21 เม.ย. 2023 เวลา 13:19 • สัตว์เลี้ยง
ม้าผมไม่รู้เพราะไม่เคยเลี้ยงม้า แต่วัวกับควาย (สัตว์เคี้ยวเอื้อง) พวกมันมีกระเพาะพิเศษที่สามารถเปลี่ยนหญ้าแห้งฟางแห้งที่มีสารอาหารน้อยแสนน้อย ให้กลายเป็นสารอาหารที่นำไปสร้างกล้ามเนื้อของมันได้ (โปรตีน) แต่การทำงานของมันจริง ๆ เป็นไงไม่รู้หรอกนะ แต่คู่มือการเลี้ยงวัวมันบอกอะไรประมาณนี้ล่ะ ประมาณว่าพวกวัวมันสามารถสังเคราะห์โปรตีนขึ้นมาได้เองในกระเพาะอะไรอย่างงี้ (ต่างจากคนอย่างเราที่จะต้องกินสารอาหารจำพวกโปรตีนเข้าไปตรง ๆ ถ้าเราต้องการ/เขาว่าน่ะนะครับ)
ยุคหนึ่งสมัยหนึ่งจึงมีการแนะนำให้เกษตรกรให้เติมปุ๋ยยูเรียเข้าไปในฟางสำหรับให้วัวกิน โดยพวก "นักวิชาการเกษตร" เขาให้เหตุผลว่า วัวมันสามารถเปลี่ยนยูเรียให้กลายเป็นกล้ามเนื้อขึ้นมาได้ แล้วก็เป็นการลดต้นทุนให้กับเกษตรกร แต่สมัยนี้รู้สึกจะไม่แนะนำกันแล้ว
สรุปง่าย ๆ แบบที่ผมเข้าใจก็คือ เพราะกระเพาะของพวกวัวควายและสัตว์เคี้ยวเอื้องอื่น ๆ มัน "วิเศษ" นั่นละครับ ที่สามารถเปลี่ยนหญ้าให้กลายเนื่อขึ้นมาได้ พวกมันเป็นสัตว์มหัศจรรย์เลยนะผมว่า ชนิดที่ ถ้าโลกไม่มีสัตว์พวกนี้อยู่เลยตั้งแต่ต้น อารยธรรมของมนุษย์เราอาจเกิดขึ้นมาไม่ได้เลยก็ได้นะผมว่า หรือไม่ก็อาจต่างไปจากนี้มากเลยทีเดียว
ผมเคยอ่านหนังสือเจอมาว่าอารยธรรมยุคแรกเริ่มของมนุษย์ส่วนใหญ่ใช้ประโยชน์จากสัตว์จำพวกนี้เป็นอย่างแรก ๆ (รองลงมาจากหมา คือ เคยได้ยินมาว่า หมา เป็นสัตว์ชนิดแรก ๆ ที่มนุษย์เรานำมาเลี้ยงและหัดให้มันเชื่อง) ในสังคมเกษตรกรรม อย่างเช่นสังคมไทยเรา ใช้พวกมันเป็นแรงงานในการทำนา ส่วนพวกที่อยู่ตามทุ่งหญ้าที่ทำนาไม่ได้ใช้พวกมันเป็นแหล่งผลิตนม(ซึ่งเป็นอาหารที่มีประโยชน์อย่างมาก)แล้วยังใช้เป็นยานพาหนะ (เคยอ่านเจอที่ไหนจำไม่ได้แล้ว อธิบายทำนองว่า การใช้สัตว์เป็นพาหนะ
คือเอามาขี่หรือขนของแบบเป็นกิจลักษณะเกิดมาจากกลุ่มชนเลี้ยงสัตว์แบบเร่ร่อนที่ต้องต้อนฝูงสัตว์กินหญ้าไปเรื่อย ๆ ในระยะทางไกล ๆ) แล้วยังมีแกะที่ให้ขนเป็นเครื่องนุ่มห่ม อูฐที่โหนกเก็บน้ำทำให้การเดินทางในทะเลทรายเป็นไปได้ ไหนจะกวางที่เดินบนน้ำแข็งลื่น ๆ ได้อีก หากถามผมว่าสัตว์จำพวกไหนที่มีพระคุณต่อมนุษยชาติมากที่สุด ผมไม่ลังเลเลยที่จะตอบว่า ต้องเป็นสัตว์จำพวกเคี้ยวเอื้องแน่นอน แต่พวกเรากลับลืมพวกมันไปซะอย่างงั้น
วัวกลายเป็นสัญลักษณ์ของคนซื่อบื่อ ความกลายเป็นสัญลักษณ์ของความโง่เขลา ในวัฒนธรรมของเรา ทั้ง ๆ ที่พวกมันดีต่อเราแท้ ๆ
โดยเฉพาะความ มีนิทานชาวนาเรื่องหนึ่ง ผมเคยได้ยินมาว่า (ผมไม่ยืนยันในความถูกต้องของมัน น่าเศร้าอยู่ที่วิชาคติชนวิทยาบ้านเราไม่เจริญเอาเสียเลย ไม่เห็นมีใครรวบรวมนิทานพวกนี้ไว้ให้เป็นระบบระเบียบ หรือถ้ามีก็น่าจะเอาออกมาพิมพ์เผยแพร่กันให้มากหน่อย ผมเคยทะลึ่งไปนั่งในห้องเรียนวิชานี้อยู่สองสามครั้ง มีอาจารย์ผู้หญิงแก่ ๆ คนหนึ่งเป็นคนบรรยาย และผมคนเดียวที่ไม่มีพื้นฐานอะไรเลยเป็นคนนั้นฟัง ทุกวันนี้ยังเปิดสอนกันอยู่หรือเปล่าก็ไม่รู้)
ในสมัยโน้น คนมีแต่ความอดอยาก เพราะยังไม่รู้วิธีทำนา ควายจึงอาสาพญาแถนมาสอนคนให้รู้จักวิธีทำนา ทั้งการไถทั้งการหว่าน จนคนมีข้าวกินไม่อดอยาก แต่แทนที่คนจะพอใจแค่นั้นกลับบังคับควายให้ทำงานหนักขึ้น ควายจึงบ่นว่าจะเอาเรื่องนี้ไปบอกพญาแถน คนไม่พอใจจึงตีปากควายจนฟันข้างบนหักหมด ทำให้ควายพูดไม่ได้ เป็นเหตุให้ควายไม่มีฟันข้างบน พูดไม่ได้ และต้องมีหน้าที่เป็นแรงงานไถนาให้กับคนตั้งแต่วันนั้นเป็นต้นมา
ถ้าทำได้นะ ผมจะให้ควายเป็นสัตว์ประจำชาติแทนช้างเลยทีเดียว ช้างไม่เห็นจะมีประโยชน์มากอะไรนอกจากเอาไว้ลากซุงกับเอาไว้ทำสงคราม ช้างเป็นสัญลักษณ์ของคนที่ชอบใช้ความรุนแรงซะมากกว่า ควายสร้างสรรค์กว่าเยอะ เป็นสัญลักษณ์ของการผลิต ความทรหดอดทน ความเมตตาอารี ความอุดมสมบูรณ์ ไม่มีเหตุผลเลยที่ควายจะไม่มีเกียรติ เรากลับเอาเกียรติไปมอบให้กับช้างซะได้ แล้วเอาความอัปยศไปมอบให้กับควาย เราทำผิดกับมันตั้งสองรอบ.
โฆษณา