10 ส.ค. 2023 เวลา 13:36 • ศิลปะ & ออกแบบ

ตึกคิวบา ทรงวาด

.
เป็นหนึ่งในบรรดาหลายตึกของที่นี่ ที่ไม่มีชื่อ
ไร้บันทึกทางเอกสาร แต่ถ้าสืบค้นจากคำบอกเล่า
ร่องรอยเอกสาร คงจะเจอคล้ายวิถีสืบสวน
เพราะย่านโบราณละแวก ตลาดน้อย ทรงวาด
เยาวราช สำเพ็ง นั้นเชื่อมถึงกันไม่เพียงแต่การเดินทาง
ที่ตัดทรงวาดเพราะกันอัคคีภัยจากบ้านเรือนที่มาปลูก
(ทรงวาด จาก ร.5 ทรงขีดเส้นดินสอร่างถนนในแผนที่)
.
พี่อุ๊ย เจ้าของ Play Art House กับพี่เอ๋ เคยเล่าให้ผมฟัง
ว่าย่านแถวนี้มีสวนผักในอดีต ท้องร่อง บ้านหันหน้าหาน้ำ
ในเอกสารวิชาการเรียกถนนท้องร่องสวนว่า ขนัด (แต่ขนัดนี้เรียกพื้นที่สวน)
คล้ายฝั่งธนบุรี โดยเฉพาะชุมชนแรกเริ่มขอพระนคร
.
ทรงวาด เป็นย่านเมืองท่าการค้าเพราะทำเลริมน้ำ
และติดย่านตลาดน้อย เยาวราช สำเพ็ง
ตึกอาคารได้รับอิทธิพลหลายแนว ตั้งแต่โกดังไม้ ล้ง
ตึกแถวตอนลึกแบบ สงขลาเมืองเก่า ภูเก็ต ที่มีcourt yard
หรือตึกแถวทั้งชั้นเดียว สองชั้น หลายชั้น
.
คนแถวนึ้ทำการค้า ทั้งเมล็ดพันธุ์ เครื่องเทศ ส่งกลิ่น
รวมถึงสินค้าอุปโภคอื่นๆ จนเป็นแหล่งกำเนิดเจ้าสัวไทย
ทั้งร้านเจียไต๋ของ เครือเจริญโภคภัณฑ์ ห้างเพชรพลอย
เป็นการผสมหลากเชื้อหลายชาติ ไทย จีน แขก(มุสลิม)
รูปแบบอาคารจึงผสมตึกฝรั่งสมัยนิยมของคนจีน
อย่างตึกผลไม้ อายุร่วม ร้อยกว่าปี หรืออาคารปูนกึ่งไม้ฉลุรูปแบบศิลปะมุสลิม
.
มีคราวล่าสุดพี่อุ๊ยพาเดินดูตึกแถวนี้ส่วนตัว ไปถามชื่อ
ตึกคิวบา แกเรียกเล่นๆเอง เพราะสีทำให้นึกถึงแม้ไม่เคยไปประเทศนี้สักครั้ง คนอาศัยดั้งเดิมก็ตอบไม่ได้ แต่บอกเพียงด้านหน้าตึกจริงๆคือที่ติดแม่น้ำเจ้าพระยา ซึ่งพี่อุ๊ยบอกว่าหน้าบัน ปูนปั้นประดับสวยมาก
.
คุณสมชัย กวางทองพานิชย์ นักประวัติศาสตร์ท้องถิ่นย่านทรงวาดเยาวราช ที่พี่อุ๊ยสนิท เคยพาเดินชม แต่ผมยังไม่มีโอกาส ทำได้เพียงอาศัยพี่อุ๊ยใจดีพาดูตึกในย่านเป็นบางครั้ง มีอยู่ครั้งหนึ่งพาขึ้นชมตึก โพทง แบบไม่ได้มากินอาหาร fine dining ของเขาที่ขึ้นชื่อว่าได้ มิชลินไกด์ ราคาสมคุณภาพ เพราะเห็นการเตรียมสะสมเครื่องปรุงตั้งแต่คิดจะรีโนเวทร้านยาจีนเก่าของตระกูล จนการตกแต่งสมัยใหม่ ส่วนน่าสนใจที่สุดคือ บาร์ ต้องไปดู
.
หรือการเดินตามทริป กลิ่น ที่มักจัดช่วง บางกอกดีไซน์สีคร ผมก็พลาดไปหลายครั้งแล้ว
.
ความทรงจำเดียวของถนนสายนี้ตอนขึ้นท่าเรือราชวงศ์ แล้วเจอตึกหัวมุม ที่คนเรียก ตึกแขก (เคยทำตึกจิ๋วไปแล้ว) แล้วมาสำรวจย่านนี้หลายรอบด้วยหลายเหตุผล จนทำให้ค่อยๆรู้จักทั้งส่วนตัว และมีคนแนะนำ ร้านต่างๆเริ่มเปิดเกิดขึ้นอย่างน่าสนใจในระยะเวลาที่เดินสำรวจช่วง 3 ปีที่ผ่านมา รวมถึงเดินผ่านหลังจากนั่งรถไฟไปกลับทำงานต่างจังหวัดที่ทะลุจาก หัวลำโพง(สถานีรถไฟกรุงเทพ)
.
ในส่วนการออกแบบ แม่เหล็กที่ระลึกติดตู้เย็น ตึกคิวบา
ค่อนข้างยากในรายละเอียด สัดส่วน และการทำสี
ที่ต้องทดลองทักษะลงสีเคลือบเป็นชั้นๆ และตัวต้นแบบที่มีรายละเอียดซับซ้อน เสี่ยงผิดพลาดในขั้นตอนผิตระบบจำนวนมาก
.
ย่านทรงวาด ผมเคยโดนคำถามจากพี่อุ๊ย ว่าอะไรคือภาพจำที่สุดในการอธิบายย่านนี้เพียงอย่างเดียวหรือสิ่งเดียว
ซึ่งนั่นคือ จับกังขนรถเข็นของ (ผมตอบถูกจากมโนภาพ และการสำรวจ) พอๆกับรถบรรทุกทั้งเก่าและใหม่ รวมถึงเสียงหึ่งจองมอเตอร์ไซค์เวสป้าที่ใช้ขนของ โดยเฉพาะผ้า ละแวกนี้
.
ร้านอาหารย่านนี้ก็มีอยู่ ไว้เล่าคราวหน้า
เตรียมพบกับชุดนี้ Blue Bangkok x Made in Songwat

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา