16 เม.ย. 2023 เวลา 01:06 • การเมือง

When Empires Die Jeff Thomas

ตอนที่จักรวรรดิ์จะล่มสลาย มันจะรวดเร็วแบบเหลือเชื่อ
เออร์เนสท์ เฮมิงเวย์ ก็เคยบอกไว้ในหนังสือ The Sun Also Rises ..เมื่อถูกถามถึงตอนล้มละลาย...เขาตอบว่า "ก็ค่อย ๆช้า ๆ ไปก่อน ..และแล้วก็ทันทีเลย" ..gradually, then suddenly
มันฟังดูคลุมเครือ แต่มันเป็นอย่างนั้นจริง ๆ
ทุก ๆ อาณาจักร เมื่อถึงจุดที่มันพีคสุด ๆ มันจะมีอำนาจมาก แต่หลังจากผ่านจุดพีค อำนาจจะเริ่มเสื่อมลง ความอ่อนแอที่เกิดขึ้นจะฉุดรั้งไม่อยู่ และจะมองไม่ออกด้วยว่าตัวเองกำลังจะต้องเผชิญกับอะไร
ประเทศที่ยิ่งใหญ่จะสร้างมาด้วยคุณค่าของประเพณีที่สืบทอดกันมา ..ความขยัน ..พึ่งพาตนเอง ..มีเกียรติ์ ....แต่อาณาจักรสร้างมาแบบที่ต่างออกไป มันก็เป็นประเทศที่ยิ่งใหญ่แหละ แต่มีคุณค่าทางประเพณีในทางสร้างความรุ่งเรืองที่น่าเคลือบแคลง ....หลายประเทศที่สร้างความยิ่งใหญ่ได้ แต่น้อยนักที่จะสร้างความเป็นอาณาจักรได้
ประเทศที่ยิ่งใหญ่จะเป็นเจ้าจักรวรรดิ์ได้ก็ต่อเมื่อมันรุ่งเรืองมากพอที่จะขยายอาณาเขตเพิ่มไป โดยการรุกรานดินแดนของชาติอื่น เพื่อปล้นสดมภ์ทรัพย์สินและปราบปรามชาวพื้นเมืองมาเป็นข้าทาส
นี่คือการขึ้นมาเป็นจักรวรรดิ์ของโรมัน ..จักรวรรดิ์สเปนก็เริ่มจากการรุกเข้ายึดครองทวีปอเมริกาและปล้นเอาทองคำของโคลัมเบีย
เราเข้าใจดีว่าประเทศที่เป็นเกาะเล็ก ๆ แบบอังกฤษก้าวขึ้นมาเป็นเจ้าจักรวรรดิ์ครอบคลุมมีอาณานิคมไปได้ทั่วโลก ก็จากการรุกรานด้วยกำลังจากกองเรือ
แพทเทิร์นมันก็มาคล้ายกันแนว ๆ นี้แหละ ขยายอาณาเขต ..รุกราน ..ปล้นสดมภ์ ..ยึดครองเป็นอาณานิคม
ผมก็เคยเชื่อว่า บรรพบุรุษของผมเดินเรือข้ามมหาสมุทรเพื่อไปปลดปล่อยประชาชนยากไร้ ที่อยู่ห่างไปครึ่งค่อนโลก ...มารู้ทีหลังว่า พวกเขาไปทำเรื่องเชี่ย ๆ นี่เอง
จักรวรรดิ์บริติช ตอนนี้เป็นอดีตไปแล้ว เจ้าจักรวรรดิ์ปัจจุบันคิอ สหรัฐอเมริกา ...เมื่อประมาณปี 1900 ประเทศยิ่งใหญ่แบบสหรัฐเกิดอยากเป็นเจ้าจักรวรรดิ์ ...ปธน.ตอนนั้น Teddy Roosevelt มีความโลภอยากได้ดินแดนของชาติอื่น ที่ทั้งใกล้ (Nicaragua, Guatemala, El Salvador, Panama, Puerto Rico, Cuba) ..และไกล (Hawaii, Philippines, Japan)
