ชำแหละ ‘โครงสร้างราคาน้ำมัน’ หากรัฐลดเพียง 1 บาท ต้องแลกกับอะไรบ้าง?
นโยบายลดน้ำมันของรัฐบาลเศรษฐา ต้องแลกกับต้นทุนอะไรบ้างที่ภาครัฐต้องเสียไป เพื่อกดราคาน้ำมันลง ซึ่งราคาน้ำมัน 1 ลิตรไม่ได้มีเพียงต้นทุนเนื้อน้ำมันอย่างเดียว แต่มาพร้อมต้นทุนอื่นอีกหลายประการ
เมื่อไม่นานมานี้ รัฐบาลชุดใหม่ที่นำโดย “เศรษฐา ทวีสิน” นายกรัฐมนตรี ประกาศดำเนินนโยบายเร่งด่วน คือ “ลดราคาน้ำมัน” เพื่อบรรเทาภาระค่าครองชีพของประชาชน ท่ามกลางราคาน้ำมันโลกที่มีแนวโน้มสูงขึ้น จากการที่ซาอุดีอาระเบีย และรัสเซีย สองประเทศผู้ผลิตน้ำมันรายใหญ่ ขยายเวลาลดการผลิตน้ำมันโดยสมัครใจไปจนถึงสิ้นปีนี้ ซึ่งน้ำมันที่ทางภาครัฐจะช่วย คงหนีไม่พ้นน้ำมันดีเซลเป็นหลัก น้ำมันที่จำเป็นสำหรับรถกระบะ รถบรรทุก และรถประจำทาง
นโยบายใหม่นี้มีวิธีทำให้น้ำมันลงได้อย่างไร และต้องแลกกับต้นทุนอะไรบ้าง เพื่อทำให้ราคาน้ำมันลง
โครงสร้างราคาน้ำมันขายปลีก มีอะไรบ้าง
ทุกคนคงเคยสงสัยกันว่า ราคาน้ำมันขายปลีกตามแต่ละปั๊มในไทย มีที่มาที่ไปอย่างไร ทำไมบางวันน้ำมันถูกลง และทำไมบางวันน้ำมันแพงขึ้น อะไรกำหนดราคาขึ้นลงนี้ การจะเข้าใจถึงที่มาที่ไป จำเป็นต้องรู้จัก “โครงสร้างราคาน้ำมันขายปลีก” ก่อน
จากข้อมูลของกระทรวงพลังงาน ราคาน้ำมัน 1 ลิตรที่ขายหน้าปั๊ม ประกอบด้วยต้นทุน 4 อย่างดังต่อไปนี้
1. ต้นทุนน้ำมันหน้าโรงกลั่น (40-60%) เป็นต้นทุนที่เกิดจากการนำเข้าน้ำมันของไทย และกลั่นในประเทศ พร้อมค่าขนส่ง ซึ่งราคาหน้าโรงกลั่นนี้อ้างอิงตามราคาน้ำมันตลาดสิงคโปร์
2. ภาษี 3 ประเภท (30-40%)
- ภาษีสรรพสามิต หรือในภาษาชาวบ้านคือ “ภาษีน้ำมัน” เป็นภาษีที่เก็บจากสินค้าฟุ่มเฟือยหรือปล่อยมลภาวะอย่างน้ำมัน อันเป็นรายได้สำคัญของรัฐบาล
- ภาษีเทศบาล เป็นภาษีที่เก็บโดยกระทรวงการคลัง และจัดส่งให้กระทรวงมหาดไทย เพื่อพัฒนาส่วนท้องถิ่น
- ภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) โดยจัดเก็บ 7% ของราคาขายส่งน้ำมัน และจัดเก็บอีก 7% ของค่าการตลาดน้ำมัน
3. กองทุน (5-20%)
- กองทุนน้ำมันเชื้อเพลิง ภาครัฐจัดเก็บเพื่อเป็น “กองทุนรักษาเสถียรภาพน้ำมัน” เปรียบเหมือนกระปุกออมสินพิเศษ เมื่อราคาน้ำมันอยู่ในช่วงขาลงอย่างกรณีการระบาดโควิด-19 ผู้คนอยู่แต่ในบ้าน เงินในกระปุกนี้จะเพิ่มพูน แต่เมื่อใดน้ำมันตลาดโลกกลับมาเป็นขาขึ้น รัฐบาลก็จะแคะเงินกระปุกนี้ออกมาชดเชยส่วนต่าง เพื่อพยุงราคาน้ำมันในประเทศไม่ให้สูงเกินไป
- กองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน จัดเก็บเพื่อส่งเสริมพลังงานทดแทน และวิจัยด้านพลังงาน
4. ค่าการตลาด (10-18%) เป็นต้นทุนพร้อมกำไรของบริษัทปั๊มน้ำมันต่างๆ ที่มาจากต้นทุนบริหารคลังน้ำมัน ค่าขนส่งน้ำมันมายังปั๊ม ค่าจ้างพนักงานเติมน้ำมัน ค่าบริหารต่างๆ พร้อมส่วนกำไรของธุรกิจปั๊ม
ตัวอย่างการคำนวณราคาน้ำมันขายปลีก กรณีดีเซล B7 ของวันที่ 6 ก.ย.2566 ที่ราคา 31.94 บาท/ลิตร มีที่มาดังนี้
1. ราคาน้ำมันหน้าโรงกลั่น 27.1803 บาท
2. ภาษีสรรพสามิต 5.9900 บาท
3. ภาษีเทศบาล 0.5990 บาท
4. กองทุนน้ำมันเชื้อเพลิงเข้ามาช่วยอุดหนุน ทำให้ต้นทุนหักลบออก -5.5900 บาท
5. กองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน 0.0500 บาท
เมื่อนำทั้ง 5 รายการนี้รวมกันแล้ว จะกลายเป็น “ราคาขายส่งน้ำมัน” ที่ 28.2293 บาท/ลิตร
เท่านั้นยังไม่พอ ภาครัฐจะเพิ่มภาษี VAT 7% ของราคาขายส่งน้ำมัน ที่ 1.9761 บาทเข้ามาด้วย รวมเป็นทั้งหมด 30.2054 บาท/ลิตร
6. ค่าการตลาด 1.6211 บาท และรวมกับ VAT 7% ของค่าการตลาดอีกครั้งที่ 0.1135 เป็น 1.7346 บาท
ขั้นตอนสุดท้ายก็นำราคาขายส่งน้ำมันที่รวม VAT บวกกับค่าการตลาดที่รวม VAT กลายเป็น “ราคาขายปลีกน้ำมัน” ที่ 31.94 บาท/ลิตร
อ่านต่อ:
อ้างอิง: offo, matichon, youtube, eppo, bangkokbiznews
- 5
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
