21 ก.ย. 2023 เวลา 22:55 • สุขภาพ

ใช้ Vitamin B complex, MTV, Vitamin B1-6-12 ให้ปลอดภัย

บ่อยครั้งที่หมอจากโรงพยาบาลจะสั่งยาในกลุ่มที่เป็น supplement ให้กับผู้ป่วย ซึ่งแม้จะไม่ใช่ยารักษาหลัก แต่ก็มีความสำคัญต่อการทำงานของร่างกาย และถึงแม้จะไม่ได้มีผลข้างเคียงที่อันตราย แต่การใช้อย่างถูกต้องก็มีความสำคัญ วันนี้เรามาดูการใช้ยาเสริมทั้งสามอย่างถูกต้องในทางเภสัชวิทยากันครับ
Vit B complex มักใช้ใน 8 กลุ่มโรค
- อาการเหนื่อย เพลีย เบื่ออาหาร
- อาการมึนชา ที่ไม่ใช่สาเหตุจากโรค DM/ไม่ได้เกิดจากการขาด vit B12
- โรคปากนกกระจอก/มุมปากอักเสบ (Cheilitis/Angular stomatitis), ลิ้นอักเสบ (Glossitis)
- โรคหลอดเลือดสมองขาดเลือด (Ischemic Stroke)
- โรคตับ, ผู้ป่วยที่ได้รับยา Amitriptyline CPZ Imipramine, Migraine prophylaxis, Cataract prevention
- โรคไต (Renal insufficiency), Cognitive impairment, Anemia
- โรค/อาการ Depression, Anxiety, Irritability, Psychotic symptoms เช่น ในผู้ป่วยจิตเวช ซึมเศร้า วิตกกังวล
Vit B1-6-12 มักใช้ใน 6 กลุ่มโรค
- Wernicke-Korsakoff syndrome
- Chronic alcoholism, Alcohol withdrawal
- Peripheral neuropathy ใน ผู้ป่วย DM, ป่วยที่กินยาที่มีผลข้างเคียงให้ขาด Vit B12 ได้แก่ Metformin, Omeprazole
- Beriberi (โรคเหน็บชา)
- Neuropathy ใน Parkinson’s disease ที่กินยา Levodopa/carbidopa, HIV infection, Carpal tunnel syndrome(CTS)
- Megaloblastic anemia, Pernicious anemia, Dementia
MTV มักใช้ใน 4 กลุ่มโรค
- ผู้ป่วยโรคมะเร็ง, ได้รับ chemotherapy
- ผู้ป่วยที่รับประทานอาหารไม่เพียงพอ, Malnutrition
- ผู้ป่วยที่มีแผลจากความร้อน
- ผู้ป่วยที่ต้องการ Vitamin A หวังผลช่วยมองเห็น
ข้อควรระวังในการใช้ MTV
1. ไม่ควรให้ MTV ในผู้ป่วย CKD (ตามคำแนะนำแนวทางเวชปฏิบัติโภชนบำบัดสำหรับผู้ป่วยโรคไตในผู้ใหญ่ พ.ศ. 2561) เนื่องจากในผู้ป่วย AKI ไม่แนะนำให้เสริม vitamin A เพราะ retinal binding protein (RBP) เพิ่มสูงขึ้นจากการลดลงของการทำงานของไต อาจทำให้เกิดภาวะพิษจาก vitamin A
1
นอกจากนี้ในผู้ป่วย CKD ไม่แนะนำให้เสริม Vitamin C หากไม่พบภาวะพร่องวิตามินดังกล่าว เนื่องจาก vitamin C ขนาดสูง (มากกว่า 60 มก./วัน) อาจทำให้เกิดภาวะ hyperoxalemia ส่งผลให้มี calcium oxalate crystal ไปสะสมตามอวัยวะของร่างกายรวมทั้งนิ่วในไต)
2 ไม่ควรให้ MTV ในหญิงตั้งครรภ์ เนื่องจาก MTV มีส่วนประกอบของวิตามิน A 5,000 IU/เม็ด
(ตามแนวทางเวชปฏิบัติของราชวิทยาลัยสตูินรีแพทย์แห่งประเทศไทย 2566)
หญิงตั้งครรภ์ไม่จำเป็นต้องได้รับ Vitamin A เพิ่มเติมจากที่ได้รับในอาหาร ยกเว้นในกลุ่มประชากรที่มีการขาด vitamin A เนื่องจาก การให้ vitamin A ในปริมาณสูงมากกว่า 10,000 IU/วัน สัมพันธ์กับการเกิดความพิการของทารก (congenital malformations) ได้เช่นเดียวกับการได้รับยากลุ่ม vitamin A derivatives)
นอกจากนี้ ไม่ควรสั่งใช้ MTV ในคนไข้ที่กิน warfarin
(แนะนำใช้ Vitamin B complex แทน MTV) เนื่องจาก MTV มี vitamin E อยู่ 0.2 mg/เม็ด ซึ่งมีรายงานว่า vitamin E ขนาดสูง อาจส่งผลเพิ่มค่า INR ได้
ปล.
1. ข้อมูลดังกล่าวอ้างอิงจากยาและเวชภัณฑ์ที่ใช้กันโดยส่วนใหญ่
2. การเลือกใช้ให้ยึดบริบทของผู้ป่วยแต่ละรายเป็นสำคัญ
อ้างอิง
โฆษณา