26 ต.ค. 2023 เวลา 00:07 • ปรัชญา

๒๐. อุปมาแห่งชีวิต

ดูให้ดีเถิด ชีวิตนี้เหมือนกับการเล่นคดข้าวหอยเรียง, เมื่อเล็กๆ ในระหว่าง พี่ๆ น้องๆ ของเรา เราจะเอาทรายใส่หม้อเล็กๆ ประหนึ่งว่าเป็นข้าวสารหุงข้าว หักกิ่งไม้เล็กๆ ทำเป็นฟืน เอาใบไม้ต่างว่าเป็นกับข้าว แล้วทำเสียงหม้อข้าวเดือดด้วยลิ้น ครั้นสุกแล้ว ก็ตักมาแบ่งทำท่ากินกันอย่างสนุกสนาน เรียกว่า เล่นคดข้าวหอยเรียง
ชีวิตนี้เหมือนกับเล่นคดข้าวหอยเรียง เด็กๆ เหล่านั้นก็เพลิดเพลินอยู่กับการเล่นจนกระทั่งเวลาเย็นแล้ว มารดาผู้ปรารถนาดีก็ออกมาตะโกนว่า ลูกเอ๋ยถึงเวลากินอาหารแล้ว เลิกกันเถิด เด็กๆ เหล่านั้นของพระพุทธองค์ก็ยกฝ่าเท้า ฝ่ามือ กวาดสิ่งที่เล่นนั้นให้พังพินาศ เพื่อกลับไปกินข้าว
ท่านยังจำได้หรือไม่ สมัยเมื่อเราเด็กๆ เราอาจจะเคยเล่นทำปราสาทเมื่อเราไปริมทะเล เราเอาทรายผสมกับน้ำให้เหลวๆ แล้วหยอดระหว่างนิ้วให้เป็นปราสาท แล้วก็จับจองว่า อันนี้เป็นของฉัน อันนั้นเป็นของเธอ ของฉันสวยกว่าของเธอ ของเธอไม่สวย ครั้นเราได้ยินเสียงแม่ตะโกนว่า กลับมากินข้าวได้แล้ว ถึงเวลาเลิกเล่นแล้ว เด็กๆ เหล่านั้นก็โผนเอาเท้าเข้าเหยียบย่ำ แล้ววิ่งกลับไปกินอาหาร ข้อนี้ฉันใด
ประสบการณ์ในชีวิตของมนุษย์จะฟ้องว่า เรามัวเพลิดเพลินกับการเล่นที่ไร้สาระมาตั้งแต่เช้า ตั้งแต่อรุโณทัยแห่งชีวิต จนเกือบอัสดงคต จนกว่าได้ยินเสียงกระซิบแห่งสำนึกว่า ลูกเอ๋ย ถึงเวลากินอาหารแห่งชีวิตนิรันดรแล้ว เลิกเสียทีเถิดสำหรับอาหารคดข้าวหอยเรียงนั้น เลิกเสียทีเถิดสำหรับปราสาทรายที่ไร้สาระนั้น
"อุปมาแห่งชีวิต" เป็น ๑ ใน ๖ เล่ม จากชุดปาฐกถา "พระธรรมกับชีวิต" โดยทุกเล่มบันทึกจากที่ท่านเขมานันทะ ปาฐกถาให้กับนักศึกษามหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ บางเขน ตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๑๘ ขณะนั้นท่านยังครองสมณเพศ
โฆษณา