13 มิ.ย. 2023 เวลา 13:27 • สุขภาพ

ถ้าหนังหุ้มปลายไม่ยอมเปิด เรื่องราวจะเลยเถิดไปถึงไหน?

หนังหุ้มปลายองคชาต (prepuce หรือ foreskin) ตามธรรมชาติแล้วจะเปิดเองได้ตามอายุที่มากขึ้นโดยกลไกของการแข็งตัวขององคชาต และการสะสมตัวของขี้เปียก (smegma) หากหนังหุ้มปลายไม่เปิด (phimosis) ตามอายุที่มากขึ้น ควรพาเด็กไปพบแพทย์
โดยที่เมื่ออายุ 3-4 ขวบควรเปิดได้อย่างน้อยที่ระดับครึ่งหนึ่งของปลายองคชาต (glans penis) หากเปิดได้น้อยกว่านี้ จะถือว่ามีภาวะหนังหุ้มปลายไม่เปิดชนิดปฐมภูมิที่เปิดช้า (persistent primary phimosis)
หรือถ้าเคยมีหนังหุ้มปลายอักเสบเรื้อรังที่เรียกว่า Balanitis Xerotica Obliterans (BXO) หรือหนังหุ้มปลายไม่เปิดจากการผ่าตัดหรือการฉายแสง เราเรียกว่าหนังหุ้มปลายไม่เปิดชนิดทุติยภูมิ (secondary phimosis)
หนังหุ้มปลายไม่เปิดทำให้เกิดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ การติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ุ และการเป็นมะเร็งองคชาต และที่สำคัญคือทำความสะอาดยากและมีกลิ่นไม่พึงประสงค์
ข้อบ่งชี้ในการขริบหนังหุ้มปลาย (circumcision) ในเด็ก คือ
1. หนังหุ้มปลายไม่เปิดชนิดทุติยภูมิ
2. หนังหุ้มปลายไม่เปิดชนิดปฐมภูมิที่เปิดช้า
3. ปลายองคชาตและหนังหุ้มปลายอักเสบบ่อย
4. ติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะซ้ำ
5. ความผิดปกติแต่กำเนิดที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ
6. ปัสสาวะไม่พุ่ง ไม่ออก ต้องเบ่ง
7. หนังหุ้มปลายยาวผิดปกติ
8. หนังหุ้มปลายองคชาตร่นรัด
9. ข้อกำหนดของศาสนา
10. พ่อแม่ต้องการ
หากต้องการให้หนังหุ้มปลายเปิดได้โดยไม่ต้องขริบ แพทย์สามารถแนะนำให้ใช้ครีมสเตียรอยด์ทา (topical steroid) ร่วมกับการรูดหนังหุ้มปลาย (manual stretching) เป็นเวลา 1-3 เดือนได้ แต่อาจไม่ได้ผลทุกราย และบางรายเมื่อได้ผลแล้วอาจกลับมาไม่เปิดซ้ำได้ประมาณ 1 ใน 3 ของผู้ป่วยทั้งหมด
ข้อห้ามทำการขริบหนังหุ้มปลาย มีดังนี้
1. ทารกคลอดก่อนกำหนด
2. องคชาตผิดรูปแต่กำเนิด
3. องคชาตจม
4. องคชาตเล็กผิดปกติ
5. มีการอักเสบติดเชื้อของหนังหุ้มปลาย
6. เลือดออกง่ายที่แก้ไขไม่ได้
การขริบหนังหุ้มปลายมีหลากหลายเทคนิคมาก แต่ละเทคนิคมีข้อดีข้อเสียแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับชนิดของหนังหุ้มปลายไม่เปิด ความชำนาญของศัลยแพทย์ และความต้องการของพ่อแม่เป็นหลัก
ข้อสังเกตของหมอคือ
1. อายุน้อย เลือดออกน้อย ไม่ค่อยติดเชื้อ เจ็บแผลน้อย แผลหายไว ไม่ค่อยมีแผลเป็น
2. อายุมาก เลือดออกมาก แผลอาจติดเชื้อ เจ็บแผลมาก แผลหายช้า บางทีมีแผลเป็น
สรุปคือ หนังหุ้มปลายไม่เปิด เป็นเรื่องไม่ใหญ่ แต่ไม่ควรทำให้เกิดปัญหา และควรรักษาเมื่อมีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ครับผม
นพ.พิษณุ มหาวงศ์
โฆษณา