22 มิ.ย. 2023 เวลา 07:06 • ความคิดเห็น
เอาเป็นว่า
ผมขอตอบคำถามนี้จากหลากหลาย “มุม” ของ “กรอบ” ในแบบของผมเองดังนี้ครับ
1) “Trojan Horse”
สมัยที่ผมเรียนภาษาญี่ปุ่น มันมีคำๆหนึ่งที่มีทั้งรูปที่เป็น verb, และ adjective
Omou / Omoi
โดยมีการออกเสียงคล้ายกันมาก
- ถ้าเป็นกริยาจะหมายถึง “คิด”
(Omou)
- ถ้าเป็นคุณศัพท์จะหมายถึง “หนัก”
(Omoi)
ดังนั้นถ้าจะตีความกันง่ายๆก็คือ
การใช้ความคิด
เป็นเรื่องที่หนัก
การ “คิดนอกกรอบ” ยิ่งต้องคิดหนักขึ้นไปอีก!
และโดยธรรมชาติของมนุษย์จะไม่ทำอะไรที่สิ้นเปลืองพลังงานโดยไม่มีเหตุผลสมควรอยู่แล้ว
และเมื่อไหร่ก็ตามที่เราเริ่มที่จะคิดนอกกรอบ
ผมมองว่า แรงจูงใจสำคัญคือ
ความอยู่รอด
คุณจะเรียกมันว่า Living or dying situation ก็ได้ ซึ่งในที่นี้ผมหมายถึง
ภาวะสงคราม
และตัวอย่างที่ชัดเจนที่สุดของการคิดนอกกรอบในการทำสงครามก็คือ
1
การใช้ม้าไม้เมืองทรอย
หรือ “Trojan Horse”
เพราะนี่คือ
Unconventional warfare
หรือ “สงครามนอกแบบ” (นอกกรอบ) ที่สามารถพิชิตเมือง Troy ได้ ในที่สุด!
2) “กรอบของใคร?”
ผมมองว่าในสังคมที่มีโครงสร้างแตกต่างกัน หรือในสังคม “พหุวัฒนธรรม” หรือ
muti-culture
ในแต่ละหน่วยย่อยจะมี “กรอบ” ของตัวเอง โดยมันอาจถูกเรียกว่า
Protocol
หรือ “MOU” ที่ร่างกันไว้ในใจแบบหลวมๆ
ผมขอยกตัวอย่างง่ายๆคือ
- ในสังคมเมืองที่มีการจราจรติดขัด เพราะมีประชากรต่อพื้นที่หนาแน่น
ถ้าหากคุณเป็น “คนชนบท” ที่พึ่งเข้ามาอาศัยในเมือง แล้วตอนที่คุณขับรถอยู่ คุณถูกรถคันอื่นขับปาดหน้า
คุณอาจไม่พอใจเป็นอย่างมาก เพราะ “กรอบ” ของการขับรถในชนบทนั้น รถไม่หนาแน่น และชีวิตเป็นแบบ
Slow Life
และชีวิตไม่มีความเร่งรีบถึงขั้นต้องขับปาดหน้าคนอื่นเพื่อประหยัดเวลาเพียงเล็กน้อยเหมือนกับในสังคมเมืองที่มี “กรอบ” เรื่องวินัยและมารยาทในการขับรถที่ต่างออกไปมาก
โดยสรุปคือ คนชนบทคือคนที่ใช้ชีวิตนอกกรอบของคนเมือง และคนเมืองก็ใช้ชีวิตนอกกรอบของคนชนบท! เพราะแต่ละคนมี “กรอบ” ของตัวเอง!
3) “Ronin”
“กรอบ” เป็นสัญลักษณ์ของ
โครงสร้างอำนาจ
คนเขียนกรอบคือคนที่มีอำนาจตีกรอบให้ผู้อื่น
Ronin เป็นชื่อหนัง Action เรื่องหนึ่งที่ผมชื่นชอบ และถึงแม้ผมจะเรียนภาษาญี่ปุ่นมาบ้าง แต่ตอนนั้นผมก็ไม่รู้ว่า คำๆนี้มาจากภาษาญี่ปุ่น
Ronin หมายถึง นินจาหรือนักรบที่เป็น “freelances” เพราะไม่ขึ้นตรงต่อ “โชกุน” หรือ “ไดเมียว” ใดๆ
ดังนั้นก็ชัดเจนอยู่แล้วว่า
Ronin ทั้งหลายสามารถทำงานแบบนอก “กรอบ” ได้ เพราะพวกเขา มีอำนาจในการ
นิยามกรอบของตัวเอง!
