22 ก.ค. 2023 เวลา 11:00 • การศึกษา

## Episode52: Kinesiology of lumbar spine#8

Muscle of trunk(2/3) ##
.
กล้ามเนื้อที่อยู่รอบๆลำตัว นอกจากกล้ามเนื้อหลังที่อยู่ในposterior partแล้ว ยังมีกล้ามเนื้อที่อยู่ในantero-lateral part คือกล้ามเนื้อหน้าท้อง ซึ่งประกอบด้วยกล้ามเนื้อ4มัดคือ rectus abdominis, external abdominal oblique, internal abdominal obliqueและ transversus abdominis ในบทความนี้ ผมจะมาพูดถึงกล้ามเนื้อกลุ่มนี้กันครับ
สำหรับกล้ามเนื้อตัวแรกคือ "Rectus abdominis" จะเป็นกล้ามเนื้อที่fiber วางตัวยาวในแนวvertical ทั้ง2ข้างของหน้าท้อง ที่เรามักจะเรียกว่า "six-pack" ส่วนอีก3มัดที่เหลือจะวางตัวในแนวขวาง อยู่รอบๆลำตัว เรียงจากตื้นไปลึกคือexternal abdominal oblique, internal abdominal obliqueและ transversus abdominisตามลำดับ
หน้าที่ที่สำคัญของabdominal muscleคือ supportและprotectอวัยวะภายใน รวมถึงช่วยควบคุมintra-abdominal pressure ซึ่งสำคัญในตอนที่เราforced expiration, ไอจาม, คลอดลูกเป็นต้น แต่ในบทความนี้เราจะเน้นไปที่บทบาทของabdominal muscleที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวและความมั่นคงของลำตัวกันก่อนนะครับ
ถ้าพูดถึงanatomyของกล้ามเนื้อหน้าท้อง จะมีอีกstructureที่มีความสำคัญคือrectus sheaths
.
กล้ามเนื้อexternal abdominal oblique, internal abdominal obliqueและ transversus abdominis ของทั้ง2ข้าง จะเชื่อมต่อกันที่midline ผ่านconnective tissueที่เรียกว่าrectus sheath ซึ่งrectus sheathนี้จะแบ่งได้เป็น2layer คือanteriorและposterior layer แนบไปบนrectus abdominisแล้วมาเชื่อมกันตรงกลางที่"linea alba"(เอ็นยาวๆที่เกาะจาก xiphoid processไปยังpubic symphysisและpubic crest)
ประโยชน์ของการมีlinea albaอยู่ตรงกลาง นอกจะจะช่วยเรื่องความแข็งแรงแล้ว ยังช่วยส่งผ่านแรงข้ามmidlineระหว่างabdominal oblique muscleทั้งซ้ายและขวาอีกด้วยครับ
สำหรับโครงสร้างของabdominal muscleแต่ละตัวนั้น
1.Rectus abdominis จะเป็นกล้ามเนื้อในแนวvertical อยู่ทั้ง2ข้างของmidline แบ่งจากกันด้วยlinea alba. rectus abdominis จะเป็นstrap muscleที่มีความยาวมาก แต่physiological cross sectional areaจะน้อยที่สุดครับ
.
จุดเกาะของกล้ามเนื้อมัดนี้จะเกาะจากpubic symphysis, pubic crestวิ่งขึ้นมาทะลุช่องของrectus sheathที่อยู่ระหว่างanteriorกับposterior layer ไปเกาะด้านบนที่xiphoid process, costal cartilageที่6-7
2.External abdominal oblique เป็นlateral abdominal muscleที่อยู่ตื้นที่สุด fiberของกล้ามเนื้อมัดนี้จะเกาะในทิศทางinfero-medial direction หรือคล้ายกับทิศทางเวลาที่เราเอามือล้วงกระเป๋าเสื้อด้านหน้าครับ
3.Internal abdominal oblique จะอยู่ลึกลงมาจากexternal abdominal oblique เป็นมัดที่มีphysiological cross-sectional areaมากที่สุด ในกลุ่มabdominal muscle จึงทำให้ออกแรงได้ดี
.
