่แตกต่างกันออกไป
ส่วนเด็กอเมริกันเชื้อสายเอเชีย ที่เกิดในสหรัฐฯ ส่วนใหญ่จะเป็นรุ่น Gen Z โดยมีอายุเฉลี่ยเพียง 19 ปีเท่านั้น (ในเรื่อง ลูกสาววัยรุ่นของ Evelyn Wang ก็อยู่ในกลุ่มนี้ จะเห็นได้ว่าเธอพูดภาษาอังกฤษได้คล่องกว่าพ่อแม่ แต่พูดภาษาจีนไม่ค่อยถนัด)
📌 ชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชีย กับเพดานไม้ไผ่ (Bamboo ceiling)
ถึงแม้ชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชีย จะสามารถใช้ชีวิตได้ปกติกลมกลืนกับคนอเมริกันทั่วไป อย่างไรก็ตาม กลับยังคงมีอุปสรรคบางอย่างที่มากั้นขวางไว้ให้คนกลุ่มนี้ก้าวขึ้นไปในระดับฐานะที่สูงขึ้นได้ยาก
อุปสรรคที่ว่านั้นถูกเรียกว่า Bamboo celing หรือเพดานไม้ไผ่ (เป็นคำที่แตกแขนงออกมาจากคำว่า Glass ceiling) ซึ่งเปรียบเสมือนเพดานที่กั้นไม่ให้ชาวเอเชีย หรือชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชีย ก้าวเข้าไปสู่ตำแหน่งผู้บริหารระดับสูงได้ โดยอ้างเหตุผลจากการขาดความเป็นผู้นำ หรือขาดทักษะทางการสื่อสาร
ถ้าดูจากข้อมูลเชิงสถิติ ก็จะเห็นได้ว่า คนอเมริกันเชื้อสายเอเชียมีโอกาสก้าวขึ้นไปในตำแหน่งผู้บริหารน้อยกว่าคนเชื้อสายแอฟริกัน กลุ่มเชื้อสายสเปน และผู้หญิง แม้ว่าชาวเอเชียจะมีการศึกษาสูงสุดก็ตาม ถ้าจะพูดง่ายๆ ก็คือในหากแข่งขันในตำแหน่งเดียวกันแต่ชาวเอเชียจะต้องพยายามกว่าคนผิวขาวมาก และต้องมีคุณสมบัติที่เยี่ยมยอดกว่าคนผิวขาวมากจริงๆ ถึงจะได้รับการยอมรับ
การชนะรางวัลใหญ่ของหนัง Everything Everywhere All At Once จึงเป็นเสมือนกับการประกาศชัยชนะของชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชีย บนเวทีโลก
เหมือนกับที่ Michelle Yeoh ซึ่งกลายเป็นหญิงเอเชียคนแรกที่คว้ารางวัลสาขานักแสดงนำหญิงยอดเยี่ยมในประวัติศาสตร์ 95 ปี ของการประกาศรางวัลออสการ์ ได้กล่าวสุนทรพจน์ไว้ตอนรับรางวัลว่า
“แด่เด็กผู้หญิงและเด็กชายทุกคนที่หน้าตาเหมือนฉัน นี่คือ..สัญญาณแห่งความหวังและความเป็นไปได้ จงฝันให้ไกล และสักวันมันจะเป็นจริงได้”
"For all the little boys and girls who look like me watching tonight, this is a beacon of hope and possibilities," Yeoh said in her acceptance speech, adding, "Dream big and dreams do come true."
Michelle Yeoh
ผู้เขียน: ชนาภา มานะเพ็ญศิริ Economist, Bnomics
ภาพประกอบ : จินดาวรรณ อรรถมานะ Graphic Designer, Bnomics
Bnomics - Bangkok Bank Economics
'Be an Economist for Everyone'
วิเคราะห์ เจาะทุกประเด็นเศรษฐกิจ ให้เป็นเรื่องง่ายสำหรับคุณ
References:
เครดิตภาพ : A24 และ Reuters

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา