ยิ่งได้ศึกษาประวัติศาสตร์ การเมือง จะพบว่าสำนวนนี้ไม่ได้สะท้อนแค่ยุคสามก๊กแค่ยุคเดียว แต่ได้ถึงแก่นสำคัญของประวัติศาสตร์ การเมือง โดยตลอดสมัยประวัติศาสตร์ ทีมีมา วนเวียนอยู่กับช่วงเวลาที่รวมเป็นรัฐ และแตกเป็นฝ่ายค้าน ซ้ำรอยปลุก มวลประชาชน มาเป็นเครื่องมือสร้างความขัดแย้ง และยังเป็นฐานเสียงให้แก่ฝ่ายตัวเอง ผ่านวาทะกรรมต่าง เช่น
เชื้อพระวงษ์,ข้าราชการตงฉิน,ข้าราชการกังฉิน”