29 ต.ค. 2023 เวลา 17:55 • หนังสือ

Ch27: เนวิลล์ ลองบัตท่อม

เด็กหนุ่มผู้หวาดกลัวความเงียบ
เคยมั้ยที่เราพบบางคนที่เราคิดว่าเรารู้จักและเข้าใจเขาดีแต่สุดท้ายกลับกลายเป็นว่าเราไม่รู้อะไรเกี่ยวกับเขาซักอย่าง
เนวิลล์เป็นคนหนึ่งที่เริ่มต้นก็รู้สึกงงว่าทำไมเด็กคนนี้ถึงถูกคัดเข้ากริฟฟินดอร์ทั้งๆ ที่อุส่าห์ขอไปฮัพเฟิลพัฟแล้ว (ทีแฮร์รี่ยังขอไม่ไปสลิธีรีนได้) เลยกลายเป็นข้อสันนิฐานผิดๆ มาอย่างยาวนานว่าหมวกคัดสรรมันเก่าแล้วเลยเกิดความผิดพลาดแม้ว่า JK Rowlingจะยืนยันก็ตามว่าหมวกคัดสรรไม่เคยผิดพลาด เนื่องจากตอนนั้นเรายังไม่รู้เงื่อนไขที่แท้จริงในการคัดคนเข้าบ้านของหมวกคัดสรรว่า "ไม่ได้คัดคนที่มีคุณสมบัติตรงตามบ้านมากที่สุดแต่คัดคนจากความปรารถนาที่แท้จริงในใจ"
พวกกริฟฟินดอร์ที่บอก "ฟังนะ ฉันไม่ชอบเป็นจุดสนใจ ไม่ได้อยากเป็นคนดังหรือฮีโร่" คือตอแหล เพราะถ้ามึงไม่ได้อยากเป็นที่ชื่นชอบหรือเป็นจุดสนใจมากๆ จ้างให้ก็ไม่ได้เข้ากริฟฟินดอร์ เรื่องนี้ไม่ต้องดูไกลสลิธีรีนเป็นบ้านของคนฉลาดเจ้าเล่ห์ใช่มั้ย แล้วอีแครบกับกอยล์นี่มันเอาตรงไหนมาฉลาด ความเจ้าเล่ห์ไม่ได้ขี้ตีนแก๊งค์สามช่ากริฟฟินดอร์ด้วยซ้ำ
อย่างไรก็ดีเมื่อเราเห็นเด็กอ้วนซุ่มซ่ามที่แสนใสซื่อคนหนึ่งถูกคัดเข้ากริฟฟินดอร์ ผมว่าหลายๆ คนน่าจะเอาใจช่วยเขาไม่น้อย แต่ก็อาจจะมีบางคนที่มองข้ามเพราะตัวละครไม่หล่อแถมดูเป็นตัวประกอบอดทน แต่เมื่อเวลาผ่านไปเขาก็มีพัฒนาการ แม้ในเล่ม 5-6 จะไม่ชัดนัก แต่เล่ม 7 นี่คืออย่างพีคเลย เห็นได้ชัดว่าเราไม่สามารถตัดสินว่าคนๆ หนึ่งเพียงเพราะเรารู้จักเขามาหลายไป เพราะขนาดเรารู้จักเนวิลล์มา 6 เล่ม เรายังไม่คาดหมายว่าเขาจะเป็นผู้นำการก่อขบถในโรงเรียนหรือแม้แต่ฆ่านากินีได้
แฮร์รี่ พอตเตอร์ คือนิยายการเมืองในคราบหนังสือเด็กที่นำเสนอเรื่องของคนเหี้ยทั้งหลายที่คิดว่าตัวเองถูกและต่อสู้กับคนที่เห็นต่าง แต่เนวิลล์นี่แปลกๆ ขณะที่ทุกคนในเรื่องคนกลัวสิ่งที่ไม่เข้าใจ, สิ่งที่แตกต่าง, หรือเป็นศัตรู ฯลฯ เแต่นวิลล์แม่งกลัวพลังเงียบเนื่องจากบทบาทของสเนปถูกเล่าผ่านแฮร์รี่ในฐานะอันธพาลที่เนวิลล์กลัวหัวหดนั้น JK Rowling ได้ยืนยันกับอลัน ริคแมนเกี่ยวกับสิ่งที่สเนปเป็นในมุมมองกลางว่า "ไม่เคยขึ้นเสียงนะ ไม่ตะโกนใส่ใครด้วย"
ในเล่มสามหลายคนเกลียดสเนปมากที่มาประจานเนวิลล์ต่อหน้าลูปิน แต่เมื่อผมได้เปิดหนังสือเวอร์ชั่นภาษาอังกฤษแล้วพบว่าที่สเนปพูดมันก็ไม่ได้แย่เท่าในฉบับแปลไทยนะ และนี่คือบทสนทนาระหว่างสเนปกับลูปินในเล่มสามก่อนเริ่มเรียน DADA
Severus Snape: "Possibly no one's warned you, Lupin, but this class contains Neville Longbottom. I would advise you not to entrust him with anything difficult. Not unless Miss Granger is hissing instructions in his ear."
