3 ก.ค. 2023 เวลา 00:00 • หนังสือ

กินตามกติกา

ผมไม่กินเผ็ด เรื่องรสเผ็ดนี่จัดอยู่ในระดับอนุบาลจริง ๆ เวลาสั่งอาหารที่ใส่พริก จึงมักบอกร้านว่า “เผ็ดน้อยนะ”
ผลที่ได้รับก็ยังเผ็ด เพราะ ‘เผ็ดน้อย’ ของแม่ครัวเท่ากับเผ็ดมากของผม
จึงสั่ง “เผ็ดน้อยมาก” อาการก็ยังเผ็ดมากอยู่
ต่อมาสั่ง “เผ็ดน้อยที่สุด” ผลลัพธ์ก็เหมือนเดิม
เจอเข้าหลายที ก็ใช้คำสั่งแบบเจาะจง “ใส่พริกครึ่งเม็ด” หรือ “แยกพริก”
เวลาสั่งส้มตำ มักบอกว่า “ไม่ใส่พริก” เพราะร้านขายส้มตำร้อยทั้งร้อยไม่ล้างครกทุกครั้งที่ทำจานใหม่ จึงยังมีเศษพริกจากครกเก่าติดมาด้วย เศษพริกแค่นั้นก็ทำให้เผ็ดพอแล้ว
เมื่อสั่งส้มตำไม่ใส่พริกอาจเห็นแม่ค้าเลิกคิ้วด้วยความฉงน และนึกในใจว่า “อย่างนี้ก็ไม่ใช่ส้มตำแล้ว” หรือ “กินอย่างนี้จะอร่อยยังไง”
นี่คือนานาจิตตัง
มาตรฐานรสชาติแต่ละคนไม่ตรงกัน
โลกมีมาตรฐานสำหรับเรื่องนั้นเรื่องนี้เสมอ ไม่ทำตามนี้ถือว่า ‘ไม่ถูก’
เรามีภาพว่าแกงต้องเผ็ด ขนมต้องหวาน แต่ความเผ็ด ความหวานของแต่ละคนก็มีหลายระดับ ไม่เท่ากัน
เหล่านี้เป็นภาพฝังหัว
ของบางอย่างกินได้ บางอย่างไม่ควรกิน ยกตัวอย่างเช่น สุนัข เป็นสัตว์เลี้ยง จึงไม่ควรกินอย่างที่คนจีนนิยม ฝรั่งส่วนใหญ่ไม่กินเครื่องใน เลือด เห็นคนบ้านเรากินตือฮวนเกี้ยมฉ่าย ก็อาจรู้สึกแปลก ๆ เช่นเดียวกับที่เห็นชาวบ้านกินแมลง ไข่มด ไข่เยี่ยวม้า ซุปเต่า
บางทีกติกาก็ถูกกำหนดมาจากความรู้สึก เช่น ตีนไก่ ตีนเป็ด รู้สึกว่าไม่สะอาดหรือไม่น่ากิน
3
เราจึงอาจรู้สึกแปลก ๆ เมื่อเห็นคนพื้นเมืองออสเตรเลียกินจิงโจ้ คนอเมริกันกินงูหางกระดิ่ง คนญี่ปุ่นกินลูกตาปลาทูนาและปลาปักเป้าที่มีพิษ คนจีนกินปลาดาว คนเวียดนามกินหัวใจงูเห่า เขมรกินแมงมุมทอดกรอบ
หลายชาติอาจคิดว่ามันพิกลเมื่อเห็นเรากินหูฉลามและรังนก ขณะเดียวกันชาวตะวันตกนิยมชมชอบเนยแข็ง คนไทยไม่น้อยกลับกินไม่ลง
ผมเคยเห็นคนทางใต้กินข้าวสวยกับกาแฟ โดยราดกาแฟในชามข้าว กลายเป็นข้าวต้มกาแฟ กินอย่างเอร็ดอร่อย
ชาวต่างชาติอาจแปลกใจที่เห็นเรากินข้าวกับผลไม้ เช่น ทุเรียน แตงโม สับปะรด
1
อาหารแต่ละวัฒนธรรมต่างกัน คนที่ไม่เคยเจออาจอุทานว่า “กินอย่างนี้ก็ได้หรือ?”
1
อาหารที่แตกต่างทั่วโลกเป็นหลักฐานว่า กติกาเป็นเพียงสิ่งสมมุติ
1
ในบางกรณีกติกาก็มีเหตุผล ยกตัวอย่างเช่น ดื่มไวน์แดงคู่กับเนื้อ ไวน์ขาวคู่กับปลา ทางวิทยาศาสตร์อธิบายว่ามันเป็นการพบกันขององค์ประกอบทางเคมีของไวน์ เนื้อ ปลา
ถ้าดื่มไวน์แดงคู่กับเนื้อสเต๊ก สารแทนนินในไวน์แดงจะละลายไขมัน และเนื่องจากรสที่ดีมาจากไขมัน ไวน์แดงจะทำให้อาหารอร่อยขึ้น ส่วนไวน์ขาวที่มีสภาพเป็นกรด ทำให้ช่วยลดกลิ่นคาวของปลา
อย่างไรก็ตาม ถึงจะมีเหตุผล แต่มันไม่ใช่สิ่งที่สลักจารึกบนศิลา ถ้าพึงใจจะดื่มไวน์แดงคู่กับปลา ก็จะเป็นไรไป
ถ้าพึงใจ กฎเกณฑ์ที่กำหนดข้อแม้ของความสุขก็ไร้ความหมาย
1
(ย่อความจาก กินตามกติกา ในหนังสือ 'ตัวสุขอยู่ในหัวใจ' ตอนนี้ยังมีโปรโมชั่นพิเศษ สั่งได้ที่เว็บ winbookclub.com หรือ Shopee (ค้นคำ namol113)
โฆษณา