19 มิ.ย. 2023 เวลา 15:52 • อาหาร

ทำความรู้จัก บ๊ะจ่าง และ เทศกาลไหว้ขนมจ่าง

บ๊ะจ่าง ชื่อเรียกสำเนียงฮกเกี้ยน หรือ โร่วจ้ง ตามสำเนียงจีนกลาง บ้างเรียก ขนมจ้าง เป็นชื่ออาหารคาวชนิดหนึ่งแบบจีนดั้งเดิม ทำด้วยข้าวเหนียวนำมาผัดน้ำมัน
มีไส้หลากหลาย เช่น หมูเค็มหรือหมูพะโล้ กุนเชียง ไข่แดงเค็ม กุ้งแห้ง เห็ดหอม เป็นต้น ห่อด้วยใบไผ่หรือบางครั้งอาจใช้อ้อ แล้วนำมานึ่งหรือต้มให้สุก
นอกจากนี้ยังมีบ๊ะจ่างที่ไม่มีไส้ เรียกว่า กี่จ่าง หรือ ขนมจ้างจืด ใช้จิ้มกินกับน้ำตาล
บ๊ะจ่างได้รับความนิยมรับประทานกันอย่างแพร่หลายในภูมิภาคเอเชีย ส่วนชาวตะวันตกเรียกว่า เกี๊ยวข้าวหรือเกี๊ยวข้าวเหนียว (rice dumplings, sticky rice dumpling.)
เทศกาลไหว้บ๊ะจ่าง หรือ เทศกาลตวนอู่ หรือ เทศกาลต่วนหงอ ตรงกับวันที่ 5 เดือน 5 ตามปฏิทินทางจันทรคติ หรือ "โหงวเหว่ยโจ่ว"
เป็นการระลึกถึงวันที่ คุดก้วน (Qū Yuán) หรือ ชฺวียฺเหวียน กวีผู้รักชาติแห่งรัฐฉู่ กระโดดน้ำเสียชีวิต
ชฺวียฺเหวียนขุนนางในสมัยพระเจ้าฉู่หวายอ๋อ ทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษา และดูแลเหล่าเชื้อพระวงศ์ เป็นขุนนางที่ซื่อสัตย์ เปี่ยมด้วยความรู้ความสามารถ เป็นที่โปรดปรานของพระเจ้าฉู่หวายอ๋องเป็นอันมาก
เมื่อมีคนรัก แน่นอนย่อมต้องมีคนชังเป็นเรื่องธรรมดา เหล่าขุนนางกังฉินจึงรวมหัวกันพยายามใส่ร้ายชฺวียฺเหวียนต่างๆ นานา จนพระเจ้าฉู่หวายอ๋องเองก็ชักเริ่มมีใจเอนเอียง ชฺวียฺเหวียนรู้สึกทุกข์ระทมตรมใจมาก จึงได้แต่งกลอนขึ้นเพื่อคลายความทุกข์ใจ กลอนบทนั้นมีชื่อว่า "หลีเซา" หมายถึงความเศร้าโศก
พระเจ้าฉู่หวายอ๋องสวรรคต รัชทายาทของฉู่หวายอ๋องจึงได้ขึ้นครองราชบัลลังก์แทน กษัตริย์องค์ใหม่พระองค์ทรงหลงเชื่อคำยุยงของเหล่าขุนนางกังฉินพวกนั้น ในที่สุดจึงได้มีพระบรมราชโองการให้เนรเทศชฺวียฺเหวียนออกจากแคว้นฉู่ไป
ชฺวียฺเหวียนเสียใจมาก หลังจากเดินทางรอนแรมมาถึงแม่น้ำเปาะล่อกัง (บางตำราว่าเป็นแม่น้ำแยงซีเกียง) จึงตัดสินใจกระโดดน้ำตายในวันขึ้น 5 ค่ำ เดือน 5 นั้นเอง
เมื่อชาวบ้านรู้เรื่องการตายของชฺวียฺเหวียน พวกเขาต่างรักและอาลัยในตัวของชฺวียฺเหวียน จึงออกเรือเพื่อตามหาศพ ในขณะที่ค้นหาศพ พวกเขาก็เตรียมข้าวปลาอาหารไปโปรยลงแม่น้ำด้วย เพื่อล่อให้สัตว์น้ำมากิน จะได้ไม่ไปกัดกินซากศพของชฺวียฺเหวียน
หลังจากที่ชาวบ้านทำมาได้ 2 ปี ก็มีชาวบ้านผู้หนึ่งฝันเห็นชฺวียฺเหวียน มากล่าวขอบคุณที่นำเอาอาหารไปโปรยเพื่อเซ่นไหว้ แต่เขาบอกว่าอาหารเหล่านั้นถูกเหล่าสัตว์น้ำกินเสียจนหมดเกลี้ยง เนื่องจากบริเวณนั้นมีสัตว์น้ำอาศัยอยู่มากมาย
ชฺวียฺเหวียนจึงแนะนำให้นำอาหารเหล่านั้นห่อด้วยใบไผ่ หรือใบจากก่อนนำไปโยนลงน้ำ เพื่อที่เหล่าสัตว์น้ำจะได้นึกว่าเป็นต้นไม้อะไรสักอย่าง จะได้ไม่กินเข้าไป
หลังจากนั้นในปีต่อมา ชาวบ้านต่างก็ทำตามที่ชฺวียฺเหวียนแนะนำ คือนำอาหารห่อด้วยใบไผ่ไปโยนลงน้ำเพื่อเซ่นให้แก่ชฺวียฺเหวียน
ข้อมูลอ้างอิงเพิ่มเติม :
โฆษณา