Remus Lupin: "I was hoping that Neville would assist me with the first stage of the operation, and I am sure he will perform it admirably."
ตรงนี้มาร์คไว้หน่อย สเนปแสดงความชื่นชอบเฮอร์ไมโอนี่อย่างชัดเจนเลยโดยบอกเป็นนัยย์ว่าเธอเท่านั้นที่เขาไว้ใจให้เป็นติวเตอร์ให้เนวิลล์! ตรงนี้สอดคล้องกับในเด็กต้องสาปที่เฮอร์ไมโอนี่พูดอย่างภาคภูมิใจว่า "คุณรู้ว่าฉันเป็นนักเรียนที่ดีที่สุด" แปลแบบไม่กรงใจคือ "อย่ามาซึน ฉันรู้ว่าฉันเป็นคนโปรดของคุณ" นี่ทำให้ผมประหลาดใจที่แฮร์รี่ไม่เคยตระหนักรู้เลยว่าเธอเป็นคนโปรดของเขาเพราะเท่าที่เห็นผมว่าเขาชัดเจนดี
ไม่ใช่ว่าผมจะบอกว่าแฮร์รี่ใส่ความสเนปไปซะทุกอย่าง เพราะจริงๆ สเนปก็พูดแรงพอตัวลองเด็กอ้วนดูปวกเปียกที่กำลังยืนต้มยา แล้วก็มีครูหนุ่มคนหนึ่งยืนข้างหลัง แล้วพูดด้วยเสียงนุ่มๆ เหมือนดาร์คช็อคโกแล็ตว่า "Tell me, boy, does anything penetrate that thick skull of yours? Didn't you hear me say, quite clearly, that only one rat spleen was needed? Didn't I state plainly that a dash of leech juice would suffice? What do I have to do to make you understand, Longbottom?"
แปล: "บอกฉันหน่อยสิเจ้าหนู มีอะไรทะลุกะโหลกหนาๆ ของเธอได้บ้างเนี่ย? เธอไม่ได้ยินฉันพูดเหรอ, ค่อนข้างชัดนะว่าต้องใช้ม้ามหนูเพียงอันเดียวเท่านั้น ฉันไม่ได้บอกชัดเจนหรือว่าน้ำปลิงเพียงหยดเดียวก็พอ? ฉันต้องทำเพื่อให้เธอเข้าใจเนี่ยยยยย ลองบัตท่อม?" ฉากนี้ผมว่าน่าเห็นใจสเนปมากกว่าเนวิลล์ มายืนบอกขนาดนี้แล้วเนวิลล์ยังผิดซึ่งๆ หน้าแถมหลอมหม้อดีๆ ทิ้งหกใบ ถ้าเป็นมักกอนนากัลคงคลั่งแล้วล่ะ
แน่นอนว่าสิ่งนี้มันดูไม่มีเหตุผล จึงง่ายที่จะกระโดดไปสู่ข้อสรุปว่าถ้าสเนปไม่ได้ทำตัวแย่ขนาดนั้นจริงๆ ทำไมเนวิลล์กลัวได้ ดังนั้นสเนปต้องอันธพาลของจริงแน่ๆ จริงอยู่ว่าสเนปอาจจะมีบุคลิกสง่างามน่าเกรงขามเหมือนอลัน ริคแมนก็ได้ ถ้างั้นเมื่อเขายืนตระหง่านเหนือเนวลล์ที่ยังเด็กประกอบกับชุดดำโบกสะบัดและซีดเหมือนผี สเนปอาจจะดูเหมือนผู้คุมวิญญาณพิลึก แต่กระนั้นมันก็แปลกอยู่ดี
ทำไมครับ?
ทำไมเนวิลล์กลัวสเนปขนาดนั้น?
