ตัดกิ่งไม้บ้านใกล้เรือนเคียง
เสียงเพลงลูกทุ่งแว่วมา...
“... บ้านอยู่ใกล้กัน รั้วกั้นอยู่แค่กึ่งกลาง แอบมองน้องทางหน้าต่าง พี่แอบรักนางไว้ในดวงใจ...”
เพื่อนบ้านแบบนี้ดี ไม่ช้าหนุ่มสาวคู่นี้ก็คงจะย้ายมาอยู่บ้านเดียวกัน
เสียงเพลงลูกทุ่งแปลงดังมาอีก
“... บ้านอยู่ใกล้กัน รั้วกั้นอยู่แค่กึ่งกลาง แอบมองน้องทางหน้าต่าง พี่แอบแช่งนางให้ตายไวไว...”
แบบนี้ไม่ช้าหนุ่มสาวคู่นี้ก็คงจะพะบู๊กันถึงโรงพักอย่างแน่นอน
เรื่องเพื่อนบ้านทะเลาะกันเป็นเรื่องใหญ่เรื่องโต ต้องสู้คดีกันถึงศาลฎีกามาแล้ว จะเล่าให้ฟัง
นางเปลว (นามสมมุติ) อายุ 60 กับนางปลิว (นามสมมุติ) อายุ 62 อยู่บ้านติดกัน รั้วบ้านติดกัน คู่นี้ศรศิลป์ไม่กินกัน มีเรื่องทะเลาะกันเป็นประจำ นางเปลวปลูกต้นงิ้วขนาดหนึ่งคนโอบไว้ในรั้วบ้านของตน แต่กิ่งต้นงิ้วยาวประมาณ 1 วา เข้าไปในรั้วบ้านของนางปลิว นางปลิวเห็นว่ากิ่งต้นงิ้วของนางเปลวบุกรุกเข้ามาในบ้านของตนจึงเอามีดตัดกิ่งงิ้วทิ้งแล้วโยนกิ่งงิ้วเข้ามาในบ้านของนางเปลว
รุ่งเช้านางเปลวเห็นกิ่งงิ้วของตนถูกตัดทิ้งจึงตะโกนด่านางปลิวเพราะเชื่อว่านางปลิวคู่กัดของเธอจะต้องเป็นคนตัดกิ่งงิ้วทิ้งอย่างแน่นอน
“เฮ้ย! อีปลิว มึงถือดียังไงมาตัดกิ่งไม้ของกู... กูจะเอามึงเข้าคุก ทำให้ทรัพย์กูเสียหาย..."
“กูเกลียดต้นงิ้ว” นางปลิวตะโกนตอบ
“ทำไม... มันหนักหัวมึงเรอะ”
“กูไม่ชอบปีนต้นงิ้ว กูไม่มีชู้”
“มึงหาว่ากูมีชู้เร้อะ”
“มึงพูดเองนะ... แล้วกิ่งไม้มึงเสือกเข้ามาในบ้านกูทำไม กูมีสิทธิจะตัดทิ้ง มีอะไรมั้ย”
“ต้นไม้กู มึงตัด มึงต้องติดคุก”
“บ้านกู กูมีสิทธิตัดกิ่งไม้เสือกเข้ามาในบ้านกู”
ว่าแล้วนางเปลวเจ้าของต้นงิ้วก็ไปแจ้งตำรวจกล่าวหาว่านางปลิวทำให้เสียทรัพย์ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 358 ซึ่งเขียนไว้ว่า...
"มาตรา 358 ผู้ใดทำให้เสียหาย ทำลาย ทำให้เสื่อมค่าหรือทำให้ ไร้ประโยชน์ซึ่งทรัพย์ของผู้อื่นหรือผู้อื่นเป็นเจ้าของรวมอยู่ด้วย ผู้นั้นกระทำความผิดฐานทำให้เสียทรัพย์ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกินหกหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ซึ่งมีโทษจำคุกถึง 3 ปี"
นางปลิวผู้ต้องหาให้การภาคเสธ “ฉันตัดจริง กิ่งไม้มันยื่นเข้ามาในบ้านฉัน”
ตำรวจทำสำนวนการสอบสวนในข้อหาทำให้เสียทรัพย์กิ่งต้นงิ้วหนึ่งกิ่ง ราคาประมาณ 50 บาท ส่งอัยการ อัยการยื่นฟ้องนางปลิวผู้ต้องหาต่อศาลฐานทำให้เสียทรัพย์ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 358
นางปลิวจำเลยให้การปฏิเสธสู้คดีชั้นศาล
ก่อนศาลจะตัดสินว่านางปลิวจะติดคุกหรือไม่? เรามาดูกฎหมายเรื่องนี้กันหน่อย... เรื่องรากไม้ กิ่งไม้ รุกเข้ามาในที่ดินที่ติดต่อกันนั้น ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1347 เขียนไว้อย่างนี้...
