จริยธรรมในทัศนะของศาสนาและปรัชญาตะวันออก สำคัญไฉน?
จริยธรรมในทัศนะของศาสนาและปรัชญาตะวันออกมีความหลากหลายและซับซ้อน แต่โดยรวมแล้วสามารถแบ่งออกได้เป็นสองแนวทางหลักคือ แนวทางที่เน้นเรื่องความเมตตากรุณาและความเห็นอกเห็นใจ และแนวทางที่เน้นเรื่องปัญญาและความตระหนักรู้
แนวทางที่เน้นเรื่องความเมตตากรุณาและความเห็นอกเห็นใจนั้นพบเห็นได้ทั่วไปในศาสนาและปรัชญาตะวันออกหลายสำนัก เช่น ศาสนาพุทธ ศาสนาฮินดู ศาสนาเต๋า และศาสนาชินโต แนวคิดหลักของแนวทางนี้ก็คือ มนุษย์ควรมีเมตตากรุณาต่อผู้อื่นโดยไม่คำนึงถึงความแตกต่างทางเชื้อชาติ ศาสนา เพศ หรือสถานะทางสังคม มนุษย์ควรช่วยเหลือผู้อื่นที่ตกทุกข์ได้ยาก และควรทำทุกวิถีทางเพื่อลดการเบียดเบียนทุกรูปแบบ
แนวทางที่เน้นเรื่องปัญญาและความตระหนักรู้นั้นพบเห็นได้ทั่วไปในปรัชญาตะวันออก เช่น ลัทธิขงจื้อ ลัทธิเต๋า และลัทธิหยินหยาง แนวคิดหลักของแนวทางนี้ก็คือ มนุษย์ควรแสวงหาความรู้และปัญญาเพื่อเข้าใจตนเองและโลกรอบตัว มนุษย์ควรฝึกฝนสติและสมาธิเพื่อเข้าถึงสภาวะแห่งการตื่นรู้และหลุดพ้นจากวัฏสงสาร
ทั้งแนวทางที่เน้นเรื่องความเมตตากรุณาและความเห็นอกเห็นใจ และแนวทางที่เน้นเรื่องปัญญาและความตระหนักรู้ต่างก็มีความสำคัญต่อจริยธรรมในทัศนะของศาสนาและปรัชญาตะวันออก ทั้งสองแนวทางต่างก็ส่งเสริมให้มนุษย์มีพฤติกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อตนเองและผู้อื่น ทั้งสองแนวทางต่างก็มุ่งหมายเพื่อให้มนุษย์บรรลุถึงความสุขและความหลุดพ้น
นอกจากนี้ ศาสนาและปรัชญาตะวันออกยังให้ความสำคัญกับจริยธรรมในหลายแง่มุม เช่น ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับตนเอง ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับผู้อื่น และความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับพระเจ้าหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์
ศาสนาและปรัชญาตะวันออกมีบทบาทสำคัญในการหล่อหลอมจริยธรรมของผู้คนตะวันออกมาเป็นเวลาหลายศตวรรษ แนวคิดและหลักการทางจริยธรรมของศาสนาและปรัชญาตะวันออกยังคงมีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิตของผู้คนตะวันออกในปัจจุบัน และยังคงเป็นแรงบันดาลใจให้กับผู้คนทั่วโลกในการแสวงหาความดีงามและความสุข
แนวทางที่เน้นเรื่องความเมตตากรุณาและความเห็นอกเห็นใจ
- ●ศาสนาพุทธ เป็นศาสนาที่ให้ความสำคัญกับเมตตากรุณาและความเห็นอกเห็นใจเป็นอันดับต้นๆ แนวคิดหลักของศาสนาพุทธก็คือ การหลุดพ้นจากความทุกข์ ซึ่งสามารถทำได้โดยการละกิเลส ทำความดี และช่วยเหลือผู้อื่น
- ●ศาสนาฮินดูเป็นศาสนาที่เก่าแก่ที่สุดในโลก ศาสนาฮินดูให้ความสำคัญกับเมตตากรุณาและความเห็นอกเห็นใจเช่นกัน แนวคิดหลักของศาสนาฮินดูก็คือ การบรรลุโมกษะ ซึ่งสามารถทำได้โดยการหลุดพ้นจากวัฏสงสาร
- ●ศาสนาเต๋าเป็นศาสนาที่เน้นการใช้ชีวิตอย่างเรียบง่ายและสันโดษ ศาสนาเต๋าให้ความสำคัญกับเมตตากรุณาและความเห็นอกเห็นใจเช่นกัน แนวคิดหลักของศาสนาเต๋าก็คือ การใช้ชีวิตอย่างกลมกลืนกับธรรมชาติ
- ●ศาสนาชินโตเป็นศาสนาพื้นเมืองของญี่ปุ่น ศาสนาชินโตให้ความสำคัญกับความเคารพต่อบรรพบุรุษและเทพเจ้า ศาสนาชินโตยังให้ความสำคัญกับเมตตากรุณาและความเห็นอกเห็นใจเช่นกัน แนวคิดหลักของศาสนาชินโตก็คือ การใช้ชีวิตอย่างสันติสุขและสามัคคี
- ■แนวทางที่เน้นเรื่องปัญญาและความตระหนักรู้
- ●ลัทธิขงจื้อเป็นปรัชญาที่เน้นเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับมนุษย์ ลัทธิขงจื้อให้ความสำคัญกับปัญญาและความตระหนักรู้เช่นกัน แนวคิดหลักของลัทธิขงจื้อก็คือ การใช้ชีวิตอย่างมีคุณธรรมและจริยธรรม
- ●ลัทธิเต๋าเป็นปรัชญาที่เน้นเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ ลัทธิเต๋าให้ความสำคัญกับปัญญาและความตระหนักรู้เช่นกัน แนวคิดหลักของลัทธิเต๋าก็คือ การใช้ชีวิตอย่างเรียบง่ายและสันโดษ
- ●ลัทธิหยินหยางเป็นปรัชญาที่เน้นเรื่องความสมดุลและความกลมกลืน ลัทธิหยินหยางให้ความสำคัญกับปัญญาและความตระหนักรู้เช่นกัน แนวคิดหลักของลัทธิหยินหยางก็คือ การใช้ชีวิตอย่างกลมกลืนกับธรรมชาติ
อ้างอิง
พุทธทาส อินทปัญโญ. (2549). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์. กรุงเทพฯ: สหธรรมิก.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2548). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับภูมิ
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