สเนปไม่เคยทำร้ายเขาด้วยซ้ำ ผิดกับครอบครัวของเขาที่ทำเขาให้ชีวิตของเขาอยู่ในอันตราย ทำไมเขาไม่กลัวเบลลาทริกซ์กับโดโรฟัส ในเมื่อเรื่องราวของทั้งคู่รุนแรงต่อเขามากขนาดว่าเขามีอาการ PTSD เมื่อเขาเห็นมูดดี้ตัวปลอมทรมาณแมงมุม และคนที่ทำร้ายเขาอย่างแท้จริงไม่ใช่ใครอื่นแต่เป็นครอบครัวของเขาเอง แต่แล้วบ๊อกการ์ตของเนวิลล์กลับกลายเป็นสเนป คือยังไง เนวิลล์กลัวคำวิจารณ์ของสเนปมากกว่าความตายเหรอครับ?
สมมติฐานแรกของผมคือเนวิลล์น่าจะกลัวสเนปเนื่องจากเขาอาจจะรู้มาก่อนว่าสเนปเคยเป็นผู้เสพความตายหรือถูกสงสัยว่าเป็น (มีเหตุผลอะไรที่ย่าของเขาจะไม่บอกเขา?) ย้อนกลับไปในยุค 1989-1991 การต่อสู้ระหว่างกระทรวงและผู้เสพความตายรุนแรงมากขนาดว่ามีการออกกฎหมายให้ใช้คำสาปโทษผิดสถานเดียวกับผู้ต้องสงสัย (แค่สงสัยเฉยๆ ก็ได้) ว่าน่าจะเกี่ยวข้องหรือเป็นผู้เสพความตายได้โดยไม่มีความผิด
และหนักกว่านั้นคือมีการอนุญาตให้ทรมาณกระทำการที่ผิดมนุษยธรรมใดๆ เพื่อสอบสวนได้ ซึ่งนอกจากทำร้ายร่างกาย/ทางเพศได้ด้วย ขึ้นอยู่กับความเหี้ยของหน่วยสอบสวน ณ จุดนี้สงสารคาคารอฟขึ้นมาเลยเพราะความทรงจำของปู่สองดอร์ในเล่มสี่คือชัดเจนว่าน่าจะถูกทรมาณพอควร ซิเรียสโชคดีหน่อยที่ถูกยัดเข้าคุกโดยไม่สอบสวน แต่สเนป เรารู้ว่าสเนปถูกจับกุมและสอบสวนหลังหลังสงครามสิ้นสุดซึ่งดัมเบิลดอร์ต้องวิ่งเต้นอย่างหนักเพื่อเอาเขาออกจากคุก
และเรารู้ด้วยว่าในการแฟรงค์ ลองบัตท่อมมีหน้าที่สอบสวนผู้ต้องสงสัยจำนวนมาก ไม่ต้องสงสัยเลยว่าสเนปน่าจะต้องถูกสอบสวนโดยแฟรงค์ใต้การนำของแมดอายมูดดี้จากปฏิกิริยาของตัวมูดดี้ในความทรงจำนั่นเอง มันจึงสมเหตุสมผลที่เนวิลล์จะกลัวเหยื่อของพ่อตามมาล้างแค้น (ขณะที่แฮร์รี่ไม่ได้รู้ว่าพ่อไปก่อวีรกรรมวีรเวรอะไรไว้บ้าง) เพราะอย่างน้อยอีเบลลาทริกซ์กับผัวก็อยู่ในคุกขณะที่สเนปเดินนวยนาฏอยู่ที่โรงเรียน
อย่างไรก็ดีระหว่างที่ผมอ่านๆ อยู่นี้ผมก็พบว่าจริงๆ เหตุผลที่เนวิลล์กลัวสเนปถูกเฉลยอยู่ในหนังสืออยู่แล้ว แต่ด้วยเหตุผลบางอย่างเราชอบมองข้ามมัน ลองอ่านข้อความที่ผมเอามาให้ดูดีๆ นะครับ
"My Great Uncle Algie kept trying to catch me off my guard and force some magic out of me — he pushed me off the end of Blackpool pier once, I nearly drowned —" นี่คือเบาะแสสำคัญ มันบอกไว้ตั้งแต่เล่มแรกๆ ว่าลุงอัลจี้เป็นคนที่ถูกบอกไว้เป็นนัยยะว่าสามารถเข้าถึงเนวิลล์ได้บ่อยที่สุดเพื่อทำให้เขาอยู่ในอันตราย 'หลายครั้ง'--เพื่อแสดงเวทมนตร์ออกมา หนึ่งในนั้นทำให้เขาเกือบจมน้ำตาย
