21 ต.ค. 2023 เวลา 15:14 • สุขภาพ

Neuroplasticity v. Compensation

จากบทความนี้
ทุกท่านคงทราบว่าผมเองคือ ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง และจะต้องกายภาพไปตลอดชีวิต เพราะเหตุผลเดียวคือ สมองส่วนที่ขาดเลือด = เซลล์สมองตาย ร่างกายครึ่งซีกซ้ายใช้การได้ไม่เหมือนเดิม ตอนแรกขอเม้าว่า พูด กลืน เดิน ไม่ได้เลย แต่สัญญาว่าจะมาอธิบายในบทความต่อ ๆ ไปว่า กู้ทักษะเหล่านั้นกลับคืนมาได้อย่างไร บทความนี้จึงขออธิบายหลักการพื้นฐานระหว่าง Neuroplasticity และ Compensation ในเบื้องต้นก่อน
ตัวแรกในทางการแพทย์คือ สมองส่วนที่ยังไม่ตายจะเข้ามาทำหน้าที่แทนส่วนที่ตาย ผ่านการทำซ้ำ ๆ คล้ายฝึกให้เป็นนิสัย จากนั้น เจ้านิสัย จะกลายเป็นสิ่งอัตโนมัติและสมองส่วนที่ยังไม่ขิตจะเข้ามาช่วยกำกับดูแลแทนส่วนที่ตาย
แต่ตัวที่สองคือ ทักษะที่ผู้ป่วยจะใช้ร่างกายข้างดีแทนข้างเสีย ยตย. ผมอ่อนแรงข้างซ้าย นั่นแปลว่าทักษะการพิมพ์สัมผัสสูญเสียไปแล้นนเพราะมือซ้ายมันพิมพ์สัมผัสไม่ได้ มือขวาจึงพิมพ์ไวมากปานเสื้อชีต้า
แต่ผู้เชี่ยวชาญเน้นให้ฝึกอย่างแรกมากกว่าอย่างหลัง เพราะในท้ายที่สุดถ้าเราใช้ข้างถนัดมากเกินไปจนลืมข้างที่อ่อนแรง ข้างอ่อนแรงก็จะรีบ ดูไม่มีแรง แล้วคนภายนอกก็จะเห็นชัดว่า อ้าวป่วยนิ
ด้วยเหตุผลนี้ ไม่ว่าคุณเอง หรือมีญาติป่วยเป็นโรคนี้ ขอให้กระตุ้นการใช้ข้างอ่อนแรงให้เสมือนตอนไม่ป่วย จงฝึกทุกวันอย่าหยุดแม้แต่วันเดียว วันหยุดก็ต้องฝึก วันลาพักร้อนก็ฝึก จงมุ่งมั่นตั้งใจว่าต้องกลับมาให้ได้ เดี๋ยวมาเล่าว่ากู้ทักษะการกลืนกลับมาอย่างไร แต่ย้ำว่าขอให้มีผู้เชี่ยวชาญอยู่ด้วยนะครับ อันตราย!
โฆษณา