ชาวเมืองแจ๋มไปวัด
ผืนผ้าไม่มีฐานะ แต่มีวาระในการใช้สอย วาระที่ว่านี้มีอยู่ 2 วาระ คือ "วาระปกติ" และ "วาระพิเศษ"
คำว่า "วาระปกติ" อาจจะไม่ค่อยคุ้นชินกับชาวบ้านป่าเมืองดอยอย่างแม่แจ่มมากนั้ก แต่สำหรับเราชาวเมืองใหญ่ วาระปกติ ก็คือ ช่วงเวลาปกติ หรือช่วงเวลาของการดำเนินชีวิตประจำวันนั้นเอง ความสะดวกสบายและความคล่องตัวในการดำเนินชีวิตประจำวันนี้ เป็นสาระสำคัญที่ได้นำมารังสรรค์ขึ้นเป็น "เสื้อผ้า" อันเป็นเครื่องแต่งกายที่เน้นความสะดวกเป็นหลักใหญ่
สำหรับ "วาระพิเศษ" นั้น บ้างก็ใช้คำว่า "โอกาสพิเศษ" ซึ่งเป็นที่ทราบกันดีว่าความพิเศษนี้จะไม่มีอยู่ในความปกติ วาระพิเศษของชาวแม่แจ่มจึงเป็นวาระที่มีเวลานานถึงจะเกิดขึ้น (นานๆทีมีครั้ง) เช่น งานปอย สมโภช งานพิธีกรรมต่างๆ ฯลฯ
อย่างไรก็ตาม ชาวล้านนาเชื่อว่า "พุทธศานา" มีความพิเศษ ทั้งในแง่ของความเป็นอุดมคติ และด้วยความเคารพศรัทธาเลื่อมใส่ในแก่นแท้ของคำสอน ดังนั้น การไปวัดถึงแม้จะเป็นวิถีชีวิตที่ชาวล้านนาได้ปฏบัติเป็นประจำ แต่ความพิเศษข้างต้น ยังได้สะท้อนผ่านเครื่องแต่งกายที่มีความแตกต่างไปจากปกตินั่นเอง
สตรีชาวแม่แจ่ม เดิมทีนั้น ในวาระปกติหรือในชีวิตประจำวัน จะนุ่งซิ่นต๋า (ขอวชาวไทยวน) หรือซิ่นลัวะ (ซิ่นของชาวลัวะที่ใช้เทคนิค "มัดปุ๊ก" หรือการมัดหมี่เส้นยืน ในการตกแต่งลวดลายบนซิ่น) สวมเสื้อคอกลม แขนสั้น ผ่าหน้าติดกระดุม หรือสวมเสื้อบ่าห้อย/สำหรับวาระพิเศษ จะนุ่งซิ่นตีนจก ส่วมเสื้อสีขาว หรือสีดำ คอกลมหรือคอปก มีแขนยาว ผ่าหน้า ติดกระดุม ไว้ผมยาว เกล้าม้วยผมประดับดอกไม้พื้นถิ่นสีสันสดใส
สตรีชาวแม่แจ่ม สวมซิ่นตีนจก
บุรุษชาวแม่แจ่ม ในวาระปกติ จะนุ่ง "เตี่ยวก้อม" หรือ "เตี่ยวขาก้อม" ที่มีเป้ากว้าง (กางเกงสะดอขาเต่อ เป้ากว้าง/ "ก้อม" = สั้น หรือเล็ก) ตัดเย็ดมาจากผ้าฝ้ายสีน้ำเงินเข้มที่เกิดจากการย้อมห้อม /ในวาระพิเศษ นิยมใส่ "เตี่ยวยาว" มีเป้ากว้าง (เตียวขายาว) สวมเสื้อคอกลมผ่าหน้าติดกระดุม ซึ่งจะตัดเย็บมาจากผ้าฝ้ายสีขาวทั้งชุด หรือจะเป็นผ้าฝ้ายย้อมห้อมก็ใส่
บุรุษชาวแม่แจ่มสวมชุดหม้อห้อม และสวมหมวก "บินสัน"
ขอสังเกตอีกประการหนึ่งของเครื่องแต่งกายบุรุษแม่แจ่มคือ นิยมสวมหมวก "บินสัน" ซึ่งเป็นหมวดที่ตัดเย็บด้วยผ้ากำมะหยี่ ทรงคล้ายกับแก้วกาแฟ มีปีกหมวกเล็กล้อมอยู่โดยรอบ อันเป็นมรดกตกทอดมาจากบรรพบุรุษฝ่ายชาย ถือเป็นรสนิยมที่เชื่อกันว่าทันสมัย ซึ่งมีมาเกือบร้อยปี
บุรุษชาวแม่แจ่มสวมชุดขาว และสวมหมวกบินสัน
ข้อมูล และรูปภาพ: อรรถพงษ์ ประดิษฐพงษ์
8 ตค 66 วัดยางหลวง บ้านยางหลวง ต.ท่าผา อ. แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่
สามารถแชร์ข้อมูลและรูปภาพได้
แต่ขอสงวนสิทธิ์ในการคัดลอกข้อมูล และรูปภาพเพื่อไปใช้ในงานส่วนตัว ก่อนการได้รับอนุญาตทุกกรณีครับ
.
อ้างถึงสิทธิในลิขสิทธิ์เกิดขึ้นทันที นับแต่ผู้สร้างสรรค์ได้สร้างสรรค์ผลงานออกมาโดยไม่ต้องจดทะเบียน หรือผ่านพิธีการใดๆ
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