มาตรา 1347 เจ้าของที่ดินอาจตัดรากไม้ซึ่งรุกเข้ามาจากที่ดินติดต่อและเอาไว้เสีย ถ้ากิ่งไม้ยื่นล้ำเข้ามา เมื่อเจ้าของที่ดินได้บอกผู้ครอบครองที่ดินติดต่อให้ตัดภายในเวลาอันสมควรแล้ว แต่ผู้นั้นไม่ตัด ท่านว่าเจ้าของที่ดินตัดเอาเสียได้"
หลักกฎหมายก็คือ เมื่อรากไม้รุกเข้ามาจากที่ดินติดต่อกันเจ้าของที่ดินที่รากไม้รุกเข้ามามีสิทธิจะตัดรากไม้นั้นได้เลย แต่ถ้าเป็นกิ่งไม้รุกเข้ามาเจ้าของที่ดินมีสิทธิจะตัดกิ่งไม้นั้นได้แต่มีเงื่อนไขว่า
(1) เจ้าของที่ดินได้บอกผู้ครอบครองที่ดินที่ติดต่อให้ตัดรกิ่งไม้นั้นภายในเวลาอันสมควร
(2) ถ้าผู้นั้นไม่ตัด เจ้าของที่ดินมีสิทธิตัดกิ่งไม้เหล่านั้นได้
หมายความว่า จะต้องบอกเขาก่อน ถ้าเจ้าของไม่ยอมตัดกิ่งไม้ในเวลาอันสมควร ถ้าเจ้าของไม่ยอมตัด ผู้นั้นมีสิทธิตัดกิ่งไม้นั้นได้
แต่เรื่องนี้ปรากฏว่านางปลิวจำเลยไม่ได้บอกนางเปลวเจ้าของต้นงิ้วก่อน ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1347 นางปลิวจำเลยจึงต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหายกิ่งต้นงิ้วต้นนั้นให้แก่นางเปลวฐานละเมิด ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 420
ปัญหาก็คือ นางปลิวจำเลยจะมีความผิดฐานทำให้เสียทรัพย์ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 358 (กฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 324) หรือไม่? เพราะนางปลิวจำเลยทำให้กิ่งต้นงิ้วของนางเปลวผู้เสียหายได้รับความเสียหายจริง
หลักสำคัญการกระทำผิดกฎหมายอาญานั้น มีหลักสำคัญว่า จำเลยจะต้องมีเจตนากระทำผิดหรือกระทำโดยประมาท เว้นแต่กฎหมายจะบัญญัติว่าเป็นความผิดแม้จะได้กระทำโดยไม่เจตนาหรือประมาท เจตนากระทำผิดกฎหมายอาญานั้นมีอยู่ในประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 59 วรรคสอง ที่เขียนไว้ว่า
“กระทำโดยเจตนา ได้แก่กระทำโดยรู้สำนึกในการที่กระทำและในขณะ เดียวกันผู้กระทำประสงค์ต่อผล หรือย่อมเล็งเห็นผลของการกระทำนั้น”
เรื่องนี้จำเลยไม่ได้บอกกล่าวผู้เสียหายก่อนจะตัดกิ่งต้นงิ้ว จึงเป็นเรื่องผิดเงื่อนไขทางกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ นางปลิวจำเลยต้องรับผิดค่าเสียหายฐานละเมิดต่อผู้เสียหายไป ส่วนความผิดทางอาญานั้นจะฟังว่าจำเลยมีเจตนากระทำผิดอาญาหรือไม่ ก็ต้องไปพิจารณาความผิดทางอาญาอีกต่างหาก เพราะความผิดฐานละเมิดทางกฎหมายแพ่งนั้นต่างกับเจตนากระทำผิดทางอาญา
เราจึงต้องมาลุ้นกันดูว่าศาลท่านจะตัดสินยังไง?
ศาลชั้นต้นตัดสินว่านางปลิวจำเลยไม่มีความผิดฐานทำให้เสียทรัพย์ พิพากษายกฟ้อง (นางปลิวชนะ)
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับว่า จำเลยมีความผิดตามกฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 324 (ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 358) ให้ปรับจำเลยเป็นเงิน 200 บาท (นางเปลวชนะ)
คดีถึงศาลฎีกา (เทียบกับคำพิพากษาฎีกาที่ 1846/2500 ประชุมใหญ่) ศาลฎีกาวินิจฉัยไว้ดังนี้ค่ะ...
