Blockdit Logo (Mobile)
S_aloha
•
12 พ.ค. 2023 เวลา 09:42 • สุขภาพ

จับผิดการนอน ก่อนหยุดหายใจขณะหลับ (เชิญผู้อ่านทำแบบทดสอบออนไลน์)

ปัจจุบัน อาการนอนไม่หลับหรือภาวะคุณภาพการนอนที่ไม่ปกติ เป็นปัญหาที่พบบ่อยถึงร้อยละ 30 ของประชากรทั้งหมด
1 ใน 3 เป็นการนอนไม่หลับเรื้อรัง คือมีอาการนอนไม่หลับอย่างน้อยนาน 1 เดือน
หากปล่อยให้เกิดขึ้นเป็นเวลานานอาจนำไปสู่การเกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
ทั้งนี้ อาการอย่างหนึ่งของกลุ่มอาการภาวะหายใจผิดปกติขณะนอนหลับ เช่น มีการหยุดหายใจขณะหลับ หรือเกิดการหยุดหายใจเป็นพักๆ ตลอดทั้งคืน ทำให้อวัยวะต่างๆ ภายในร่างกายขาดออกซิเจน จนเป็นสาเหตุของโรคนอนไม่หลับและอื่นๆ อีกหลายโรค ซึ่งหากปล่อยไว้เรื้อรังมีโอกาสนำไปสู่ปัญหาด้านสุขภาพที่ร้ายแรงได้
ปัจจุบันในทางการแพทย์ จึงมีการเลือกใช้วิธี “ตรวจการนอนหลับ หรือ Sleep test” ซึ่งเป็นการตรวจที่จะบอกถึงการทำงานของร่างกายและความผิดปกติในระหว่างนอน เพื่อนำไปสู่การดูแลและรักษาได้อย่างถูกต้อง
พญ.เพชรรัตน์ แสงทอง แพทย์ผู้ชำนาญการ ด้าน โสต ศอ นาสิกวิทยาและเวชศาสตร์การนอนหลับ โรงพยาบาลพระรามเก้า อธิบายให้เราฟังว่า
พญ.เพชรรัตน์ แสงทอง
Sleep test คือ การตรวจการนอนหลับเพื่อสังเกตการทำงานของร่างกาย และหาสาเหตุของความผิดปกติต่างๆ ในระหว่างการนอนหลับ
เป็นการตรวจวินิจฉัยโรคต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการนอนหลับ เช่น ภาวะหยุดหายใจขณะหลับชนิดอุดกั้น (obstructive sleep apnea; OSA) การกระตุกของกล้ามเนื้อต่าง ๆ รวมถึงพฤติกรรมที่ผิดปกติระหว่างการนอนหลับ เพื่อให้แพทย์สามารถนำผลการตรวจไปวางแผน หรือติดตามการรักษาได้อย่างถูกต้อง
SLEEP TEST จับผิดการนอน ก่อนหยุดหายใจขณะหลับ
Sleep test จะทำภายใต้การดูแลโดยทีมแพทย์เฉพาะทาง และนักเทคนิคที่มีความเชี่ยวชาญด้านการนอน โดยจะมีการติดอุปกรณ์เฉพาะที่ใช้บันทึกการทำงานของร่างกายขณะนอนหลับ ได้แก่
  • 1.
    ความเข้มข้นของออกซิเจนในเลือด
  • 2.
    การหายใจเข้าออกทั้งทางจมูกและทางปาก
  • 3.
    คลื่นไฟฟ้าสมอง คลื่นไฟฟ้าหัวใจ
  • 4.
    การขยับของกล้ามเนื้อตา แขนขาและกราม
  • 5.
    รวมทั้งบันทึกวิดีโอเพื่อสังเกตพฤติกรรมที่ผิดปกติระหว่างนอนหลับ
โดยส่วนใหญ่ เจ้าหน้าที่ประจำห้องตรวจ จะเริ่มทำการติดตั้งเครื่องและตัวตรวจวัดต่างๆ โดยจะใช้เวลาประมาณ 45 – 60 นาที
เมื่อกระบวนการเสร็จสิ้น แพทย์จะนำข้อมูลมาวิเคราะห์และแปลผลการตรวจ เพื่อวินิจฉัยความผิดปกติต่าง ๆ พร้อมทั้งประเมินความรุนแรงเช่น การหยุดหายใจขณะหลับ ระดับออกซิเจนในเลือดขณะหลับ ภาวะเคลื่อนไหวและพฤติกรรมผิดปกติขณะหลับ นอนแขนขากระตุกขณะหลับ การละเมอ ภาวะนอนไม่หลับ และความผิดปกติของการนอนหลับอื่นๆ ซึ่งในการตรวจนี้สามารถทราบถึงความผิดปกติที่ซ่อนอยู่ในระหว่างการนอนอื่นๆ ได้ อาทิเช่น นอนกัดฟัน ตลอดจน ภาวะชักขณะหลับ
พญ.เพชรรัตน์ แสงทอง
คุณหมอ เพชรรัตน์ อธิบายต่อว่า “นอกจากนี้ ยังมีการนำเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่เรียกว่า ‘เครื่องอัดอากาศแรงดันบวกชนิดต่อเนื่อง หรือเครื่อง CPAP: Continuous Positive Airway Pressure’ มาช่วยในการรักษาผู้ที่มีปัญหาเรื่องการนอน
ซึ่งเป็นการรักษาที่นิยมและได้ผลดีวิธีหนึ่ง เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีการอุดกั้นของทางเดินหายใจส่วนบนขณะหลับทุกระดับไม่ว่าจะเป็นผู้ป่วยที่มีปัญหานอนกรนธรรมดา หรือมีภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ ซึ่งมีความรุนแรงตั้งแต่ระดับน้อยถึงรุนแรง
กลุ่มเสี่ยง
ผู้ที่มีกลุ่มเสี่ยงควรเข้ารับการตรวจ Sleep test คือ
  • 1.
