7 พ.ค. 2023 เวลา 00:00 • หนังสือ

จะบรรลุธรรมก็ต้องทิ้งธรรม

มังกรเซนเต้าซิ่น (Dayi Daoxin / 道信) แซ่ซือหม่า เกิดที่มณฑลอันฮุย ทางเหนือของแม่น้ำเหลือง เริ่มศึกษาธรรมตั้งแต่เจ็ดขวบ มีโอกาสพบอาจารย์เซิงค่านเมื่ออายุสิบสี่
ตำนานเล่าว่าเมื่อพบอาจารย์เซิงค่าน เต้าซิ่นกล่าวกับอาจารย์ว่า "ได้โปรดสอนวิธีปลดปล่อยตนให้เป็นอิสระแก่ข้าพเจ้าด้วยเถิด"
อาจารย์ถามว่า "มีใครที่ผูกเจ้าอยู่หรือ?"
1
"หามีไม่"
"เช่นนั้นไยเจ้าต้องแสวงหาทางปลดปล่อยด้วยเล่า?"
ด้วยคำพูดประโยคนี้ เต้าซิ่นก็บรรลุธรรม
3
เต้าซิ่นบวชเป็นพระในปี ค.ศ. 607 ในวัยยี่สิบเจ็ดปี และเผยแผ่เซนไปทั่ว ต่อมาอพยพไปตั้งหลักที่ภูเขาซวงเฟิง (แปลว่า ภูเขาคู่) ท่านเป็นพระเซนรูปแรกในแผ่นดินจีนที่ตั้งหลักแหล่งในวัดเดียวนานถึงสามสิบปี มีลูกศิษย์ลูกหามากมาย
ในปี ค.ศ. 643 จักรพรรดิไท่จงแห่งราชวงศ์ถังทรงส่งคนไปเชิญอาจารย์เต้าซิ่นในวัยหกสิบสามเพื่อเข้าเฝ้า ทว่าเต้าซิ่นปฏิเสธถึงสามครั้ง ครั้งสุดท้ายจักรพรรดิตรัสสั่งว่า "คราวนี้หากนำตัวเต้าซิ่นมาไม่ได้ ก็ให้นำศีรษะของเขามาแทน"
คนเดินสารถ่ายทอดคำสั่งนั้นให้เต้าซิ่นฟัง ได้ยินดังนั้น เต้าซิ่นก็ยื่นคออย่างเงียบ ๆ ให้คนเดินสารตัด
คนเดินสารเห็นดังนั้นก็ตกใจ หวนกลับไปรายงานต่อจักรพรรดิ พระองค์ทรงล้มเลิกความตั้งใจ และทรงยกย่องเต้าซิ่นอย่างใหญ่หลวง
เนื่องจากวัดอยู่ห่างไกลจากเมืองและมีพระมาก การบิณฑบาตเป็นเรื่องที่ทำไม่ได้ พระเซนจึงต้องทำไร่ทำนาเช่นสามัญชน และฝึกธรรมไปด้วย
เซนจึงมีความหมายของการใช้ชีวิตติดดินไปโดยปริยาย วิถีแบบนี้สืบเนื่องต่อมานานหลายร้อยปี พระเซนนั้นทำงานเยี่ยงชาวบ้าน ตักน้ำ ผ่าฟืน ปลูกพืชผัก ทำสวน ฯลฯ ด้วยว่ากิจกรรมเหล่านี้มิใช่เพียงการทำงาน แต่คือกระบวนการทำความเข้าใจจิต นำไปสู่สภาวะเซน เพราะปัญญาแห่งเซนมิได้เกิดขึ้นจากการเล่าเรียนพระปริยัติธรรมนานกว่า ท่องจำบทสวดได้มากกว่า
3
มิใช่การบูชาพระปฏิมาอย่างอดทน แต่จากการฝึกมองลึกและเข้าใจธรรมชาติของตน นำไปสู่การรู้แจ้งซึ่งมักเกิดขึ้นอย่างฉับพลัน
3
การตักน้ำจึงมิใช่เพียงการเติมน้ำในตุ่มให้เต็ม แต่เป็นการเติมปัญญาญาณของตนให้เต็มด้วย การผ่าฟืนก็มิใช่การผ่าเศษไม้ออกเป็นสองซีก แต่คือการผ่าอวิชชาออกจากตัว ฯลฯ
และเครื่องมือที่ใช้ตักน้ำ ผ่าฟืน ฯลฯ ก็คือสติ
ก่อนตายเต้าซิ่นบอกศิษย์ว่า "พวกเจ้าต้องทิ้งธรรมทั้งหลายในโลกให้หมด"
ความหมายคือ อย่ายึดติดกับศาสดา ตำรา และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ใด ๆ
ในแนวคิดนี้ หลินจี้อี้เฉียน อาจารย์เซนรุ่นที่ 11 กล่าวว่า "หากเจ้าพบพระพุทธ จงฆ่าพระองค์เสีย"
แปลว่า ความครุ่นคิดถึงพระพุทธเป็นมายา จำต้องกำจัดมายานี้ออกไปเสียก่อน จึงจะสามารถค้นพบธรรมชาติแห่งพุทธะในตัวเองได้
การรู้แจ้งหรือการบรรลุซาโตริก็คือความสามารถที่จะมองเห็นชีวิต 'ตามสภาวะความเป็นจริง' ซึ่งก็คือความว่าง
1
และเมื่อเข้าใจความว่างก็เข้าใจทุกสิ่ง
บางท่อนจาก มังกรเซน ฉบับปรับปรุง ตอนนี้มีโปรโมชั่นพิเศษ + ของแถม limited edition Zen Book
สั่งได้ที่เว็บ winbookclub.com หรือ Shopee (ค้นคำ namol113)
โฆษณา