จุดเกาะของกล้ามเนื้อมัดนี้จะเริ่มจากiliac crest เชื่อมต่อไปกับthoracolumbar fascia ทิศทางของfiberจะเป็นแนวเฉียงในทิศทางsupero-medial direction ไปเกาะที่linea albaและlower ribs ดังนั้นfiberของinternal abdominal obliqueจึงจะตั้งฉากกับexternal abdominal obliqueครับ
4.Transversus abdominis เป็นกล้ามเนื้อท้องชั้นที่ลึกที่สุด บางทีเราอาจจะเรียกว่า"corset muscle" ทำหน้าที่สำคัญในการcompress abdomenและstabilize lower backผ่านการดึงที่thoracolumbar fascia
การทำงานของabdominal muscle จะมีส่วนสำคัญทั้งการเกิดmovement และการstabilization. กล้ามเนื้อrectus abdominisและabdominal oblique muscleจะทำงานร่วมกันในการดึงxiphoid processกับpubic symphysisเข้าหากัน ดังนั้นเมื่อเกิดbilateral contractionคือกล้ามเนื้อหดตัวพร้อมกันทั้ง2ฝั่ง จะทำให้เกิดflexionที่thorax, upper L และทำให้เกิดposterior tiltของpelvisด้วยครับ
กล้ามเนื้อหน้าท้องโดยเฉพาะในrectus abdominis จะสามารถออกแรงได้ดี คือเกิดtorqueได้มาก เป็นเพราะว่าaxis of rotationของกระดูกสันหลังจะอยู่ที่interbody region ทำให้ระยะของคานระหว่างจุดหมุนกับกล้ามเนื้อยาวมาก จึงออกแรงได้ดีทั้งในsagittalและfrontal plane
Unilateral contractionของabdominal muscle จะทำให้เกิดlateral flexionของtrunk โดยabdominal oblique muscleจะทำหน้าที่นี้ได้ดีกว่าrectus abdominis เพราะมีmoment armที่ยาวกว่า รวมถึงมีcross sectional area ที่กว้างกว่าrectus abdominisครับ
ส่วนการrotation จะเป็นactionหลักของexternal และinternal abdominal oblique muscle โดยที่external abdominal obliqueจะทำหน้าที่ในการrotate trunk to opposite side ในขณะที่internal abdominal oblique จะทำหน้าที่ในการrotate trunk to same side
กล้ามเนื้อ2มัดนี้จะทำหน้าที่เป็นsynergistกัน ในการrotate trunkโดยส่งแรงผ่านจุดเกาะที่มีร่วมกันคือlinea alba เช่นเมื่อเกิดการทำงานร่วมกันระหว่างexternal obliqueข้างซ้าย กับinternal obliqueข้างขวา จะดึงให้เกิดrotation to Rt.ร่วมกับมีflexion เป็นเหมือนการดึงไหล่ซ้ายกับเชิงกรานข้างขวาเข้าหากันเป็นต้นครับ
Transversus abdominisจะทำหน้าที่ค่อนข้างแตกต่างกับabdominal muscleตัวอื่น คือจะทำหน้าที่เป็นstabilizer มากกว่าการเคลื่อนไหว
เมื่อtransversusทั้ง2ข้างทำงานพร้อมกัน จะช่วยstabilizeในหลายๆarea เช่นribs, linea albaและ thoracolumbar fascia ซึ่งเป็นจุดเกาะให้กับabdominal oblique muscleด้วยครับ
การทำงานของabdominal oblique muscleจะขึ้นอยู่กับactivityและpositionของร่างกาย ถ้าเป็นกิจกรรมทั่วๆไปเช่นการยืนเดินปกติ rotator muscleกลุ่มนี้ก็จะทำงานน้อย แต่ถ้าเป็นกีฬาที่ต้องมีการเหวี่ยงหรือหมุนตัวมากๆเช่นกอล์ฟ, เทนนิส กล้ามเนื้อกลุ่มนี้ก็จะต้องทำงานมากขึ้น
โดยปกติแล้ว ร่างกายจะมีความแข็งแรงของtrunk extension torque(ของback muscle)มากกว่าtrunk flexion torque(ของabdominal muscle) ด้วยปัจจัยหลายๆอย่างเช่นมวลของกล้ามเนื้อ(muscle mass)ที่มากกว่า, การวางตัวของfiberในแนวverticalมากกว่า รวมถึงการทำงานของback muscleที่จะต้องต้านกับgravity เพื่อให้ร่างกายอยู่ในupright postureได้ตลอดเป็นต้นครับ
การเข้าใจตำแหน่งและการทำงานของabdominal muscle จะมีความสำคัญต่อการฝึกmovement, stabilityรวมถึงการเพิ่มperformanceในการเล่นกีฬาชนิดต่างๆอีกด้วยครับ
ทั้งหมดนี้คือกล้ามเนื้อในกลุ่มantero-lateral muscle of trunkนะครับ ในบทความหน้าผมจะพูดถึงกล้ามเนื้อในกลุ่มที่เหลือ คือกล้ามเนื้อiliopsoasและquadratus lumborumนะครับ
ถ้าชอบเนื้อหาแบบนี้ผมฝากกด like กดแชร์ กดติดตามเพจphysioupskillด้วยนะครับ ส่วนถ้าใครมีข้อสงสัยอะไรก็commentไว้ด้านล่างได้เลยครับ
_PhysioUpskill_
#Physioupskill
⭐สำหรับใครที่อยากเรียนรู้เพิ่มเติม สามารถอ่านบทความอื่นๆได้ที่ https://physioupskill.com/บทความ/ หรือดูรายละเอียดคอร์สเรียนของเพจได้ที่ https://physioupskill.com/คอร์สเรียน/ ได้เลยครับ
Ref.
Neumann, D. A. (2016). Kinesiology of the Musculoskeletal System: Foundations for Rehabilitation. Mosby.
Drake, R., Vogl, A. W., & Mitchell, A. W. M. (2019). Gray’s Anatomy for Students.
General Anatomy and Musculoskeletal System (THIEME Atlas of Anatomy) (THIEME Atlas of Anatomy, 1) (3rd ed.). Thieme. Elsevier.
โฆษณา