20 เม.ย. 2023 เวลา 13:03 • หุ้น & เศรษฐกิจ

เงินดอลลาร์สหรัฐอาจโดนหยวนเขี่ยตกบัลลังก์

ในช่วงตั้งแต่กลางปีก่อน กระแสข่าวการเสื่อมอิทธิพลของเงินสกุลดอลลาร์สหรัฐ เริ่มถูกพูดถึงมากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งนี้มันก็เกิดขึ้นมาพร้อมๆ กับกระแสที่ว่าสกุลเงินหยวนจากจีนจะก้าวขึ้นมาเป็นสกุลเงินทรงอิทธิพลที่สุดแทนที่ด้วย…
ต้นเหตุของกระแสในรอบนี้ เกิดมาจากความกังวลใจของหลายประเทศที่กลัวว่า ทางสหรัฐฯ จะนำมาตรการคว่ำบาตรที่ใช้ “สกุลเงินดอลลาร์เป็นอาวุธ” แบบที่ใช้กับรัสเซีย มาใช้กับประเทศตนเองบ้าง
เมื่อเกิดความกังวลขึ้นมา พวกเขาก็เริ่มมองหา “สกุลเงินทางเลือก” เพื่อกระจายความเสี่ยงในสินทรัพย์ของตนเองมากขึ้น ซึ่งหนึ่งในสกุลเงินที่กำลังได้
เพื่อให้เข้าใจพลวัตที่กำลังเกิดขึ้นตอนนี้ดียิ่งขึ้น เราต้องย้อนกลับไปดูในอดีตเสียก่อน โดยนับตั้งแต่ปี 1450 จนถึงปัจจุบัน สกุลเงินหลักของโลกมีการเปลี่ยนมือกันไปตลอด เมื่อประเทศใดมีอิทธิพลสูงในยุคใดก็จะทำให้สกุลเงินของประเทศนั้นกลายมาเป็นสกุลเงินหลักของโลก
โดยในช่วงเวลาเพียงไม่ถึง 600 ปี มีสกุลเงินถึง 6 สกุลที่ผลัดไม้ขึ้นมาเป็นสกุลเงินหลักของโลก
ไล่ตั้งแต่สกุลเงินของโปรตุเกสที่ครองความยิ่งใหญ่ในการค้าโลกจนกระทั่งปี 1530
ถัดมาคือสกุลเงินของสเปนที่ครองความยิ่งใหญ่ขึ้นมา ก่อนที่จะถูกฝรั่งเศสก้าวขึ้นมาแซง
แต่หลังจากจักรวรรดิบริติช (British Empire) โดดเด่นขึ้นมากลายเป็น “ดินแดนพระอาทิตย์ไม่ตกดิน” จากการครอบครองอาณานิคมไปทั่วโลก ประกอบกับอิทธิพลทางการค้าที่แพร่ไปตามดินแดนของตนนี้ ก็ทำให้เกิดยุคของสกุลเงินปอนด์สเตอร์ลิงซึ่งกลายมาเป็นสกุลเงินสำรองหลักของโลก
แต่จุดเปลี่ยนครั้งสำคัญก็มาถึง ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 เมื่อยุโรปบอบช้ำหนักจากสงคราม ก็ทำให้สหรัฐอเมริกาก้าวขึ้นมาเป็นมหาอำนาจเบอร์หนึ่งของโลก ที่แม้จะไม่ได้มีอาณานิคมกว้างขวางเหมือนกับจักรวรรดิในอดีต แต่อิทธิพลทางด้านวัฒนธรรม การทหาร และการค้าก็ยังคงมีอยู่
ประกอบกับข้อตกลงและการออกแบบระบบการเงินที่เอื้อให้สหรัฐฯ เป็นศูนย์กลาง ก็ทำให้ดอลลาร์สหรัฐกลายมาเป็นเงินสกุลหลักของโลก
ในตอนนั้น อิทธิพลของเงินสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐสูงขึ้นมาเรื่อยๆ วัดได้จากสัดส่วนเงินสำรองที่ถืออยู่ในรูปสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐ ที่ในปี 1999 ทั่วโลกมีสัดส่วนของเงินดอลลาร์สหรัฐเป็นเงินสำรองสูงมากกว่า 70%
แต่แล้วหลังจากนั้นเป็นต้นมา อิทธิพลทางการค้าที่เพิ่มขึ้นมาของหลายประเทศ และความไม่แน่นอนทางสภาวะเศรษฐกิจโลกที่มีมาเป็นระยะ ก็ทำให้สัดส่วนเงินสำรองในสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐทั่วโลกก็ลดลงอย่างต่อเนื่อง โดยในปัจจุบันอยู่ลดลงมาอยู่ที่ราว 59% ของเงินสำรองของประเทศทั่วโลก
📌 เงินหยวนจะขึ้นมาเทียบได้ไหม?
