พุทธศาสนาคือศาสนาของผู้ตื่นรู้ มุ่งการปฏิบัติธรรมด้วยการลงมือกระทำตามแนวทางที่พระพุทธเจ้าค้นพบโดยมีเป้าหมายเพื่อดับทุกข์ของผู้ปฏิบัติเอง
ส่วนจิตวิทยาเป็นการศึกษาเกี่ยวกับกระบวนการของจิต ความรู้สึกนึกคิดและพฤติกรรมมนุษย์ ด้วยหลักการวิจัยวิทยาศาสตร์ ทฤษฎีจึงเปลี่ยนไปเรื่อยตามเวลา