และในครั้งสุดท้ายเขาทิ้งเนวิลล์ลงจากหน้าต่างชั้นบน เมื่อเนวิลล์แสดงเวทมนตร์จากเหตุการณ์นั้น อัลจี้ดีใจมากจนซื้อคางคกให้เนวิลล์ (ทำไมต้องซื้อวะ ไปจับเอาที่สระน้ำไม่ได้เหรอ?) สิ่งนี้บอกเราสองประการ
อย่างแรกคือลุงอัลจี้ต้องเชื่อมั่นในตัวเนวิลล์มากๆ ว่าเขามีพลังวิเศษซ่อนอยู่ไม่งั้นจะไม่เสี่ยงทำขนาดนั้น และสิ่งที่สองการที่คนเราถูกใครทำให้ชีวิตอยู่ในอันตรายอย่างตั้งใจซักครั้งสองครั้งเราก็ควรหลอนแล้ว แต่เนวิลล์กลับไว้ใจให้อัลจี้เข้าใกล้และทำแบบเดิมๆ ได้อีกหลายครั้ง ไม่น่าเป็นไปได้ ดังนั้นการที่อัลจี้จะเข้าใกล้เนวิลล์ได้หลายครั้งมีแค่อย่างเดียว
เขาต้องเงียบ!
อย่างที่สองคือคำวิจารณ์ที่ผสมไปด้วความศรัทธา เราสามารถตั้งข้อสังเกตเกี่ยวกับเนวิลล์เพิ่มได้ด้วยว่าย่าของเนวิลล์เหมือนไม่ได้ต้องการเขาจริงๆ แต่ต้องการ แฟรงค์ ลองบัตท่อม 2.0 มากกว่า ซึ่งแค่รูปร่างน่าตาเนวิลล์ก็ไม่ใช่แล้ว--เขาเหมือนแม่ และการแสดงเวทมนตร์ช้าทำให้เขาต้องถูกวิจารณ์มากผสมกับความเชื่อมั่นว่าวันหนึ่งเนวิลล์จะเหมือนพ่อของเขาดังนั้นไม้กายสิทธิ์ที่เขาใช้ตลอด 5 ปีคือไม้กายสิทธิ์ของพ่อ
ทีนี้เราจะเห็นชัดว่าเนวิลล์จริงๆ ไม่ได้กลัวสเนปเพราะเขาทำตัวไม่ดีหรือใจร้ายเกินไปหรอกแต่มันเป็น PTSD ของเนวิลล์เอง เขากลัวบุคลิกของสเนปที่เงียบและวิจารณ์เขาอย่างสิ้นหวังแต่กระนั้นก็ไม่อาจปกปิดศรัทธาลึกๆ ที่ว่าเขามีพลังที่ยิ่งใหญ่ซ่อนอยู่ (เหมือนตอนที่พูดกับล๊อคฮาร์ท) ไอ้ทั้งหมดนี้มันพาเนวิลล์กลับไปสู่ช่วงเวลาก่อนที่เขาจะแสดงเวทมนตร์ออกมา
เขามีความรู้สึกตลอดว่าสเนปจะกดหัวเขาลงหม้อหรืออะไรซักอย่างเพื่อให้เขาแสดงพลังที่ยิ่งใหญ่ที่สเนปคาดหวังว่าเขาจะมี ("- -)
ฉะนั้นการที่สเนปมาเงียบๆ (ยืนข้างๆ ตั้งแต่เมื่อไหร่ไม่รู้) แล้วก็วิจารณ์เขาด้วยเสียงนุ่มๆ เกือบจะสิ้นหวังว่ามันเป็นเรื่องที่ง่าย ฉันรู้ว่าเธอทำได้แต่เธอไม่ยอมทำตาม บลาๆๆ สำหรับเนวิลล์นี่คือโคตรพ่อโคตรแม่หลอนเลยสัส!! ให้สเนปตวาดแว้ดๆ เหมือนมักกอนนากัลไปเลยยังจะดีซะกว่า เพราะร่างกายเนวิลล์มันจำไปแล้วว่าไอ้การมานุ่มๆ เงียบๆ แบบนี้มันจะมีอะไรเกิดขึ้น มือไม้เนวิลล์คงสั่นไปหมดแล้ว
