10 เทรนด์ธุรกิจ ที่ผู้ประกอบการต้องควรเตรียมตัว ให้พร้อมรับปี 2024

เมื่อปี 2023 กำลังจะสิ้นสุด เป็นเวลาที่เราจะต้องมองไปข้างหน้าในอนาคตของปีต่อไป เป็นที่ปฏิเสธไม่ได้ว่าในปีนี้เศรษฐกิจโลกอยู่ในสภาวะซบเซาและมีแนวโน้มว่าจะติดลบลงไปอีกก่อนที่จะถึงจุดฟื้นตัว ทำให้บรรดาบริษัทในทุกขนาดต่างระมัดระวังการใช้จ่ายและการลงทุนในไอเดียธุรกิจใหม่ ๆ
อย่างไรก็ตาม ในบริบทของโลกตอนนี้มีประเด็นทางเทคโนโลยี และประเด็นทางสังคมโลกอยู่หลายประเด็นที่ได้รับความสนใจในเวทีโลก ควรค่าแก่การได้รับการพัฒนาและการลงทุนอย่างต่อเนื่องมากกว่าที่จะปล่อยทิ้งไว้ ซึ่งบทความชิ้นนี้จะหยิบเอาประเด็นที่น่าสนใจเหล่านี้มานำเสนอ
เทคโนโลยีได้เข้ามามีบทบาทในการทำธุรกิจเป็นอย่างมาก ยิ่งเราพัฒนาความเข้าใจในตัวเทคโนโลยี เช่นปัญญาประดิษฐ์ (AI) ได้ลึกซึ้งมากเท่าใด เทคโนโลยีจะถูกนำมาสอดผสานกับการทำธุรกิจมากขึ้นเท่านั้น ดังนั้นสำหรับเทรนด์ธุรกิจในปี 2024 นี้ เป็นที่แน่นอนว่าเทคโนโลยี โดยเฉพาะ AI จะถูกนำมาใช้ในการทำงานหลายส่วนของภาคธุรกิจมากขึ้น นำไปสู่การตั้งคำถามถึงบทบาทและความหมายของการเป็นมนุษย์ ที่จะเป็นธีมหลักของเทรนด์ธุรกิจในปีนี้
10 เทรนด์ธุรกิจ ปี 2024 - 1. Generative AI
1. ปัญญาประดิษฐ์เชิงสร้างสรรค์ (Generative AI) จะถูกนำไปใช้อย่างกว้างขวางในทุกจุดของธุรกิจ
Boston Consulting Group (บริษัทที่ปรึกษาด้านการจัดการระดับโลกของประเทศสหรัฐอเมริกา) ได้แถลงไว้ว่า “ในการที่จะเป็นผู้นำอุตสาหกรรม ในอีก 5 ปีข้างหน้า คุณจะต้องออกแบบแผนการใช้งาน generative AI ที่ชัดเจน และมีประสิทธิภาพตั้งแต่วันนี้”
ปัญญาประดิษฐ์ (AI) ถูกนำเสนอแก่สังคมโลกมาเป็นเวลาหลายสิบปี และค่อย ๆ แฝงตัว ซึมเข้าไปในสินค้าและบริการของบริษัทยักษ์ใหญ่ จนมาถึงยุคนี้ที่ปัญญาประดิษฐ์เชิงสร้างสรรค์ หรือ Generative AI ได้กลายเป็นเครื่องมือทรงพลังในการใช้สร้างและควบคุมประสบการณ์ของลูกค้าแบบอัตโนมัติให้กับทุกองค์กร
10 เทรนด์ธุรกิจ ปี 2024 - 2. Soft Skills
2. ทักษะด้านอารมณ์ (Soft Skills) และ สัมผัสของความเป็นมนุษย์ (Human Touch) คือคุณลักษณะที่เป็นที่ต้องการของธุรกิจ
ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีในปัจจุบันทำให้การทำงานหลาย ๆ ส่วนของธุรกิจที่ในอดีตจะต้องใช้แรงงานที่มีความรู้และทักษะเฉพาะทาง เช่น การวิจัยข้อมูล การเขียนโค้ด และการจัดการข้อมูล สามารถที่จะแทนที่โดยระบบอัตโนมัติในการจัดการ ทำให้ทางภาคธุรกิจจึงเริ่มหันมาให้ความสนใจต่อความสามารถในการทำงานร่วมมือกับแต่ละฝ่ายให้มีผลสำเร็จตามเป้าหมายและมีทัศนคติที่ดีต่อกัน
ส่งผลให้ Soft Skills และ Human Touch กลายเป็นคุณลักษณะสำคัญที่หลายบริษัทต่างเฟ้นหาในตัวบุคลกร ดังนั้น ในปี 2024 เราจะเห็นการลงทุนในการจัดฝึกอบรมและพัฒนาบุคลการให้มีทักษะ (skills) และ คุณลักษณะ (attributes) ที่เกี่ยวข้องในด้านนี้ ได้แก่ ความฉลาดทางอารมณ์ (emotional intelligence) ทักษะการสื่อสาร (communication) การทำงานร่วมกับผู้อื่นในการแก้ปัญหา (interpersonal problem solving) การคิดเชิงกลยุทธ์ระดับสูง (high-level strategy) และการเป็นผู้นำทางความคิด (thought leadership)
