28 พ.ย. 2023 เวลา 03:02 • การเมือง

เกมแย่งชิงผลประโยชน์ใน “สาธารณรัฐแอฟริกากลาง”

ระหว่างบริษัททหารรับจ้างเอกชนของรัสเซีย (Wagner) กับอเมริกา (Bancroft)
1
การเสียชีวิตของผู้ก่อตั้งบริษัททหารรับจ้างเอกชน (PMC) “วากเนอร์” คือ “เยฟกินี ปริโกซิน” ได้นำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงในความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มทหารรับจ้างกับเจ้าหน้าที่ทางการของสาธารณรัฐแอฟริกลาง ซึ่งปัจจุบันถือว่ากลุ่มประเทศตะวันตกเป็นผู้ค้ำประกันความมั่นคงอยู่ – นิวยอร์กไทมส์ (NYT) เผยแพร่บทความเมื่อวันที่ 26 พฤศจิกายน 2023 ที่ชื่อว่า “Battle for Influence Rages in Heart of Wagner’s Operations in Africa”
เครดิตภาพ: NYT
ในบทความดังกล่าวระบุว่านักการทูตตะวันตกอาวุโสรายหนึ่งตั้งข้อสังเกตว่าความไม่แน่นอนของสถานะกลุ่มวากเนอร์เปิดโอกาสให้สำหรับสหรัฐฯ และฝรั่งเศสในการต่อต้านอิทธิพลของรัสเซียในแอฟริกากลาง
อ้างอิงจากเจ้าหน้าที่ทางการสามคนของแอฟริกากลางพวกเขาระบุว่าฝ่ายบริหารของประธานาธิบดี “โจ ไบเดน” แห่งสหรัฐฯ ได้เสนอความช่วยเหลือด้านความมั่นคงแก่ประเทศพวกเขาเพื่อแลกกับ “การปลดปล่อยเป็นอิสระ” จากการได้รับความช่วยเหลือจาก Wagner PMC
NYT อ้างแหล่งข่าวรายงานว่า เมื่อเร็ว ๆ นี้ตัวแทนของบริษัทรับจ้างดูแลเรื่องความมั่นคงปลอดภัยของเอกชนสัญชาติอเมริกันที่ชื่อว่า Bancroft (จะเรียกได้ว่าเป็น PMC หรือบริษัททหารรับจ้างเอกชนของอเมริกาก็ว่าได้) ได้เข้าพบกับตัวแทนอย่างเป็นทางการของสาธารณรัฐแอฟริกากลางใน “บังกี” เมืองหลวงของประเทศ
1
  • ฟิเดล กวงจิกา ที่ปรึกษาของประธานาธิบดีแห่งสาธารณรัฐแอฟริกากลาง กล่าวว่าทางการแอฟริกากลางมีเวลาจนถึงเดือนธันวาคมในการตอบกลับฝ่ายบริหารของไบเดนว่า ประเทศพร้อมที่จะร่วมมือกับวอชิงตันหรือไม่
NYT ยังรายงานอีกว่า “เฟาสติน-อาร์เชนจ์ ทูอาเดรา” ประธานาธิบดีของแอฟริกากลางได้มีพูดคุยกับประธานาธิบดี “เอ็มมานูเอล มาครง” ของฝรั่งเศสด้วย เกี่ยวกับเรื่องที่เจ้าหน้าที่ทางการฝรั่งเศสและแอฟริกากลางกำลังพัฒนา “แผนงาน” เพื่อกลับมาร่วมมือในประเด็นทางกิจการพลเรือน
ยังไม่ชัดเจนว่าประเทศตะวันตกจะสามารถให้การคุ้มครองความปลอดภัยในระดับเดียวกับกลุ่มทหารรับจ้าง Wagner ได้หรือไม่ และจะสามารถต่อต้านกลุ่มกบฏและภัยคุกคามอื่นๆ โดยไม่มีนักรบวากเนอร์ได้หรือไม่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อฝรั่งเศสซึ่งกำลังถูกลดบทบาทของตนเหนืออดีตอาณานิคมในแอฟริกา ได้แสดงความชัดเจนแล้วว่าจะไม่ส่งกองกำลังไปยังแอฟริกากลาง
รูปปั้นกลุ่มทหารรับจ้างรัสเซียในบังกี เมืองหลวงของสาธารณรัฐแอฟริกากลาง - เครดิตภาพ: NYT
NYT ได้เล่าย้อนกลับไปว่า “กลุ่มวากเนอร์ใช้วิธีการรักษาความสงบที่เข้มงวดมาก ดังนั้นจึงเห็นกระทำการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างโจ่งแจ้งต่อพลเรือนในการปะทะกับกลุ่มกบฏอยู่บ่อยครั้ง” โดยที่วากเนอร์ได้รับสัญญากับทางการแอฟริกาที่ให้ผลกำไรจากการสกัดทองคำ เพชร และไม้
1
