10 ต.ค. 2023 เวลา 14:27 • นิยาย เรื่องสั้น

นิทานเซนเรื่อง "เหนือฟ้ายังมีฟ้า"

ชายหนุ่มคนหนึ่งเดินทางไปทั่วสารทิศเพื่อเสาะแสวงหาอาจารย์ ด้วยหวังว่าจะเรียนรู้เทคนิคในการวาดภาพศิลป์ที่ดีที่สุด แต่แล้ว เขาก็ต้องผิดหวังเสียใจ แม้ว่าตัวเองจะดั้นด้นค้นหาอาจารย์อย่างไร แต่ไม่เกิดผลใดๆ แต่เขายังไม่ลดละความพยายาม ยังคงเสาะหาอาจารย์ที่เลื่องชื่อต่อไป
วันหนึ่ง เขามาถึงวัดแห่งหนึ่ง เพื่อขอคำชี้แนะจากพระเซนที่มีความรู้ความสามารถในการวาดภาพ พอได้พบหน้า เขาก็เริ่มบ่นกับพระว่า
“เพื่อยกระดับฝีมือในการวาดภาพ ข้าพเจ้าไม่เคยย่อท้อ ตะลุยไปทั่วทุกทิศเพื่อหาอาจารย์ที่มีชื่อเสียง แต่ว่า ไม่มีแม้สักคนที่ทำให้ข้าพเจ้ายอมรับนับถือได้”
พระเซนได้ฟังแล้วยิ้มๆ พูดกับเขาว่า “เป็นเช่นนี้จริงๆ หรือ”
ชายหนุ่มพูดอย่างท้อแท้ว่า “ในป่าอันกว้างใหญ่ไพศาล ไม่ว่านกชนิดใดล้วนมีหมด ผ่านประสบการณ์อันยาวนานมานี้ ข้าพเจ้าเพิ่งค้นพบว่าโลกนี้มีเพียงคนเก่งแต่ชื่อเท่านั้น ไร้ความสามารถที่แท้จริง ทุกครั้งที่ไปคารวะหาอาจารย์ ข้าพเจ้าไปด้วยความเลื่อมใส แต่แล้วก็ต้องจากมาด้วยความผิดหวัง ถึงแม้ยอดฝีมือที่ร่ำลือกันเหล่านี้ไม่เคยแสดงฝีมือเป็นที่ปรากฎต่อหน้าข้าพเจ้า แต่ข้าพเจ้าก็เห็นจุดอ่อนข้อด้อยของเขาเหล่านั้นได้จากผลงานของพวกเขา”
พระอาจารย์ยังคงมีรอยยิ้มบนใบหน้า พูดว่า “แม้ว่าจะพบหน้าโยมเป็นครั้งแรก แต่ข้ารู้สึกได้ว่าโยมเป็นคนไม่ธรรมดา น่าจะมีฝีไม้ลายมือในด้านศิลปะวาดภาพ ถึงแม้ข้าจะไม่ประสีประสาการวาดแต่ชื่นชอบอยากจะเห็นยอดฝีมือวาดภาพสักครั้ง หวังว่าโยมคงจะไม่รังเกียจ วาดภาพให้ชมสักครา”
ชายหนุ่มตอบตกลงด้วยความยินดี เมื่อเณรเอาพู่กัน น้ำหมึกและกระดาษมาให้ พระเซนพูดขึ้นว่า
“ข้ายังมีสิ่งที่อยากขอร้อง”
ชายหนุ่มพูดว่า “พระอาจารย์เชิญกล่าว”
พระเซนว่า “ข้าชื่นชอบการดื่มชา รบกวนให้โยมวาดภาพกาน้ำชา ถ้วยชา และน้ำก็ได้แล้ว”
ชายหนุ่มไม่ต้องตรึกตรอง หยิบพู่กันได้ก็วาดในทันที ไม่นาน ภาพที่ปรากฏเป็นภาพยกกาเทน้ำชาลงในถ้วยชา ราวกับเห็นไอร้อนของน้ำชารินลงถ้วยบนโต๊ะ”
พระเซนนิ่งเงียบ ชายหนุ่มรีบถามว่า “อาจารย์ ท่านรู้สึกว่ามีจุดไหนที่ยังไม่พอใจใช่หรือไม่ขอรับ”
พระเซนส่ายศรีษะ พูดว่า “ภาพน่ะวาดได้ดี แต่ตำแหน่งของกาน้ำชากับถ้วยน้ำชานั้นไม่ถูกต้อง ถ้วยน้ำชาต้องอยู่สูงกว่ากาน้ำชาจึงจะถูก”
ชายหนุ่มถามด้วยความไม่เข้าใจว่า “อาจารย์ ท่านเลอะเลือนไปแล้วกระมัง น้ำต้องไหลลงสู่ที่ต่ำ หากทำตามที่ท่านบอก แล้วจะเทน้ำชาอย่างไรขอรับ”
พระเซนหัวเราะดังพูดว่า “เจ้าพูดได้ถูก ความจริง การกราบอาจารย์ก็เช่นเดียวกัน อาจารย์สอนวาดภาพก็เหมือนกาน้ำชา ส่วนเจ้าก็เปรียบเหมือนถ้วยชา”
ชายหนุ่มได้ฟังก็คิดได้ทันที...
เพื่อนกัลยาณธรรม
โฆษณา