และสเนปก็คงหงุดหงิดว่ามันเกิดเหี้ยอะไรขึ้นเขายังไม่ทำอะไรเลย
และสเนปก็ใช่ว่าจะใจร้ายกับเนวิลล์ขนาดนั้น เขาไม่เคยหักคะแนนเนวิลล์เลย และอันที่จริงเขาปกป้องเนวิลล์มาก ไม่ใช่แค่เล่ม 7 ที่เขาปกป้องเนวิลล์จากผู้เสพความตายซ้ำแล้วซ้ำอีก และอันที่จริงในเล่ม 5 เมื่อเดรโกล้อเลียนพ่อแม่เนวิลล์ที่เป็นผู้ป่วยทางจิต เนวิลล์พยายามจะทำร้ายเดรโกขณะที่รอนห้ามและเสียงตะโกนของเนวิลล์ก็ทำให้สเนปเปิดประตูเข้ามาทันทีและเห็นรอนฟาดเนวิลล์ลงกับพื้น (จังหวะซวยมากรอน)
ใครจำได้บ้างว่าสเนปผู้ไม่รู้อะไรนั้นโกรธและพูดอย่างเฉียบขาดใส่รอนว่า "ปล่อยลองบัตท่อมเดี๋ยวนี้" คือตัดสินเลยว่ารอนทำร้ายเนวิลล์ ทั้งๆ ที่ปกติเขาจะถามและให้โอกาสอธิบายเสมอแม้ เช่นตอนที่แฮร์รี่ทำร้ายเดรโกในห้องน้ำ หรือแฮร์รี่กับรอนไม่มากับรถโรงเรียน/อยู่ผิดที่ผิดเวลา
ความสัมพันธ์ระหว่างเนวิลล์กับสเนปก็เหมือนสเนปกับแฮร์รี่แหละครับ ต่างแต่ว่าขณะที่สเนปพยายามปกปิดความกลัวและความไม่สบายใจ เนวิลล์ก็แสดงความกลัวออกมาอย่างชัดเจน สเนปจึงดูยิ่งเป็นผู้ร้ายมากขึ้นในสายสัมพันธ์นี้ แต่มันช่วยไม่ได้ที่เนวิลล์ไม่ได้มีความอดทนพอหรือไม่สามารถแก้ปัญญาอะไรได้เลย อันที่จริงเนวิลล์เป็นคนที่น่าอึดอัดในหลายๆ จุด
คือเป็นคนที่คนไม่ค่อยอยากอยู่ใกล้ๆ
ธรรมชาติของคนที่กลัวหรือวิตกเกินไปกับพฤติกรรมเงียบของคนอื่นราวกับกลัวว่าตัวเองจะทำผิดตลอดเวลาแบบนั้นมักมีออร่าบางอย่างที่ทำให้คนไม่อยากเข้าใกล้ นั่นพลอยทำให้บทของเนวิลล์พลอยหายไปด้วยเพราะเขาไม่ได้สนิทกับใครเป็นพิเศษ จนกว่าเพื่อนๆ จะรู้ความลับของเขาในเล่มห้า เนวิลล์มีปัญหาที่จะอธิบายตัวเอง การที่เขาถูกคาดหวังและวิจารณ์เกินไปตั้งแต่เด็กทำให้เขามีความนับถือตัวเองต่ำ และกลัวว่าจะไม่เป็นที่รัก
อย่างไรก็ตามความสัมพันธ์ในกองทัพดัมเบิลดอร์ได้พัฒนาเนวิลล์ไปอีกทาง เพราะไม่ใช่แค่แฮร์รี่เป็นติวเตอร์ที่ดี แต่เพราะกลุ่มก้อนที่ร่วมกันฝึกฝน เนวิลล์ตลอด 4 เล่มแรกไม่เคยมีใครอยากให้เขาอยู่ด้วย เขาถูกสลัดทิ้งตลอด แต่ตอนนี้เขามีเพื่อนที่พยายามดึงเขาขึ้น ดังนั้นนี่เป็นจุดเปลี่ยนสำคัญที่ทำให้ในเล่ม 7 เขาเริ่มลุกขึ้นเผชิญหน้ากับความเงียบที่เขาหวาดกลัวมาตลอด
เนื่องจากตอนนี้ผมประสบปัญหาบางอย่างระหว่างใช้คอมพิวเตอร์ที่อยู่ๆ ก็หน้าจอก็เทียวดับ ดังนั้นผมเลยแคปเจอมาให้เพียงเรื่องเดียว แต่ผมจะแก้ไขภายหลังตอนรวมเล่มนะครับ
โฆษณา