11 เม.ย. 2023 เวลา 06:40 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

การแช่แข็งอาหารแบบต่างๆ นวัตกรรมเปลี่ยนโลกที่เราคุ้นเคย

(เรียบเรียงโดย ณัฐนันท์ รัตนชื่อสกุล)
การถนอมอาหารมีหลากหลายวิธี แต่หนึ่งในวิธีที่คงความสดและสภาพวัตถุดิบได้ดีที่สุดคือการแช่แข็งอาหาร เนื่องจากการลดอุณหภูมิของอาหารให้ต่ำลงจะช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อจุลินทรีย์ต่างๆ จึงเป็นการชะลออัตราการเน่าเสียของอาหาร อีกทั้งยังรักษารสชาติ เนื้อสัมผัส สี และคุณค่าทางอาหารได้อย่างยาวนานด้วย
1
วิธีการแช่แข็งในอุตสาหกรรมอาหารหลักๆแล้วมี 3 เทคนิคที่เป็นที่นิยมในปัจจุบัน
1.การแช่แข็งโดยการสัมผัส(contact freezing)
2.การแช่แข็งแบบรวดเร็ว(flash freezing)
3.การทำแห้งแบบแช่เยือกแข็ง(freeze-drying)
แต่ละวิธีการมีจุดประสงค์ที่แตกต่างกันออกไปทำให้การเลือกใช้เทคนิคแช่แข็งที่เหมาะสมนั้นสำคัญมากเพราะเทคนิคที่ไม่เหมาะสมอาจส่งผลให้อาหารเสียเนื้อสัมผัสและรสชาติของมันได้
1. การแช่แข็งโดยการสัมผัส (contact freezing) นั้นเหมาะสมกับการแช่แข็งอาหารสดในปริมาณมากๆ โดยการแช่วัตถุดิบในน้ำแล้วนำไปแช่เยือกแข็งอย่างรวดเร็ว ทำให้เกิดน้ำแข็งปกคลุมอาหารซึ่งเปรียบเสมือนเกราะป้องกันไม่ให้วัตถุดิบทำปฏิกิริยากับแก๊สออกซิเจนในอากาศนั่นเอง
1
อีกทั้งยังช่วยให้อาหารสดไม่แห้งจนเกินไปด้วย อย่างไรก็ตาม ข้อเสียของวิธีการนี้คือ เมื่อต้องการใช้อาหารที่แช่แข็งไว้ วัตถุดิบทั้งก้อนนี้จะต้องถูกละลายน้ำแข็งพร้อมๆกัน ดังนั้นหากนำอาหารไปใช้ประกอบอาหารไม่หมด การแช่แข็งอาหารที่เหลืออีกครั้งอาจทำให้คุณภาพของอาหารลดลงได้
ที่มา :Jonathan Potts
2.การแช่แข็งแบบรวดเร็ว (flash freezing) เป็นการแช่แข็งอาหารแต่ละชิ้นส่วนโดยการพ่นอากาศเย็นจัดใส่ตัววัตถุดิบโดยตรง และมีพัดลมคอยดูดอากาศร้อนออกจากตัวอาหาร ทำให้อาหารมีอุณหภูมิต่ำได้ถึง -18 องศาเซลเซียสภายในเวลาเพียงไม่กี่นาที วิธีการนี้เหมาะกับผักผลไม้ต่างๆ รวมไปถึงอาหารทะเล เนื่องจากอาหารเหล่านี้มักไม่ติดกันเป็นก้อนในระหว่างกระบวนการนี้
1
Freeze-dried Ice Cream ที่มา : Wikipedia
3.การทำแห้งแบบแช่เยือกแข็ง (freeze-drying) เป็นการกำจัดน้ำในอาหารออกที่อุณหภูมิต่ำ โดยปกติการกำจัดน้ำในอาหารด้วยความร้อนนั้น จะกำจัดได้เพียง 80% ของปริมาณน้ำทั้งหมดในอาหาร โดยการทำแห้งแบบแช่เยือกแข็งนั้น อาหารจะถูกแช่แข็งแบบรวดเร็ว (flash freezing) เสียก่อน จากนั้นจึงใช้ปั๊มดูดอากาศออกเพื่อทำให้เกิดสุญญากาศขึ้นภายในภาชนะที่บรรจุอาหาร ทำให้น้ำระเหิดออกไปจากภาชนะ วิธีการนี้สามารถกำจัดปริมาณน้ำออกจากอาหารได้สูงถึง 98% และอาหารที่ผ่านกระบวนการนี้สามารถเก็บไว้ได้เป็นสิบปีเลยทีเดียว
1
จะเห็นได้ว่าการแช่แข็งนั้นเป็นนวัตกรรมที่เกิดขึ้นด้วยการผสมผสานเทคโนโลยีและความรู้วิทยาศาสตร์หลากหลายสาขา การพัฒนาด้านต่างๆร่วมกันจึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการสร้างนวัตกรรมเพื่อมนุษย์เราอย่างแท้จริง
1
โฆษณา