ยาแก้ปวดตัวใหม่ Penthrox ดีไหม? ใช้อย่างไร?
หากย้อนไปในศึกพรีเมียร์ลีกอังกฤษไม่กี่ฤดูกาลก่อน จะมีภาพที่นักเตะลิเวอร์พูลที่ได้รับบาดเจ็บรุนแรงจนต้องหามออกจากสนาม โดยแพทย์สนามของทีมนำแท่งเขียวๆอันหนึ่งมาให้อมไว้ในปาก สำหรับแฟนบอลปกติอาจจะกังวลกับอาการบาดเจ็บของนักเตะ แต่สำหรับแฟนบอลที่เป็นบุคลากรทางการแพทย์อย่างผม รู้สึกสนใจกับไอ้แถวเขียวๆนี่เป็นอย่างมาก
ความสนใจนี้ได้กระจายไปยังวงการพื้นหลายประเทศ แม้กระทั่งในไทยเอง โรงพยาบาลรามาธิบดีก็เคยมีการจัดอบรมเกี่ยวกับการใช้ยาดังกล่าว ต่อมาในปีนี้ ยาดังกล่าวมีการใช้อย่างแพร่หลายในหลายโรงพยาบาล วันนี้เราจึงจะมาทำความรู้จักกับยาตัวใหม่ตัวนี้กันครับ
Methoxyflurane ถูกคิดคันและได้รับการพัฒนาขึ้นมาใช้เป็นยา inhaled anesthetic ตั้งแต่ปี ค.ศ.1960 และในเวลาต่อมามีการพัฒนายาในกลุ่มนี้อีกหลายตัว เช่น isofurane, sevo-furane และ desflurane ทำให้ methoxyfurane ได้รับความนิยมลดน้อยลง โดยพบว่า methoxyflurane มีข้อจำกัดในการใช้เป็นยาระงับความรู้สึกก็คือ side effect ต่างๆเช่น nephrotoxicity
แต่ต่อมามีการศึกษาที่พบว่าการใช้ยาแบบ subanesthetic concentration สามารถใช้ได้อย่างปลอดภัย สามารถลดอาการปวดได้เป็นอย่างดี โดยไม่ทำให้เกิดผลข้างเคียงมาก จึงมีการศึกษาการใช้ Methoxyflurane แบบยาพ่นสูด(inhaler) ขึ้นมาใช้ใน ambulance services สำหรับการบรรเทาอาการปวดจากอุบัติเหตุได้รับการพัฒนาเรื่อยมาจนปัจจุบัน โดยมีลักษณะคล้ายนกหวีดสีเขียว โดยมี activated carbon chamberประกบอยู่ด้านบน
Methoxyflurane มีกลไกการออกฤทธิ์โดยเข้าไป enhance GABA, receptors และ glycine receptors ซึ่งพบว่ามีอยู่หนาแน่นมากที่บริเวณ dorsal horn ใน spinal cord ทำให้ dorsal horn เกิดภาวะเฉื่อยขึ้นไม่ส่งสัญญาณความปวดที่รับมาจากเส้นประสาท A-delta หรือ C-fibers ขึ้นไปยัง somatosensory cortex (51) หรือ somatosensory cortex (52) ในสมองส่วน thalamus ซึ่งเป็น relay neuron ที่สำคัญของการส่งสัญญาณความปวดไปยัง cerebral cortex
นอกจากนั้นmethoxyflurane ยังเข้าไปออกฤทธิ์โดยการยับยั้ง N-methyl-D-aspartate (NMDA) receptor ซึ่งเป็น receptor สำคัญตัวหนึ่งของ glutamate ที่ dorsal horn ใน spinal cord จึงทำให้ glutamate ซึ่งเป็นสารสื่อประสาทสำคัญในการนำส่งสัญญาณ ความปวด ไม่สามารถจับกับ NMDA receptor ได้ จึงมีผลทำให้ผู้ป่วยมีอาการปวดน้อยลง โดยมีการศึกษาที่พบว่า methoxylurane inhaler ออกฤทธิ์ได้ภายในเวลา 4 นาที ซึ่งรวดเร็วกว่าการออกฤทธิ์ของ IV opioid
การกำจัดยา methoxyfurane ออกจากร่างกาย พบว่ามี metabolites ที่สำคัญคือ free fluoride ion และ oxalic acid ที่ทำให้เกิดพิษต่อระบบประสาท (nephrotoxicity) แต่ในปัจจุบันที่ใช้ในขนาดของ subanesthetic dose
เพื่อเป็น inhaled analgesic จึงไม่ทำให้เกิดปัญหาดังกล่าว ผลข้างเคียงสำคัญที่อาจพบได้คือ เวียนศีรษะ (Dizziness) และ ง่วงซึม( somnolence) ซึ่งมีคำแนะนำว่า ควรใช้ inhaled analgesic agent ในผู้ป่วยที่รู้สึกตัวดี (full conscious)
อย่างไรก็ตาม ควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกร เพราะ ขนาดและระยะเวลาในการใช้ยานี้ขึ้นกับชนิดและความรุนแรงของโรค การเริ่มใช้ยาให้ใช้เพนทรอกซ์ หนึ่งขวด (ขนาด 3 มล. และอาจใช้ยาเพิ่มอีกในกรณีที่จำเป็นขนาดยาสูงสุดที่แนะนำเท่ากับ 6 มล. ต่อวัน และ 15 มล. ต่อสัปดาห์ ต่อคน โดยไม่ควรใช้ยาต่อเนื่องหลายวันดิดต่อกัน
โดยสรุป methoxyflurane inhaler สามารถช่วยลดอาการปวดจากการฉีดยาชาและอาการปวดในระหว่างการทำหัตถการต่างๆ ได้ การใช้ methoxyflurane inhaler นอกจากจะลดอาการปวดแล้ว การใช้ยาตัวนี้ยังช่วยในเรื่องของ psychological support ให้กับผู้ป่วยด้วย นั่นก็คือช่วยให้ผู้ป่วยรู้สึกมีความมั่นใจมากขึ้นที่สามารถ control pain ได้ด้วยตัวเอง
อ้างอิง
- 7
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
