💠 สัตตภัณฑ์ 7 ขุนเขา 💠
🔸 งานศิลปะ ที่เกี่ยวกับพุทธปรัชญานั้น มีอยู่มาก โดยเฉพาะงานไม้แกะสลัก เชิงสัญลักษณ์ ที่แฝงคติธรรม เอาไว้
▪️
,▪️
🔸 ทั้งบานประตู บานหน้าต่าง หรือจะตู้พระธรรม จำหลัก สลักลวดลายชาดก หรือจะบานประตูไม้ งานชั้นปรมัตถ์ ดินน้ำลมไฟ ของอาจารย์ถวัลย์ ดัชนี ที่ประตูหลวง วัดพระสิงห์ ในเชียงราย และอีกงานไม้แกะสลัก เชิงพุทธปรัชญาจากดินแดนล้านนา ที่น่าสนใจก็คือ สัตตภัณฑ์
▪️บานประตูหลวง วัดพระสิงห์ จ.เชียงราย▪️
▪️ชุดบูชาพระ ตามคตินิยมล้านนา : วัดพระแก้ว เชียงราย▪️
🔸 สัตตภัณฑ์คือ 1 ใน 4 ของชุดบูชาพระ ตามคตินิยมล้านนา ซึ่งประกอบด้วยขันดอก ขันแก้ว ขันโตกพระเจ้า และก็สัตตภัณฑ์ ... ซึ่งสัตตภัณฑ์ เป็นส่วนที่ใช้ปักธูปเทียน บูชาพระรัตนตรัย โดยสื่อได้หลายความหมาย คือเป็นทั้งสัตตบริภัณฑ์คีรี หรือ 7 ขุนเขา ที่แวดล้อมอยู่ รอบเขาพระสุเมรุ
▪️วัดปงสนุก : ลำปาง▪️
▪️วัดพระธาตุลำปางหลวง▪️
🔸 สัตตภัณฑ์ ยังสื่อถึงการบูชา เทวดาที่ประจำอยู่ ทั้งเจ็ดขุนเขา ตามคติจักรวาลวิทยาทางพุทธ ที่มีเขาพระสุเมรุ ตั้งอยู่เป็นศูนย์กลาง ของมหาทวีปทั้ง 4 และสัตตภัณฑ์ ยังสื่อได้ถึงโพชฌงค์ 7 ซึ่งคือพระธรรม สู่การตรัสรู้
▪️วัดประตูป่อง : ลำปาง▪️
▪️วัดศรีรองเมือง : ลำปาง▪️
🔸 ลักษณะของสัตตภัณฑ์ แบ่งออกเป็น 3 ส่วน โดยส่วนบน จะเป็นเชิงเทียน ทำด้วยไม้ยาว คล้ายเสา 7 เสา มีเหล็กแหลม ไว้ใช้ปักเทียน ซึ่งสื่อถึงภูเขาทั้ง 7 คือ ยุคนธร, อิสินธร, กรวิก, สุทัส, เนมินธร, วินตกะ และอัสกรรณ
▪️คชสีห์ประดับราวบันได : มีลายละกอนไส้หมู ประดับทางเข้าวิหาร เป็นฉากหลัง▪️
▪️ลายละกอนไส้หมู : วัดประตูป่อง▪️
🔸 ส่วนกลางจะเป็นแผ่นไม้ สลักด้วยลวดลายเทพพนม ลายพรรณพฤกษา รูปราหู และสัตว์ตามเทพนิยาย โดยแทรกไว้ด้วยลายนาคเกี้ยว และลายละกอนไส้หมู ลวดลายอัตตลักษณ์ ที่มีอยู่เฉพาะที่ลำปาง ก่อนปิดทองล่องชาด ประดับกระจกสี
▪️วัดพระแก้วดอนเต้า สุชาดารามฯ▪️
▪️
🔸 ฐานล่าง นิยมแกะเป็นรูปสัตว์ มีทั้งแบบฐานเตี้ย และฐานสูง มีทั้งนกหัสดีลิงค์ ช้าง และฐานบัว ซึ่งศิลปะของสัตตภัณฑ์แต่ละชิ้น จะแตกต่างกันออกไป ตามภูมิปัญญา ปรัชญา และคติธรรม ของสล่าผู้สร้างงาน จะแฝงเอาไว้
▪️
▪️
🔸 ปัจจุบันสัตตภัณฑ์ ถูกใช้น้อยลง เพราะถูกแทนที่ด้วยโต๊ะหมู่บูชา ซึ่งเป็นอิทธิพล จากวัฒนธรรม การตั้งโต๊ะชุดน้ำชาจีน ซึ่งเป็นที่นิยม มาจากสมัยรัชกาลที่ 3 🔸สัตตภัณฑ์ทุกวันนี้ จึงหาดูยาก และกลายเป็นของสะสม เป็นของอนุรักษ์ อยู่ตามพิพิธภัณฑ์ และวัดวาอาราม ในถิ่นล้านนา
▪️
▪️วัดกู่คำ : เชียงใหม่▪️
🔸 ลงรูปสัตตภัณฑ์ ที่เคยเห็น มาแบ่งกันชมประมาณหนึ่ง เผื่อไว้ใครเข้าวัด ได้ไหว้พระทางเมืองเหนือ เห็นสัตตภัณฑ์เข้า จะได้รู้จักกัน
▪️เขาพระสุเมรุ - มหานทีสีทันดร▪️
▪️
📸 All Photos▪️by Tui Kajondej
⭕ ศิลปะ & พิพิธภัณฑ์
🌸 เขียนทุกเรื่องด้วยความสนุก เพื่อความสุขของผู้เขียน และไว้สะสมเรื่องเขียน ตรงนี้ 🌸
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