มีงานวิจัยจากคุณ Barry Eichengreen จาก the University of California Berkeley และ คุณ Camille Macaire จากธนาคารกลางฝรั่งเศส ทำการวิเคราะห์ความเป็นไปได้ที่เงินหยวนจะก้าวขึ้นมาเป็นสกุลหลักแทนที่ดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งผลการศึกษาก็บอกว่า “มันจะเป็นสิ่งที่ไม่ง่าย และใช้เวลานาน”
1
อย่างไรก็ตาม ก็ความเห็นจากแนบท้ายเอาไว้ว่า สถานะของสกุลเงินหยวนในปัจจุบันคล้ายกับที่ดอลลาร์สหรัฐเคยเป็นในยุค 1950 อย่างมาก (ก็คือยุคช่วงที่ดอลลาร์สหรัฐกำลังจะก้าวขึ้นมาเป็นสกุลเงินเบอร์หนึ่ง) ทำให้อาจจะกินเวลาอีกไม่กี่สิบปีเท่านั้นก่อนที่เงินหยวนจะก้าวขึ้นมาเป็นสกุลเงินเบอร์หนึ่งของโลก
ความนิยมในสกุลเงินหยวนเพิ่มขึ้นในหลายประเทศ โดยเฉพาะ ประเทศที่มีความใกล้ชิดทางการค้ากับประเทศจีนเอง
ซึ่งกระบวนการนี้ก็เป็นความตั้งใจของทางจีนที่วางโครงสร้างและแพร่ขยายอิทธิพลทางการค้าออกไปอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะนโยบายการเชื่อมต่อเส้นทางการค้า และสาธารณูปโภคต่างๆ ที่วางแผนการดำเนินงานมาหลายปี และก็ยังทำอยู่อย่างต่อเนื่อง
หนึ่งในข่าวใหญ่ของปีก่อน คือ การที่ซาอุดิอาระเบียทำการตกลงจะใช้สกุลเงินหยวนในการซื้อขายน้ำมันกับจีน ซึ่งก็สร้างแรงกระเพื่อมออกไปในวงกว้าง เพราะตลาดน้ำมันและพลังงานที่ใช้เงินสกุลดอลลาร์สหรัฐในการซื้อขายเป็นหลัก เป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ทำให้อิทธิพลของดอลลาร์สหรัฐยังยิ่งใหญ่ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา
หรือการที่ทางรัสเซียเมื่อถูกคว่ำบาตรและไม่สามารถเข้าถึงการใช้เงินดอลลาร์สหรัฐ ก็หันหน้ามาพึ่งพาสกุลเงินหยวน ก็อาจจะเป็นตัวกระตุ้นให้หลายประเทศเดินตามทางนี้กันมากขึ้น
แต่อุปสรรคสำคัญของการก้าวขึ้นมาของสกุลเงินหยวนก็ยังมีอยู่เช่นกัน ซึ่งสิ่งนั้น ก็คือ ตัวเลือกในการลงทุนในรูปของสกุลเงินหยวน และการเคลื่อนย้ายเงินทุนในรูปสกุลหยวนไปมายังไม่สามารถทำได้อย่างง่ายดาย
ปัจจัยนี้เป็นปัจจัยสำคัญไม่น้อยต่อการตัดสินใจของทุกคนว่าจะถือครองหรือใช้สกุลเงินหยวนเป็นสัดส่วนเท่าใด และก็เป็นสิ่งสำคัญที่เราต้องดูกันต่อไปในอนาคตว่า ทางจีนจะพิจารณาอยากให้แนวนโยบายเป็นแบบนี้ต่อไป เพื่อจะได้มีเครื่องมือในการควบคุมการไหลเวียนของสกุลเงินตนเองได้ หรือจะอยากหันไปสนใจในเรื่องการดึงดูดคนมาใช้สกุลเงินของตนเองมากขึ้น เพื่อที่จะสร้างอิทธิพลเพิ่มให้สกุลเงินหยวนอย่างรวดเร็วต่อไป…
1
ผู้เขียน : ณัฐนันท์ รำเพย Economist, Bnomics
ภาพประกอบ : จินดาวรรณ อรรถมานะ Graphic Designer, Bnomics
Bnomics - Bangkok Bank Economics
'Be an Economist for Everyone'
วิเคราะห์ เจาะทุกประเด็นเศรษฐกิจ ให้เป็นเรื่องง่ายสำหรับคุณ
References:
โฆษณา