9 มิ.ย. 2023 เวลา 00:02 • ปรัชญา
ขอตอบว่า 1) หากเรารู้ผลลัพธ์ของอนาคตจริง คำตอบก็คือ ใช่! เราก็เลิกพยายามในทางนั้นเสีย เหมือนคนที่รู้ว่าหินก้อนนี้ ทุบยังไง ๆ ก็ทุบไม่แตก ด้วยฆ้อน เราก็ต้องเลิกเอาฆ้อนไปทุบมันเท่านั้นแหละ แต่ว่า เราจะเลิกล้มความตั้งใจที่จะทุบมันหรือไม่นั้นเป็นอีกเรื่องหนึ่ง เพราะว่า วิธีที่หนึ่งไม่ได้ผล ก็ยังมีวิธีที่สอง วิธีที่สองไม่ได้ผล ก็ยังเหลืออีกนับหมื่นวิธี ถึงเราอาจจะมองไม่เห็นวิธีนั้น แต่คนที่มองเห็นก็พอจะมี
2) "อนาคต" จะสามารถ "รู้" ได้จริง ๆ หรือเปล่าผมยังสงสัยอยู่ ผมคิดว่า "ความรู้" ของคนเราจำกัดอยู่ในขอบเขตของอดีต(ที่ไม่นานนัก)กับปัจจุบันเท่านั้นแหละ ความรู้ทั้งหลายเกี่ยวกับอนาคตเรารู้มันได้ในระดับเพียง "ความน่าจะเป็น" กับ "ความเชื่อ" ในความรู้บางอย่างที่เราเชื่อว่ามันคือ "สัจธรรม" ที่จะเป็นจริงทั้งวันนี้ เมื่อวาน และ "เชื่อว่า" จะเป็นจริงในวันพรุ่งนี้ด้วย
อนาคต ไม่เคยแน่นอนหรอกครับ สำนวนอีสานบทหนึ่งที่ผมเคยได้ยินกล่าวว่า "คิดว่าดีไม่ดีก็ได้ คิดว่าได้ไม่ได้ก็มี" โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับอนาคตของสิ่งที่ซับซ้อนและขนาดใหญ่มาก ๆ อย่างเช่น ประเทศชาติ/สังคม สิ่งที่เรามีกับมันได้แน่ ๆ มีเพียง "ความแน่วแน่ของเจตจำนง"
โฆษณา