10 เทรนด์ธุรกิจ ปี 2024 - 3. Skill Solution
3. การให้ความสำคัญกับทักษะในการแก้ปัญหาในการทำงาน (Skill Solution) ของแรงงาน
ปัญหาการขาดทักษะ (skill shortage) ในแรงงาน เป็นปัญหาที่หลาย ๆ ประเทศต่างประสบในช่วงหลายปีผ่านมา ได้สร้างแรงพลักดันให้เกิดแนวคิดใหม่ในการคัดเลือกบุคลากรเข้าทำงาน ที่มุ่งเน้นไปที่ตัวประสบการณ์และทักษะที่จำเป็นในการทำงานในตำแหน่งที่ระบุมากกว่าการให้ความสำคัญกับคุณสมบัติแบบดั้งเดิม ได้แก่ วุฒิการศึกษาและอายุ
ซึ่งแนวคิดนี้ได้รับความสนใจและถูกนำไปใช้ในหลายบริษัททั่วโลกมากขึ้นเรื่อย ๆ นอกจากนี้ เรายังจะได้เห็นการลงทุนในการเพิ่มทักษะ (upskill) และ การเปลี่ยนทักษะ (reskill) ที่ใช้ในการทำงานร่วมกับ Generative AI และทักษะที่จำเป็นของการทำงานในยุคเศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วย AI (AI-driven economy)
10 เทรนด์ธุรกิจ ปี 2024 - 4. Sustainable Business
4. ธุรกิจที่ดำเนินการด้วยความใส่ใจต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม (Sustainable Business) คือธุรกิจที่จะชนะใจผู้บริโภค
งานวิจัยพฤติกรรมผู้บริโภคทั่วโลกต่างบ่งชี้ว่า ผู้บริโภคในยุคนี้เริ่มที่จะนิยมเลือกใช้สินค้าหรือบริการของบริษัทที่แสดงจุดยืน (commitment) ที่จะลดผลกระทบทางสิ่งแวดล้อม (environmental footprint) จากการประกอบการของตน ในอีกด้านหนึ่ง การเติบโตของเศรษฐกิจสีเขียว (green economy) ได้สอนให้เรามองเห็นว่า การเติบโตทางผลกำไรของบริษัท สามารถเกิดขึ้นควบคู่ไปกับการรักษาสิ่งแวดล้อมได้
ตัวอย่างเช่น Walmart บริษัทขายปลีกชั้นนำของสหรัฐอเมริกา สามารถลดค่าใช้จ่ายน้ำมันเชื้อเพลิงและการบำรุงรักษารถบรรทุกสินค้า โดยการเปลี่ยนมาใช้รถบรรทุกสินค้าแบบไฟฟ้า (EV delivery fleet) นอกจากนี้ ตัวผู้บริโภคเองก็เริ่มฉลาดขึ้นในการจับโกหกบริษัทที่พยายามสร้างภาพลักษณ์เป็นบริษัทรักษ์โลก ที่ชอบแอบอ้างถึงความรับผิดชอบของตัวบริษัทต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม เพื่อปกปิดการประกอบการของตัวบริษัทที่สร้างมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม
10 เทรนด์ธุรกิจ ปี 2024 - 5. Personalization-at-Scale
5. การผลิตสินค้าที่ปรับแต่งตามความต้องการของลูกค้า (Personalization-at-Scale) เพื่อสร้างความประทับใจสูงสุด
ในขณะที่งานวิจัยพฤติกรรมผู้บริโภคต่างบ่งชี้ว่า ผู้บริโภคทั่วโลกตื่นตัวและให้ความสำคัญกับผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมที่มาจากการประกอบการของบริษัท ในอีกด้านหนึ่งนั้น งานวิจัยยังบ่งบอกอีกว่าผู้บริโภคมีความต้องการสินค้าหรือบริการที่สามารถปรับแต่งตามความต้องการของตนได้ เพื่อสร้างอิสระในการบริโภคและแสดงตัวตนผ่านการใช้งานสินค้าของบริษัท