    กลุ่มผู้ที่เสี่ยงจะเป็นภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น(obstructive sleep apnea; OSA)
  • 2.
    ผู้ที่เป็นโรคอ้วน หรือมีน้ำหนักตัวเกิน
  • 3.
    ผู้ที่แพทย์สงสัยว่าอาจมีภาวะชักขณะนอนหลับหรือเป็นโรคลมหลับ(narcolepsy)
  • 4.
    ผู้ที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับการนอนหลับที่ยังรักษาไม่ได้
  • 5.
    ผู้ที่ป่วยเป็นโรคต่างๆ เช่น หัวใจวาย ไตวาย ความดันโลหิตสูง เบาหวาน เป็นต้น
เช็คอาการผิดปกติ
ผู้ที่ต้องการเข้ารับคำการปรึกษา เพื่อเข้ารับการตรวจ Sleep test สามารถพิจารณาว่าอยู่ในกลุ่มเสี่ยงได้ โดยสังเกตอาการผิดปกติดัง ต่อไปนี้
  • 1.
    นอนกรน
  • 2.
    มีเสียงกรนหยุดเป็นพักๆ พลิกตัวบ่อยๆ
  • 3.
    หายใจลำบากและสงสัยว่ามีการหยุดหายใจขณะหลับ
  • 4.
    ง่วงนอนช่วงกลางวันมากผิดปกติ ทั้งที่ได้ผักผ่อนอย่างเพียงพอ
  • 5.
    ตื่นเช้าไม่สดชื่น มีอาการปวดหัวหลังตื่นนอน และรู้สึกอ่อนเพลียหลังตื่นนอนบ่อยๆ
  • 6.
    มีพฤติกรรมการนอนที่ผิดปกติ เช่น แขนขากระตุกระหว่างนอนหลับ นอนกัดฟัน นอนละเมอ หรือสะดุ้งตื่นเป็นประจำ
  • 7.
    นอนหลับยาก หรือรู้สึกนอนหลับได้ไม่เต็มที่บ่อย ๆ มากกว่า 3 ครั้งต่อสัปดาห์
ทั้งนี้ คุณหมอเพชรรัตน์ ยังแนะนำเพิ่มเติมว่า
“จากอาการข้างต้น มี แบบทดสอบ ที่ได้รับการยอมรับในการประเมินความง่วงที่ผิดปกติ ชื่อว่า Epworth sleepiness scale เพื่อประเมินความง่วง ที่อาจมีสาเหตุจากความผิดปกติในการนอนหลับ ซึ่งประกอบด้วยชุดคำถามที่จะช่วยให้สามารถประเมินตัวเองและคนรอบข้างเบื้องต้นได้”
แบบประเมิน ว่าคุณง่วงผิดปกติหรือไม่ ?
แบบประเมิน ว่าคุณง่วงผิดปกติหรือไม่ ?
การเตรียมตัวก่อนตรวจ Sleep test
  • 1.
    อาบน้ำชำระล้างร่างกายและสระผมให้สะอาดก่อนเข้าตรวจ
  • 2.
    ห้ามใส่น้ำมันหรือทาครีมใดๆ เพราะอาจรบกวนการติดอุปกรณ์การตรวจ
  • 3.
    งดชา กาแฟและเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
  • 4.
    หลีกเลี่ยงการงีบหลับในช่วงกลางวันของวันที่มาตรวจ เพื่อให้สามารถนอนหลับได้อย่างเต็มที่
  • 5.
    จดชื่อและขนาดยา พร้อมทั้งนำยาทุกชนิดที่รับประทานอยู่มาด้วย
  • 6.
    หากมีข้อสงสัยเรื่องยา ควรปรึกษาแพทย์ผู้ตรวจ
ปัจจุบันถือว่าการตรวจ Sleep test เป็นการตรวจที่เป็นมาตรฐานสากล(gold standard) ในการวินิจฉัยโรคต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการนอนหลับ
เช่น ภาวะหยุดหายใจขณะหลับชนิดอุดกั้น(obstructive sleep apnea; OSA), การกระตุกของกล้ามเนื้อต่างๆ รวมถึงพฤติกรรมที่ผิดปกติระหว่างการนอนหลับ เพื่อให้แพทย์สามารถนำผลการตรวจไปวางแผน หรือติดตามการรักษาได้อย่างถูกต้อง” พญ.เพชรรัตน์ กล่าวปิดท้าย
ที่มา : โรงพยาบาลพระรามเก้า
เขียน/เรียบเรียง : S_aloha
โฆษณา