3 เม.ย. 2023 เวลา 12:00 • ไลฟ์สไตล์

ย่อยยอดใบชา EP: 173

สิทธิคู่กับหน้าที่ อิสระคู่กับอะไร
มีคำกล่าวว่า ถ้าต้องการมีสิทธิก็ต้องมีหน้าที่ ทำตามสิทธินั้น เช่น ผู้มีสิทธิเลือกตั้ง มีหน้าที่ไปเลือกตั้ง
สิทธิ เป็นอำนาจที่แต่ละคนมี โดยไม่เบียดเบียนคนอื่น
หน้าที่ เป็นสิ่งที่ต้องปฏิบัติ หรือ ห้ามปฏิบัติ ที่ทำแล้วเกิดประโยชน์ต่อตัวเอง สังคม ภายใต้สิทธิของตนเอง
หน้าที่จะเป็นไปหรือสอดคล้องกับบทบาทของแต่ละคน
ถ้าเราเป็นพ่อแม่ เรามีสิทธิปกครองลูก มีหน้าที่ดูแล เลี้ยงดู ปกป้อง ให้การศึกษา ถ้าเราเป็นพนักงานเรามีหน้าที่ทำงาน ทำตามกรอบระเบียบ วิธีปฏิบัติขององค์กร มีสิทธิแสดงความคิดเห็น มีสิทธิในสวัสดิการ การอธิบายชี้แจง ขออนุมัติ ดำเนินการ ไม่ดำเนินการต่างๆ ต่อผู้บริหาร
อิสระ หมายถึงอะไร เหมือนกับเสรีภาพหรือเปล่า เหมือนว่าจะเหมือนกัน แต่ถ้าพิจารณาแล้วต่างกัน
อิสระ (Autonomy) หมายถึง เป็นใหญ่ เป็นไทแก่ตัว ปกครองตนเอง และขยายไปครอบงำผู้อื่นได้ด้วย
เสรีภาพ (Freedom หรือ Liberty) หมายถึง ทำอะไรได้ตามใจ แต่มีขอบเขต ไม่ละเมิดเงื่อนไข หรือผู้อื่น
สองคำนี้ต่างกัน อิสระภาพ มีความเป็นใหญ่ครอบงำเหนือผู้อื่นได้ด้วยคืออยู่เหนือ ส่วนเสรีภาพ ที่ทำได้แค่ตามใจตัวเอง
ที่ใดมีอิสระมาก เสรีภาพก็น้อยลงตามส่วน ถ้าอิสระภาพหมดไป เสรีภาพก็จะเต็มที่ เปรียบดังแมวไม่อยู่ (อิสระภาพ) หนูก็ร่าเริง (เสรีภาพ)
ประเทศสังคมนิยมผู้นำมีอิสระ สามารถออกระเบียบกฏเกณฑ์ได้ ประชาชนมีเสรีภาพน้อย ต้องยอมทำตาม
เมื่อเป็นเด็กมีเสรีภาพในวงจำกัด เพียงในของเล่นส่วนตัว ในห้องตัวเอง พ่อแม่ ผู้ปกครองมีอิสระในการออกกฏ กำหนดเงื่อนไข การปกครอง พิจารณา ห้าม - อนุญาต เรื่องต่างๆ ของลูก
เมื่อโตขึ้นก็มีเสรีภาพมากขึ้น เช่น เลือกซื้อของใช้ เสื้อผ้า เลือกสาขาวิชาเรียน เมื่อเป็นผู้ใหญ่ เรียนจบทำงานก็มีอิสระที่จะคิด-ตัดสินใจ เลือกงาน เลือกคู่ครอง เป็นต้น
เคยสงสัยหรือไม่ว่าทำไมเพื่อนรวมงานของเรา บางคน บางแผนก มีอิสระจะทำอะไร มาสาย กลับก่อน หยุดงาน คิดริเริ่ม ทดลอง ทดสอบ อะไร อะไรได้เอง หรือแค่บอก (บางครั้งบอกทีหลัง) ไม่ต้องขออนุญาตหัวหน้า
หรือตำแหน่งเท่าๆกัน แต่อำนาจดำเนินการ ในการตัดสินใจเรื่องเงิน เรื่องต่างๆ ไม่เหมือนกัน
ที่เขามีอิสระเช่นนี้ก็เพราะ อิสระต้องมาพร้อมกับความรับผิดชอบ เหมือน สิทธิ ต้องมาพร้อมกับหน้าที่
ท่านเป็นหัวหน้างานย่อมมีสิทธิหลายอย่าง มากและต่างจากพนักงานทั่วไป นั่นก็เพราะท่านต้องมีหน้าที่ต่างกับพนักงาน
ท่านมีอิสระในการ คิด-ตัดสินใจ-สั่งการ-ทำ มากกว่าพนักงาน ก็เพราะท่านต้องรับผิดชอบ สิ่งที่เกิดขึ้นจากการตัดสินใจ สั่งการ ให้ทำหรือไม่ทำ ของท่าน
อิสระจะมากขึ้นไปเรื่อยๆ ตามความรับผิดชอบของท่าน ความรับผิดชอบ (Responsibility) ถ้าแปลตามภาษาจะหมายถึง ภาระ หน้าที่ สิ่งที่รับผิดชอบ ผมได้มีโอกาสฟัง Podcast ตอนหนึ่ง อธิบายความหมายของ Responsibility ได้ดีมาก เขาแบ่งคำนี้ออกเป็น 2 คำ คือ
Response หมายถึง การตอบสนอง (ต่อหน้าที่)
Ability หมายถึง ความสามารถ
ดังนั้น Responsibility หรือความรับผิดชอบ จะมีความหมายว่า ความสามารถในการตอบสนองต่อหน้าที่ ที่มีหรือรับมอบหมายมา
การที่เราจะมีอิสระในงานมากแค่ไหน ขึ้นกับว่าเรามีความสามารถในการตอบสนองต่อภาระหน้าที่ ที่รับมอบหมายมาแค่ไหน ในสายตาของผู้บริหารหรือผู้ที่มอบหมายงานนั้นมาให้เราว่าเราทำได้ตามความคาดหวังหรือมากกว่า อิสระภาพในการทำงานของเราก็จะเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ตามส่วนกันไป
ในทางกลับกัน ถ้าเราไม่มีความรับผิดชอบ อิสระภาพ ก็จะลดลงและกลายเป็นส่วนงานสังคมนิยม ทำตามสั่ง ถูกกำกับ ดูแล ใกล้ชิด ต้องรายงานตามกรอบระเบียบ
อิสระในงาน จะพัฒนาเป็นอำนาจสั่งการ เป็นการเติบโต เป็นความสะดวกคล่องตัว หรือความอึดอัดขัดขวาง ก็ขึ้นกับตัวผู้ทำงานเอง ว่าจะทำอย่างไร มีผลงานจากกระทำเช่นไร
อยากมีสิทธิ ต้องมีหน้าที่
อยากมีอิสระ ต้องมีความรับผิดชอบ
ช่องทางง่ายๆสำหรับคนอยากมีความรู้ แต่ไม่อยากเสียเวลา
Youtube: -
โฆษณา