ในเวลาเดียวกันเจ้าหน้าที่ นักการทูต นักวิเคราะห์ และนักเคลื่อนไหวด้านสิทธิมนุษยชนที่ NYT สัมภาษณ์ว่า วากเนอร์เป็น “หุ้นส่วนที่ดีลด้วยยาก” ซึ่งกลุ่มผู้นำประเทศต้องการหาทางแยกทางจากกลุ่มพวกเขา
1
“ครูฝึกทหารชาวรัสเซีย” เดินทางเข้ามาในแอฟริกากลางเป็นครั้งแรกในปี 2017 ซึ่งเป็นช่วงที่กองทัพท้องถิ่นซึ่งได้รับการฝึกมาไม่ดีกำลังพยายามตอบโต้กลุ่มกบฏ ตามที่ NYT ตั้งข้อสังเกตสำหรับรัสเซียนี่เป็นโอกาสที่จะเข้ามามีอิทธิพลในทวีปนี้ ซึ่งรัสเซียสูญเสียไปหลังจากการล่มสลายของโซเวียต ในทางกลับกันแอฟริกากลางซึ่งขาดแคลนเรื่องกำลังพลก็ได้รับการสนับสนุนจากประเทศใหญ่อย่างรัสเซียแต่ก็ผิดเงื่อนไขของประเทศตะวันตกไป
1
แม้ว่า “กลุ่มวากเนอร์” จะอ่อนแอลงหลังปริโกซินเสียชีวิตไป แต่ยังคงมีทหารรับจ้างมากกว่าหนึ่งพันคนยังคงอยู่ในประเทศแอฟริกากลาง
“วากเนอร์” ยังคงคุมเหมืองทองคำที่ใหญ่ที่สุดในสาธารณรัฐแอฟริกากลาง และยังติดตามอารักขาประธานาธิบดีของประเทศระหว่างการเดินทางอีกด้วย นอกจากนี้เจ้าหน้าที่ระดับสูงของวากเนอร์ยังนั่งทานอาหารในร้านอาหารเดียวกันกับที่นักการทูตตะวันตกและเจ้าหน้าที่สหประชาชาติแวะเวียนมาบ่อยๆ และเข้าร่วมงานปาร์ตี้ส่วนตัวที่จัดโดยองค์กรด้านมนุษยธรรม
NYT ตั้งข้อสังเกตว่า พลเมืองแอฟริกากลางบางคนมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับกลุ่มทหารเอกชนจนแทบจะจินตนาการถึงชีวิตที่ปราศจากทหารรับจ้างไม่ได้ และกลัวการกลับมาของกลุ่มกบฏ
1
นอกเหนือจากอำนาจทางการทหารและมีส่วนในความมั่นคงทางการเมืองของแอฟริกากลางแล้ว “กลุ่มวากเนอร์” ยังเข้ามาทำธุรกิจในประเทศนี้อีกด้วยอย่างเช่น การผลิตเบียร์ขาย
ป้ายโฆษณาในบังกีโฆษณาเบียร์ที่ผลิตโดยเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการของวากเนอร์ เครดิตภาพ: NYT
“ชาติตะวันตกต้องการให้เราไล่วากเนอร์ออกไป แต่ถ้าไม่มีพวกเขา เราจะมีปัญหาภายใน 48 ชั่วโมง ไม่ว่าเราจะชอบหรือไม่ก็ตาม พวกเขาคือคนที่คุ้มครองความปลอดภัยให้เรา” Robert Ngoki ประธานหอการค้าแอฟริกากลางกล่าว แต่ทางตรงกันข้ามนักเคลื่อนไหวด้านสิทธิมนุษยชนและชาวบ้านในท้องถิ่นบางคนกล่าวว่า ยุทธวิธีของทหารรับจ้างซึ่งรวมถึงการทรมานศัตรู และการแสวงประโยชน์ทางเศรษฐกิจในประเทศ ได้บั่นทอนความสัมพันธ์ในแง่ของพลเรือน
Vladislav Ilyin โฆษกสถานทูตรัสเซียในแอฟริกลางกล่าวว่า รัสเซีย “เต็มใจและมุ่งมั่นที่จะกลับเข้ามายังทวีปแอฟริกา” และสานต่อความร่วมมือด้านความมั่นคงกับแอฟริกากลาง เมื่อถูกถามว่าการตายของปริโกซินมีนัยยะสำคัญต่ออิทธิพลของรัสเซียในแอฟริกาอย่างไร โฆษกสถานทูตตอบว่า “ไม่มีการเปลี่ยนแปลง” ผู้เชี่ยวชาญบางคนเห็นด้วยกับการประเมินนี้ เนื่องจากพวกเขาสงสัยว่า ทูอาเดรา (ประธานาธิบดีของแอฟริกากลาง) จะกล้าปฏิเสธความช่วยเหลือของกลุ่มวากเนอร์ได้ลงหรือไม่ (แล้วหันไปใช้บริการของทหารรับจ้างอเมริกันแทน)
เครดิตภาพ: HumAngle
เรียบเรียงโดย Right SaRa
28th Nov 2023
  • แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
<เครดิตภาพปก: (บน) – Grey Dynamics (ล่าง) – Dominic Nahr / Magnum Photos for WSJ>
โฆษณา