ทำไมผู้คนจึงมี 'ความก้าวหน้าในอาชีพ' ที่ต่างกัน
คนเรามีการพัฒนาที่ต่างกัน มีความก้าวหน้าที่ต่างกัน เกิดจากอะไรกันแน่ บางคนประสบความสำเร็จในการทำงาน ก้าวขึ้นสู่ผู้บริหารในวัยหนุ่ม หรือบางคนแม้อยู่มานาน ก็ยังไม่ได้รับโอกาสให้เติบโตก้าวหน้าเสียสักที บทความนี้มาคุยกันแบบเกริ่นนะครับ ย้ำว่าเกริ่น เพราะรายละเอียดเยอะมากจนเป็นทฤษฎีศึกษาได้เลยทีเดียว
องค์ประกอบ 3 ตัวที่นักวิจัยด้านการเรียนรู้ให้ความสำคัญเป็นอย่างมากคือ
โอกาส (opportunity)
แรงจูงใจ (motivation) และ
ความสามารถ (competence)
โอกาส จะขอแบ่งออกเป็น 2 แหล่งโอกาส คือ แหล่งโอกาสจากครอบครัว และโอกาสจากสังคม ซึ่งโอกาสจากครอบครัวเป็นสิ่งที่ทุกคนได้รับมาไม่เท่ากันโดยกำเนิด ใช่ครับ อ่านไม่ผิด “ไม่เท่ากัน” ครับ โดยเฉพาะธรรมชาติสังคมเอเชียที่ให้ความสำคัญกับเชื้อสายตระกูล ผู้ที่เกิดในตระกูลที่ดีกว่า ย่อมได้รับโอกาสที่มากกว่า ทั้งฐานะและนามสกุล
แต่ไม่ต้องห่วงเกินไปครับ เพราะโอกาสจากสังคม เป็นหนึ่งในตัวแปรสำคัญเช่นกัน บางคนเกิดในตระกูลธรรมดาแต่ได้รับโอสกาสการทำงานใหญ่ หรือมีครูดี มีผู้ฝึกสอนและเปิดโอกาส ก็ย่อมมีทางไปเช่นกันครับ
อีกองค์ประกอบใหญ่คือ แรงจูงใจ (motivation) เมื่อได้รับโอกาสแล้ว ก็อยู่ที่ว่าชอบหรือไม่ชอบ ซึ่งนำมาสู่ตัวเลือกในการไขว่คว้าโอกาสนั้น และเป็นแรงผลักเพื่อพัฒนาความสามารถ (competence) ซึ่งแรงจูงใจมีทั้งจากภายในที่ชอบด้วยตนเอง และภายนอกที่ถูกจูงใจ ไม่ว่าแบบใดก็นำไปสู่การพัฒนาความสามารถทั้งสิ้น
กลับกันหากพบว่าไม่จูงใจ แม้จะมีโอกาสมากเพียงใด ก็พบว่า จะไม่เกิดการคว้าโอกาสเพื่อพัฒนาหรือเรียนรู้ต่อไปใด ๆ ครับ
องค์ประกอบสุดท้าย คือ ความสามารถ (competence) เป็นผลลัพธ์จากการรับโอกาสและผลักดันด้วยแรงจูงใจ ซึ่งในที่นี้จะไม่พูดถึงการทำงานเพื่อทำเงิน แต่พูดถึงทักษะอื่น ๆ ที่ฝึกฝนมา
จากการศึกษาพบว่า ความก้าวหน้านั้นเกิดจาก “โอกาส” เป็นตัวตั้งต้น แต่อย่างที่บอกข้างต้นครับ โอกาสมีหลากหลายรูปแบบ และโอกาสจากสังคม ก็เป็นโอกาสหนึ่งที่เปิดประตูให้หลายคน มานักต่อนัก และหลายครั้งโอกาสจากครอบครัวก็อาจไม่กว้างพอให้ลอดเดินเข้าไป
คราวหน้าจะพูดคุยกันในเรื่อง “โอกาสจากสังคม” กันครับ ว่าโอกาสจากสังคมที่ส่งเสริมความก้าวหน้านั้นได้มาได้อย่างไรบ้าง แต่ก่อนไปถึงบทความนั้น ลองสำรวจตัวเองกันดูครับ ว่าเราได้รับโอกาสที่ผ่านมาอย่างไรบ้าง.
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