และเขาก็ประสบความสำเร็จได้เกือบหมด ประเทศที่เข้าครองได้ ไม่ได้เรียกว่าอาณานิคม มันถูกตั้งให้เป็นประเทศบริวาร (vassel states) แต่นี่ก็ไม่ได้หมายความว่าวิธีการนี้ของรัฐบาลสหรัฐจะมีเมตตามากกว่าเจ้าจักรวรรดิ์อื่น ๆ นะ ...เพราะถึงแม้บางแห่งจะเป็นไปด้วยความสงบสันติ เช่นฮาวาย แต่หลายแห่ง เช่นฟิลิปปินส์ กลับเต็มไปด้วยความโหดเหี้ยม มีการสังหารหมู่กันไปไม่ใช่น้อย ๆ
1
แท้กติกแบบนี้มันก็ทำให้ดูว่านี่เป็นประเทศยิ่งใหญ่ได้อยู่เหมือนกัน แต่ในด้านเป็นผู้รุกรานนะ ไม่ใช่ประเทศที่ยิ่งใหญ่ในด้านคุณธรรม
วิธีการแบบนี้ของทุกจักรวรรดิ์ที่เคยมีมา เป็นการบ่มเพาะความพินาศให้ตัวเอง ถึงมันจะยิ่งใหญ่ขึ้น แต่ก็ผุพังจากข้างใน อุดมการณ์และศิลธรรมค่อย ๆ เสื่อมลง มันก็เป็นอย่างนั้นมาตั้งแต่เริ่มแล้ว
มันค่อย ๆ ทำให้เจ้าจักรวรรดิ์ ค่อย ๆ พัฒนานิสัยการยึดครองด้วยอำนาจ ถึงแม้กับพันธมิตรต่างประเทศที่อ่อนแอกว่า มิตรซึ่งเคยร่วมรุ่งเรืองมาด้วยกัน ในขณะที่บางชาติที่มีความภักดี กลับถูกปฏิบัติแบบทาส และนั่นคือมูลเหตุของความถอยหลังของจักรวรรดิ์
เราจึงเห็นได้จากประวัติศาสตร์ว่า ในช่วงท้าย ๆ ของอำนาจ ...เหล่าพันธมิตรที่ดูเหมือนยังสวามิภักด์อยู่ กลับรู้สึกได้ถึงความเกลียดชัง
3
อาณาจักรยิ่งใหญ่ได้ด้วยความรุ่งเรืองทางการเงิน ช่วงที่พีคในอำนาจสุด ๆ จะเป็นเหมือนศูนย์กลางจักรวาล เพราะทั่วโลกต่างก็อยากอยู่ใกล้ชิด ...แต่ยามใกล้พัง พวกที่อยากปลีกตัวหนีก่อน ก็คือพันธมิตรที่เคยภักดีนี่แหละ
ในช่วงท้าย จักรวรรดิ์จะมีแต่ความกลวง ภาระใหญ่ก็คือความอุ้ยอ้ายเทอะทะของตัวรัฐบาลเองนั่นแหละ ผู้ที่ต้องคอยเสียสละเพื่อคนส่วนใหญ่ของประเทศเจ้าอาณาจักร กลับเป็นประชาชนชั้นกลาง ..ดูเหมือนทุกคนพยายามเอาตัวรอด
ตอนนี้แหละที่ความจริงจะเปิดเผย มีแต่โครงสร้างจอมปลอม ความรุ่งเรืองที่เคยมีกลายเป็นหนี้จำนวนมหาศาล
ฝ่ายชนชั้นนักการเมือง จะเพิ่มความเป็นทรราชย์หนักมากขึ้นเพื่อรักษาทางหนีรอดที่เหลือช่องน้อยลงของพวกตน และจะหนักมากขึ้นอีกในช่วง final stages ..ยืดให้นานที่สุด