4) “Non-Conformist”
Steve Jobs มักทำอะไรออกมาที่ส่งผลต่ออิทธิพลทางความคิดของหลายๆคน รวมถึงตัวผมเสมอ
ผมเข้าใจว่า งาน Ads จาก Campaign
Think Different
จาก Apple ที่มีชื่อว่า
The Crazy Ones
มีคำพรรณนาโดยเสียงของ SJ เอง ที่จับใจผมมาก
กล่าวคือ
“Here’s to the crazy ones,
the misfits, the rebels, the troublemakers, the round pegs in the square holes…
the ones who see things differently
— they’re not fond of rules…
You can quote them, disagree with them, glorify or vilify them, but the only thing you can’t do is ignore them because they change things…
they push the human race forward, and while some may see them as the crazy ones,
we see genius, because the ones who are crazy enough to think that they can change the world, are the ones who do.”
— Steve Jobs, 1997
• ผมขอเปรียบเทียบ “conformists” ว่าเป็น
ลูกแกะรวมฝูง
คนพวกนี้
กลัวมากที่จะทำอะไรแตกต่างจากสมาชิกในฝูง!
โดย Lifestyle ของคนพวกนี้จะเหมือนๆกัน ใส่เสื้อผ้าคล้ายๆกัน กินอะไรเหมือนๆกัน
ถ้าไปชื่นชอบดาราจากประเทศเมืองหนาว
ก็จะแต่งกายด้วยเสื้อผ้าเมืองหนาวให้เหมือนเขา
ทั้งที่ประเทศตัวเองร้อนตับแลบ!
1
• ในทางตรงกันข้าม
พวก “Non-conformists”
คือ
สิงโต
สิงโตตัวเมียมักออกล่าเป็นกลุ่มและช่วยกันดูแลลูก
แต่สิงโตตัวผู้ มักออกล่าเดี่ยว
จะมี “กฎและกรอบ” ของตัวเอง
และมักไม่มีพฤติกรรม
รวมฝูง
เหมือนพวก “ลูกแกะ”
5) “The Consequences”
ครับ ไม่ว่าคุณจะทำตัวอยู่ในกรอบหนึ่ง แล้วในขณะเดียวกัน คุณก็อยู่นอกกรอบอีกกรอบหนึ่ง
หรือคุณอาจคิดว่า คุณใช้ชีวิตได้อย่างนอกกรอบแบบสุดๆ คือ คุณมองไม่เห็นกรอบใดๆในชีวิตของคุณเลย
แต่เอาเข้าจริงๆ
คุณอาจกำลังใช้ชีวิต
ในกรอบที่ใหญ่มากๆ
จนคุณมองมันไม่เห็น!
จะอย่างไรก็ดี
กฎแห่งกรรม
ยังดำเนินต่อไป!
ไม่ว่ากรอบใดที่คุณเลือก มันจะมี
ผลสืบเนื่อง
จากการใช้ชีวิตในกรอบนั้นๆเสมอ
ผมขอยกตัวอย่างแบบสุดโต่งให้เห็น
> “จอดรถในลานจอดรถ”
ถ้าคุณชอบท้าทาย “กรอบ” นี้ ทำไมคุณไม่ลองขับรถไปช่วงที่ห้างมีลูกค้าแน่นๆ แล้วต้องแย่งที่จอดรถกัน
ปกติเราเอารถเข้าจอดตามยาวในช่องที่ตีเส้นไว้
ถ้าคุณชอบทำอะไรนอกกรอบ ก็ลองจอดตาม “ขวาง” ขวางรถชาวบ้านด้วยรถของคุณคันเดียวจอดตามขวางกินไปสามสี่ช่องจอดเลยดีมั้ย?
> “งานศพ”
สมมุติว่า เจ้านายของคุณที่คุณทำงานด้วย เชิญคุณไปงานศพญาติผู้ใหญ่ของเขา
ถ้าคุณคิดนอกกรอบจริงๆ
คุณกล้ามั้ยที่จะใส่ “กางเกง Boxer” ลายหมากรุกสีขาวดำเพียงตัวเดียว ไปร่วมพิธีศพที่เจ้านายของคุณเป็นเจ้าภาพ!
เห็นมั้ยครับว่า
กรอบ
คือสัญลักษณ์
ของอำนาจ!
• สอง posts นี้ของผม
คือหลักฐานพิสูจน์ความเป็น
Ronin
ในจิตวิญญาณของผม!
โฆษณา