เห็นได้จากการที่ L'Oréal ที่เป็นบริษัทผู้นำด้านผลิตภัณฑ์เสริมความงาม ได้เปิดตัวผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางที่สามารถปรับแต่งเฉดสีให้กับสีผิวของลูกค้าได้ อีกตัวอย่างคือการที่ Nike และผู้ผลิตเครื่องกีฬารายอื่น ๆ สามารถผลิตรองเท้ากีฬาที่ลูกค้าสามารถเลือกสีและลวดลายผสมกันได้มากกว่าพันแบบ เสียงจากผู้บริโภคที่ต้องการสร้างตัวตนผ่านการใช้สินค้า จะผลักดันให้บริษัทในทุก ๆ ขนาด ลงทุนในการพัฒนาสินค้าให้สามารถปรับแต่งตามความต้องการ เพื่อสร้างความประทับใจและความผูกพันระหว่างลูกค้ากับตัวบริษัท
10 เทรนด์ธุรกิจ ปี 2024 - 6. Data Economy
6. เศรษฐกิจยุคใหม่ ที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล (Data Economy)
ข้อมูลกำลังกลายเป็นสินทรัพย์ (assets) ที่มีมูลค่ามหาศาลต่อตัวบริษัท โดยมีการคาดการณ์ว่า ภายในปี 2024 จะมีบริษัทจำนวนมากที่ใช้ข้อมูลในการออกแบบกลยุทธ์เพื่อลดขั้นตอนการทำงาน (streamlining) และพัฒนาสินค้าหรือบริการที่มอบให้แก่ลูกค้า อีกทั้ง ยังส่งผลให้บริษัทเหล่านี้มีความพร้อมและความสามารถที่จะนำข้อมูลเหล่านี้ไปใช้ต่อยอดในการทำรายได้ (monetizing) และเปิดประตูสู่โอกาสทางธุรกิจใหม่ ๆ
หนึ่งในบริษัทที่เป็นผู้นำในการสร้างรายได้จากข้อมูลคือ John Deere บริษัทผู้ผลิตเครื่องจักรกลการเกษตรชั้นนำสัญชาติอเมริกัน เป็นผู้บุกเบิกการขายข้อมูลการใช้งานเครื่องจักรกลที่รวบรวมจากตัวเซ็นเซอร์จำนวนมากมายที่ติดตั้งอยู่ในตัวเครื่องจักรกล ให้กับเกษตรกรเพื่อนำไปใช้ในการพัฒนาประสิทธิภาพในการทำการเกษตร
ยิ่งการเข้าถึงฐานข้อมูลขนาดใหญ่ และเครื่องมือประมวลข้อมูลด้วย AI มากขึ้นเท่าใด เราจะยิ่งได้เห็นบริษัทในอุตสาหกรรมต่าง ๆ แม้กระทั่งบริษัทขนาดเล็กนำข้อมูลของตัวบริษัทมาสร้างเป็นช่องทางรายได้เข้าบริษัทมากขึ้นเท่านั้น
10 เทรนด์ธุรกิจ ปี 2024 - 7. The Customer Experience Revolution
7. ปฏิวัติการสร้างประสบการณ์ของลูกค้า สู่ความประทับใจในทุกมิติ
ในความเข้าใจแบบดั้งเดิมนั้น ความประทับใจของลูกค้าต่อบริษัทก่อเกิดขึ้นจากการส่งมอบคุณค่า (value proposition) ของสินค้าและบริการที่เหนือกว่าคู่แข่งในท้องตลาดให้กับลูกค้า แต่ทว่าในปี 2024 ความประทับใจของลูกค้าสามารถวัดและตีค่าออกมาเป็นตัวเลขได้ในทุก ๆ จุดที่ลูกค้ามีปฏิสัมพันธ์กับตัวบริษัท (Customer Touchpoint) ส่งผลให้เกิดการทำการตลาดยุคใหม่
ที่เรียกว่า Personalization Marketing หรือการทำการตลาดแบบเฉพาะบุคคล ที่ตอบสนองต่อความต้องการของลูกค้าได้ แม่นยำ ทันท่วงที ไร้ความยุ่งยาก และแก้ปัญหาได้ตรงจุด ซึ่งหลายบริษัทได้ตระหนักถึงความสำคัญตรงนี้ จนถึงกับสร้างตำแหน่ง ประธานเจ้าหน้าที่บริหารประสบการณ์ลูกค้า (Chief Experience Office) เพื่อควบคุมการดำเนินงานและกลยุทธ์ของบริษัทให้ไปในทิศทางที่จะมอบประสบการณ์ดีที่สุดให้กับลูกค้า
