18 มิ.ย. 2023 เวลา 10:43 • การศึกษา

อาณาจักรล้านนา #ช่วงที่พม่าปกครอง

(พ.ศ.2121 - พ.ศ.2317)รายนาม 16 ผู้ครองเชียงใหม่
ในระยะเวลา 200 ปี
#ภาพประกอบเป็นภาพเก่า100ปีขุนนางในวังพม่า
พระนางวิสุทธเทวี
ทรงครองเมืองเชียงใหม่ พ.ศ. 2107–2121
ในฐานะ เมืองประเทศราชของพม่า
เมื่อ พระนางวิสุทธเทวี สิ้นพระชนม์
จากนั้น พระเจ้าบะหยิ่นหน่อง
ทรงแต่งตั้งพระโอรสคือ
มังนรธาช่อ ( นรธามินแห่งสารวดี )
ขึ้นครองเมืองเชียงใหม่ และ
มีผู้ปกครองเมืองสืบต่อมาอีก 16 ท่าน
1. สาวถีนรตรามังซอศรีมังสรธาช่อ
(อโนรธาเมงสอ/เจ้าฟ้าสารวตี)
พ.ศ.2121 - พ.ศ.2150 29 ปี *
พระโอรสในพระเจ้าบุเรงนอง
กับ พระราชเทวี (เชงทเวละ)
2 พระช้อย (สะโดกะยอ)
พ.ศ.2150 - พ.ศ.2151 1 ปี *
พระโอรสในสาวถีนรตรามังซอศรีมังสรธาช่อ
3 พระชัยทิพ (มองกอยต่อ)
พ.ศ.2151 - พ.ศ.2156 5 ปี *
พระโอรสในสาวถีนรตรามังซอศรีมังสรธาช่อ
พระช้อย (สะโดกะยอ) (2) พ.ศ.2156 พ.ศ.2158 2 ปี * พระโอรสในสาวถีนรตรามังซอศรีมังสรธาช่อ
* พระเชษฐาในพระชัยทิพ
4 พระเจ้าศรีสองเมือง
พ.ศ.2158 - พ.ศ.2174 16 ปี *
พระโอรสบุญธรรมในสาวถีนรตรามังซอศรีมังสรธาช่อ
5 พระยาหลวงทิพเนตร
พ.ศ.2174 - พ.ศ.2198 24 ปี *
ทรงเคยเป็นเจ้าเมืองฝางมาก่อน
6 พระแสนเมือง พ.ศ.2198 - พ.ศ.2202 4 ปี *
พระโอรสในพระยาหลวงทิพเนตร
7 เจ้าเมืองแพร่ พ.ศ.2202 - พ.ศ.2215 13 ปี
* ทรงเคยเป็นเจ้าผู้ครองนครแพร่มาก่อน
8 อุปราชอึ้งแซะ พ.ศ.2215 - พ.ศ.2218 3 ปี *
พระโอรสในพระเจ้าอังวะ
9 เจพูตราย พ.ศ.2218 - พ.ศ.2250
32 ปี * พระโอรสเจ้าเจกุตรา
10 มังแรนร่า พ.ศ.2250 - พ.ศ.2270 20 ปี
11 เทพสิงห์ พ.ศ.2270 - พ.ศ.2270 1 เดือน
ผู้ปกครองเมืองยวม แถบเมืองแม่ฮ่องสอน
12 องค์คำ พ.ศ.2270 - พ.ศ.2302 32 ปี
ผู้ปกครองเมืองล้านช้าง
13 องค์จันทร์ พ.ศ.2302 - พ.ศ.2304 2 ปี *
พระโอรสในองค์คำ
14 เจ้าขี้หุด พ.ศ.2304 - พ.ศ.2306 2 ปี *
อดีตเจ้าอธิการวัดดวงดี
15 โป่อภัยคามินี พ.ศ.2306 - พ.ศ.2311 5 ปี
 
16 โป่มะยุง่วน พ.ศ.2311 - พ.ศ.2317
เมื่อราชวงศ์ตองอูตอนปลายสลายตัวลง
พ.ศ.2295 พระเจ้าอลองพญา
สถาปนาราชวงศ์อลองพญา หรือ คองบอง
ใน พ.ศ.2295
พม่าทำสงครามขับไล่มอญ
ซึ่งยึดเมืองอังวะไว้ แล้วลงมา
สู้รบปราบเมืองมอญครั้งใหญ่
ภายใต้แนวคิดสร้างจักรวรรดิให้ยิ่งใหญ่
เช่นเดียวกับบุเรงนอง
นำไปสู่นโยบายขยายอำนาจ
โดยยกกองทัพ เข้ายึดครองเมืองต่างๆ
ที่เคยขึ้นกับพม่า จึงเริ่มขึ้นใน
สมัยพระเจ้าอลองพญา
แต่กว่าจะประสบความสำเร็จ
ในการครอบครองเชียงใหม่ และ กรุงศรีอยุธยา
ก็อยู่ในสมัยพระเจ้าฉินบูชิน
ได้ยกทัพมายึดเชียงใหม่ พ.ศ.2306
ในคราวนั้นพม่า
กวาดต้อนชาวเชียงใหม่ไปมากมาย
จนตำนานกล่าวว่า "หมดทั้งเมือง"
หลังจากยึดครองล้านนาทั้งหมด
และ ในที่สุดก็ล้อมกรุงศรีอยุธยา
และทำลายอยุธยาได้ในปีพ.ศ.2310
พระเจ้าฉินบูชิน ใช้วิธีการทำลายศูนย์กลาง
ที่เชียงใหม่ และ อยุธยา
ให้ศูนย์อำนาจแตกสลาย
กลายเป็นบ้านเมืองอ่อนแอ
จนไม่สามารถต่อสู้กับพม่าได้
นโยบายของ ฉินบูชิน
ในการปกครองล้านนา ช่วง พ.ศ.2306-2317 :
ราชวงศ์คองบอง ปกครองเชียงใหม่ได้เพียง 11 ปี
เชียงใหม่ ก็หันไปสวามิภักดิ์ต่อ สยาม
#ภาพประกอบ เป็นขุนนางพม่าในวังมัณฑะเลย์
ราว130ปีก่อนล่มสลาย สังเกตุการแต่งกายจะโพกหัวขาว
กลุ่มที่มาปกครองเชียงใหม่ในช่วงท้ายเรียกว่า โป่
ซึ่งปกครองกดขี่ชาวล้านนามาก เรียกว่า #โป่หัวขาว
ตามการแต่งกาย ปัจจุบัน คำว่า โป่ ยังใช้กันอยู่
#หัวโป่ คำล้านนา จะหมายถึง หัวหน้า หัวหน้าแก๊ง
รายชื่อเจ้าผู้ครองนคร
สืบค้น รวบรวม เรียบเรียง และ ปริวรรตโดย
อภิรักษ์ กาญจนคงคา
โฆษณา