ศาลฎีกาเห็นว่า การที่โจทก์ปล่อยให้กิ่งงิ้วของโจทก์รุกล้ำเข้ามาในที่ของจำเลยนั้นเป็นการละเมิดสิทธิเหนือพื้นดินของจำเลย ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1335 ประกอบด้วยมาตรา 420 ซึ่งตามมาตรา 1337 อนุญาตไว้ว่า เจ้าของอสังหาริมทรัพย์เช่นจำเลยมีสิทธิจะปฏิบัติการเพื่อยังความเสียหายหรือเดือดร้อนให้สิ้นไปได้ หากแต่มาตรา 1347 บัญญัติเงื่อนไขต่อไปว่า ก่อนที่จะตัดกิ่งไม้ ที่ยื่นล้ำเข้ามา เจ้าของที่ดินต้องบอกให้ผู้ครอบครองที่ดินติดต่อตัดเสียภายในเวลาอันสมควรเท่านั้น
การที่จำเลยไม่ได้บอกกล่าวโจทก์ร่วมเสียก่อนจึงเป็นเพียงการละเว้นที่จะปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กฎหมายแพ่งวางไว้เท่านั้น ส่วนการที่จะเอาผิดทางอาญาแก่บุคคลซึ่งอยู่ในฐานะอย่างจำเลยในคดีนี้ ศาลฎีกาโดยที่ประชุมใหญ่เห็นว่า ต้องพิจารณาเจตนาของจำเลยเป็นเรื่องๆ ไปอีกชั้นหนึ่ง สำหรับเรื่องนี้ตามพฤติการณ์ที่ปรากฏเห็นว่ายังไม่พอฟังว่าจำเลยมีเจตนากระทำผิดทางอาญา เพราะจำเลยเพียงแต่กระทำการป้องกันกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินของตนตามที่กฎหมายอนุญาตให้ทำได้โดยทั่วๆ ไป
หากแต่จำเลยมิได้ปฏิบัติการให้ครบถ้วนตามวิธีการที่บัญญัติไว้ ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1347 เท่านั้น
ศาลฎีกาพิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์ (นางปลิวชนะ)
เป็นอันว่านางปลิวจำเลยชนะคดีรอดคุกไปได้อย่างสมศักดิ์ศรี
ปัญหาที่น่าคิดก็คือ แล้วถ้าเกิดนางเปลวเจ้าของต้นงิ้วที่กิ่งต้นงิ้วบุกรุกเข้าไปในบริเวณบ้านของนางปลิว นางปลิวจะดำเนินคดีแก่นางเปลวเจ้าของต้นงิ้วฐานบุกรุกได้หรือไม่ เพราะเจ้าของที่ดิน (นางปลิว) ย่อมมีแดนกรรมสิทธิ์ในที่ดินทั้งเหนือที่ดินและใต้ที่ดินในที่ดินของตนเอง ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1335 ด้วย
แต่คดีนี้นางเปลวเจ้าของต้นงิ้วปล่อยให้กิ่งงิ้วบุกรุกเข้าไปในบริเวณบ้านของนางปลิว ดังนี้ นางเปลวจะมีความผิดฐานบุกรุกหรือไม่
ความผิดฐานบุกรุกอยู่ในประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 362 ซึ่งบัญญัติว่า... "มาตรา 362 ผู้ใดเข้าไปในอสังหาริมทรัพย์ของผู้อื่นเพื่อถือการครอบครองอสังหาริมทรัพย์นั้นทั้งหมดหรือแต่บางส่วน หรือเข้าไปกระทำการใด ๆ อันเป็นการรบกวนการครอบครองอสังหาริมทรัพย์ของเขาโดยปกติสุข ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินสองหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ"
อ่านจบก็ถึงบางอ้อทันทีว่านางเปลวไม่มีความผิดฐานบุกรุกอย่างแน่นอน เพราะความผิดฐานบุกรุกนั้นกฎหมายใช้คำว่า “ผู้ใด...” ซึ่งหมายถึง “คน” นั่นเอง ถ้าคนบุกรุกเข้าไปในที่ดินของผู้อื่นก็มีความผิดฐานบุกรุก แต่เรื่องนี้นางเปลวไม่ได้บุกรุก นางเปลวอยู่ในบ้านของเธอเอง ตัวบุกรุกคือ “กิ่งต้นงิ้ว” เป็นกิ่งไม้ไม่ใช่คน ดังนั้น นางเปลวเจ้าของต้นงิ้วจึงไม่มีความผิดฐานบุกรุก ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 362
ภาษิตวันนี้...
“เพื่อนบ้านที่ดี ดีกว่าญาติที่อยู่ห่างไกล
เพื่อนบ้านที่เลว เลวกว่าโจรที่อยู่ห่างไกล”
................................................................
ศรัญญา วิชชาธรรม
8 ส.ค. 66
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
