ซิ่นเชียงแสน/วิเศษ/โบราณ/หายาก (ผ้าซิ่นโบราณที่หายากที่สุดในเมืองน่าน)
ซิ่นตีนจกเชียงแสนโบราณ หรือที่รู้จักกันดีในชื่อ "ซิ่นวิเศษเมืองน่าน"
ความวิเศษของซิ่นเมืองน่านนั้นเกิดขึ้นจาก "กวี" นามว่า "วิลักษณ์ ศรีป่าซาง" ผู้ชุบฟื้นจิตวิญญาณแห่ง "นางพญาผ้าซิ่นล้านนา" ให้เป็นที่รู้จักของคนทั่วไป
คำว่า "วิเศษ" นั้น ก็คงจะตีความหมายอย่างกว้างออกไปได้ว่า มีความพิเศษในผืนผ้า คือ ใช้วิธีการทอที่หลากหลาย ทั้งวิธีมุก มัดก่าน เกาะล้วง และจก/ มีลวดลายและสีสันที่หลากหลายเต็มผืนผ้า/ ใช้วัสดุพิเศษคือเส้นไหมและเส้นไหมเงินไหมคำ
ความพิเศษที่สำคัญที่สุดคือการสื่อความหมายของผืนผ้า คือ ตัวซิ่นทอตกแต่งด้วยวิธีมัดก่าน (มัดหมี่เส้นพุ่ง) เป็น "ลายหงส์คาบโคม" ด้วยรูป "โคม" ถือเป็นเครื่องบูชาพระจุฬามณีเจดีย์ อันเป็นสัญลักษณ์แห่งสวรรค์ชั้นตาวติงสา (ดาวดึงส์) ได้ถูกนำมาใช้เป็นเส้นทางให้บรรพบุรุษเจ้าของผ้าซิ่นผู้ล่วงลับได้เดินทางไปถึงดาวดึงส์แห่งนั้น
ซิ่นโบราณผืนนี้จึงถูกใช้เป็นส่วนหนึ่งในพิธีรำลึกถึงบรรพบุรุษผู้ล่วงลับ โดยจะนำมาบูชา เซ่นไหว้ ในช่วงเทศกาลปีใหม่เมือง ซึ่งจะพบในกลุ่มวัฒนธรรมเมืองน่านบริเวณอำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน
ซิ่นตีนจกเชียงแสนโบราณ เป็นชื่อผ้าซิ่นที่นิยามได้ตรงความหมายที่สุด ด้วยเป็นผ้าซิ่นที่พบว่านิยมทอและใช่สอยกันในกลุ่มชาวไทยวนที่อพยพมาจาก "เมืองเชียงแสน" (ครั้งเมืองเชียงแสนแตกเมื่อปี พ.ศ.2347) และถือว่าเป็น "ซิ่นโบราณ" ที่มีอายุเก่าแกที่สุดตามการตั้งชุมชนชาวไทยวนเชียงแสน ซึ่งเป็นเมืองโบราณก่อนที่จะย้ายมาตั้งเมืองเชียงใหม่จนภลายหลังได้มีการสถาปนาอาณาจักรล้านนา
ส่วนคำว่า "ตีนจก" นั้น ก็ทราบกันทั่วไปว่าเป็นผ้าซิ่นที่ต่อตีนซิ่นด้วย "ตีนจก" ซึ่งเป็นตีนที่ทอตกแต่งลวดลายด้วยวิธีการจก (เพิ่มเส้นพุ่งพิเศษแบบไม่ต่อเนื่อง) ซึ่งมีความพิเศษคือจะจกลวดลายอยู่บนพื้นผ้าสีแดง อันเป็นรูปแบบที่นิยมของชาวเชียงแสนโบราณ
ภาพจากหนังสือสุนทรีย์แห่งลีลา ผืนผ้าแพรพรรณ พินิจผ้าชิ้นเด่นของพิพิธภัณฑ์ธนาคารแห่งประเทศไทย สำนักงานภาคเหนือ: Execptional woven beauty masterpieces from the Bank of Thailand Textile Museum
อรรถพงษ์ ประดิษฐพงษ์ ข้อมูล 28 พ.ย. 2566
สามารถแชร์ข้อมูลได้
แต่ขอสงวนสิทธิ์ในการคัดลอกข้อมูล เพื่อไปใช้ในงานส่วนตัว ก่อนการได้รับอนุญาตทุกกรณีครับ
.
อ้างถึงสิทธิในลิขสิทธิ์เกิดขึ้นทันที นับแต่ผู้สร้างสรรค์ได้สร้างสรรค์ผลงานออกมาโดยไม่ต้องจดทะเบียน หรือผ่านพิธีการใดๆ
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
