9 ก.ค. 2023 เวลา 07:10 • ประวัติศาสตร์

ประวัติศาสตร์การถ่ายเลือดรักษา

ตั้งแต่ผมหลงเข้ามาเป็นสาวกจักรวาล game of throne ของปู่จอร์จ นอกจากเรื่องของการหักเหลี่ยมเฉือนคมที่เป็นเอกลักษณ์ของจักรวาลนี้แล้ว ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าในฐานะบุคลากรทางการแพทย์ มุมมองด้านการแพทย์ของจักรวาลนี้มีความน่าสนใจมากๆ การเอาบริบทของโรคและการรักษาบางอย่างเข้ามาปรับใช้กับเนื้อเรื่องของจักรวาลนี้ ช่วยเพิ่มอรรถรสของเรื่องราวได้อย่างไม่น่าเชื่อจริงๆ
หนึ่งในนั้นคือเรื่องของการรักษา ซึ่งแม้จะเป็นนิยายที่ถูกแต่งขึ้นมา แต่ลักษณะของโรคและการรักษาบางอย่างก็อ้างอิงมาจากเรื่องจริงที่เกิดขึ้นในยุคกลาง เช่นโรคสะเก็ดเงิน ที่อ้างอิงลักษณะบางส่วนจากโรคเรื้อน และการใช้ปลิงดูดเลือด ซึ่งก็อิงจากโลกความเป็นจริง ทั้งการใช้ปลิง และการถ่ายเลือด
การถ่ายเลือดเป็นความเชื่อเรื่องการรักษาสมดุลของร่ายการ ในยุโรปยุคกลางเชื่อว่าสารคัดหลั่งของคนประกอบด้วย เลือด เสมหะ น้ำดีเหลือง น้ำดีดำ การจะมีสุขภาพที่ดีได้ ต้องรักษาสมดุลของทั้งสี่อย่างนี้เอาไว้
ดังนั้น ไม่ว่าจะป่วยไข้อะไรก็ตามที่มองไม่เห็นสาเหตุจากภายนอก เช่น ไม่ใช่ฝีหนอง ไม่ใช่อุบัติเหตุ ก็จะรักษาโดยการถ่ายเลือด โดยการปล่อยให้เลือดไหลออกไปเลย โดยอุปกรณ์อย่าง เหล็กปลายแหลมทีใช้เจาะผ่านหลอดเลือด เหล็กม้วนที่มีหนามแหลมคอยกรีดผิวหนัง มากรีดหรือทิ่มแทงที่แขนขาแล้วปล่อยให้เลือดไหลออกไปเรื่อยๆ ซึ่งแทบจะเรียกว่าเป็นการรักษาทางเลือกแรกของแทบทุกโรคเลยทีเดียว
ส่วนรายละเอียดของการรักษา อย่างเช่น ปริมาณเลือดที่ต้องการเป็นเท่าไร โรคนั้นเท่าไร โรคนี้เท่าไร ไม่มีใครรู้ ไม่มี guideline และไม่มี Clinical trail ใดๆยืนยัน เรียกได้ว่าตามยถากรรมทั้งคนไข้และคนรักษา
กรณีที่มีชื่อเสียงที่สุดในยุคกลางน่าจะเป็นกรณีของพระนางมารี อ็องตัวแน็ต ที่หมดสติหลังจากทรงให้กำหนดพระธิดา หมอหลวงจจึงทำการถ่ายเลือดแล้วทำให้พระนางฟื้นขึ้นมาได้ บางแหล่งบอกว่าอาจเป็นเพราะการเปิดหน้าต่างระบายอากาศ ช่วยให้อากาศถ่ายเท ทำให้พระนางฟื้นขึ้นมาได้
มีเคสที่รอด ก็ต้องมีเคสที่ไม่รอด ท่านประธานาธิปดีคนแรกของสหรัฐอเมริกา จอร์จ วอชิงตัน ในช่วงเวลาสุดท้ายของชีวิต ได้รับการรักษาด้วยวิธีการถ่ายเลือด มีบันทึกเขียนไว้ว่า ท่านไปราชการโดยขี่ม้าและตากฝน ในอีกสองสามวันต่อมาท่านเริ่มมีไข้ เจ็บคอ เสียงแหบ กลืนอาหารแล้วเจ็บ โดยมีบันทึกคาดวาดคิดว่าท่านป่วยเป็นการอักเสบติดเชื้อฉับพลันของคอหอย หรือ ฝีหนองด้านในของลำคอ
โดยแพทย์ในตอนนั้นใช้วิธีการรักษาด้วยการถ่ายเลือด ปริมาตร 1000 ซีซี โดยถ่ายเลือดตลอดทั้งคืน มีรายงานว่าเช้าวันรุ่งขึ้นท่านประธานาธิปดีก็เสียชีวิต แม้ไม่มีหลักฐานชัดเจนว่าการถ่ายเลือดเป็นสาเหตุของการเสียชีวิต แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่าการถ่ายเลือดปริมาณมาก ประกอบกับการขาดเทคนิคปลอดเชื้อ ก็อาจเป็นสาเหตุให้เสียชีวิตได้จากหลายปัจจัย
อย่างไรก็ตามหลังการปฏิวัติอุตสาหกรรม การแพทย์ก็มีการพัฒนามากขึ้น การรักษาด้วยการถ่ายเลือดได้รับความนิยมลดลง คิดไม่ออกเลยว่าถ้าบุคลรกรทางการแพทย์ปัจจุบันยังต้องรักษาโรคด้วยวิธีนี้อยู่ มันจะออกมาน่ากลัวขนาดไหน
โฆษณา