อ่านทวนย่อหน้าล่าสุดซ้ำอีกครั้งก็จะดี เพราะตอนนี้เราก็พัฒนามาจนถึง final stage สุดท้าย ก่อนที่จะ collapse แล้ว
ฉากสุดท้ายมันไม่น่าอภิรมย์นักหรอก มันจะเป็นเรื่องสับสนมาก โดยเฉพาะผู้ที่อาศัยอยู่ในซากที่กำลังจะตายของ the dying empire
สิ่งปลูกสร้างทั้งหลายยังคงอยู่ ผู้คนก็ยังหวังว่าจะมีนักการเมืองฮีโร่ซักคนออกมาจัดการให้ทุกอย่างเข้าที่เข้าทางเหมือน the good old days
แต่เมื่อมองย้อนไปในประวัติศาสตร์ ...เรื่องแบบนี้ไม่เคยเกิดขึ้น ....เป็นเพราะพวกเขาไม่เคยเข็ดกับนักการเมือง ...คนพวกนี้แสวงหาอำนาจโดยอาชีพ ไม่เคยนึกถึงความเป็นอยู่ที่ดีของประชาชน
แอปเปิ้ลถ้ามันเน่า มันเน่าจากข้างใน เมื่อมันเริ่มเน่า จะไม่มีใครหยุดหรือทำให้มันกลับไปดีเหมือนเดิมได้เลย
จักรวรรดิ์ที่ปกครองชาวโลกทุกวันนี้ ถ้าจะเปรียบกับแพ็คอาหารในสโตร์ มันเลยเวลาที่จะมาวางขายในกระบะลดราคาแล้ว .....มันมีการคอรัปชั่นจนเศรษฐกิจพัง เพราะหนี้ที่มากเกินกว่าจะจ่ายได้ และประชาชนในประเทศก็ unproductive แถมรัฐบาลตอนนี้ก็ยังผลักประเทศที่เคยเป็นมิตรออกห่างจากตัว ด้วยมาตรการที่คิดว่าจะเอาตัวรอดได้ฝ่ายเดียว
ในช่วง final stage จักรวรรดิ์จะขายเพื่อน ...มิตรประเทศที่เคยภักดีเพราะหวังจะเก็บเกี่ยวผลประโยชน์ กลับมองเห็นว่าสิ่งที่ตนเกาะเกี่ยวอยู่นั้นเป็นภาระ liabilities ที่ต้องถอยหนีไปซะแล้ว ถอยก่อนที่จะถูกลากจมหายไปด้วยกัน
จักรวรรดิ์อเมริกันยังคงมีภาพของความเป็นผู้ครองอำนาจ แต่ไม่สามารถผ่านการทดสอบได้ซักอย่าง ...ทำสงครามก็แพ้ ..ฐานะการเงินก็กำลังพัง ..เปโตรดอลลาร์ที่เคยเป็นเครื่องมือ..หรือเป็นรีเสิร์ฟก็พังแล้ว
ตอนนี้แค่ฟางอีกไม่กี่เส้นที่ทับถมบนหลัง ก็อาจทำให้เข่าทรุดได้ในชั่วข้ามคืน ....ถ้าจะมีใครโปรยฟางนั้นลงมานะ
ทั้งเห็บทั้งหมัด กำลังกระโดดหนีจากสุนัขที่กำลังจะตาย ...gradually, then suddenly
Editor’s Note:
รัฐบาลสหรัฐกำลังยืดเวลาตาย โดยการเข้าแทรกแซงในทุกประเทศทั่วโลก..เพื่อลากให้มาตายด้วยกัน งานนี้ต้องพิมพ์เงินมากมาย แต่เมื่อฉากสุดท้ายมาถึง มันจะเหมือนนรกแตก
2
โฆษณา