10 เทรนด์ธุรกิจ ปี 2024 - 8. Remote and Distributed work
8. การทำงานทางไกล อิสระไม่ยึดติดสถานที่ (Remote and Distributed work) คือรูปแบบการทำงานในอนาคต
การทำงานทางไกล (remote working) นั้นไม่ได้เป็นเพียงแค่รูปแบบการทำงานชั่วคราวที่ใช้ในช่วงการแพร่ระบาดของไวรัส Covid-19 อีกต่อไป แต่ยังรวมไปถึง การสร้างรูปแบบการทำงานที่ยืดหยุ่น ให้ค่าแก่เวลาของพนักงาน และใช้ประโยชน์จากแรงงานทั่วโลก (global workforce)
ถึงแม้ว่าในปีนี้หลาย ๆ บริษัทจะเริ่มให้พนักงานกลับมาทำงานที่ออฟฟิศเหมือนปกติ แต่ยังมีบริษัทหลายรายที่ยังรักษารูปแบบการทำงานแบบ remote working เพื่อให้พนักงานจากต่างประเทศสามารถทำงานร่วมกับบริษัทได้ ส่งผลให้การลงประกาศงานที่เป็นลักษณะ “ทางไกล” หรือ “ผสมผสาน” ยังจะมีให้เห็นเป็นจำนวนมากในตลาดแรงงานของปี 2024
10 เทรนด์ธุรกิจ ปี 2024 - 9. Diversity and Inclusivity
9. การยอมรับความแตกต่างและความหลากหลายของแรงงาน (Diversity and Inclusivity)
เพราะบุคคลที่มีศักยภาพนั้น มีพบเห็นได้ในทุกเพศ ทุกวัย และทุกเชื้อชาติ ดังนั้นการบริหารทรัพยากรบุคคลของบริษัท จะต้องดำเนินอยู่บนพื้นฐานของความเท่าเทียม (equality) ปราศจากอคติต่อเพศสภาพ (sexism) และชาติพันธุ์ (racism) ที่จะก่อให้เกิดการปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรมต่อตัวแรงงาน ซึ่งอาจส่งผลให้บริษัทเสียบุคลากรที่มีศักยภาพไปได้
จึงทำให้เราได้เห็นกรณีศึกษาของบริษัทที่ให้ความสำคัญกับองค์กรที่ยอมรับความหลากหลายและแตกต่างของพนักงานทุกคน ยิ่งในยุคของ AI ที่เราใช้เครื่องจักรในการตัดสินใจแทนมนุษย์มากขึ้น ความเท่าเทียม และการไม่เลือกปฏิบัติยิ่งเป็นสิ่งที่ต้องให้ความสำคัญ
10 เทรนด์ธุรกิจ ปี 2024 - 10. Resilience
10. ความยืดหยุ่น (Resilience) ปรับตัวรับได้กับทุกสถานการณ์ คือกุญแจในการเอาตัวรอดของบริษัท
ในยุคที่วิกฤติไม่ได้มาแค่ในรูปแบบของ วิกฤติเศรษฐกิจ (economic crisis) เท่านั้น แต่ยังรวมไปถึง วิกฤติทางสิ่งแวดล้อม (environmental crisis) วิกฤติโรคระบาด (pandemic crisis) สงคราม และการโจรกรรมทางไซเบอร์ (cybercrime) ที่นับวันจะยิ่งทวีความรุนแรงยิ่งขึ้น
การจะอยู่รอดในยุคต่อไปได้นั้น บริษัทจำเป็นต้องศึกษาบทเรียนจากบริษัทที่สามารถอยู่รอดและเติบโตในช่วงเวลาของปีนี้ ซึ่งเป็นปีที่มีแต่ความผันผวน (turbulent times) เพื่อที่จะวางแผนในการปรับตัว รับมือกับวิกฤติอะไรก็ตามที่จะเกิดขึ้นในอนาคต
จะเห็นได้ว่าเทรนด์ธุรกิจของปี 2024 นั้น การนำ AI ไปใช้ในการจัดการข้อมูลทางธุรกิจเพื่อสร้างประสบการณ์ของลูกค้าที่สมบูรณ์ แก้ไขปัญหาของลูกค้าได้ตรงจุด ควบคู่กับการทำธุรกิจที่ตั้งอยู่บนพื้นฐานของความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม คือกุญแจสู่การเติบโตอย่างยั่งยืน ซึ่ง AI นั้น ถึงแม้ภายนอกจะดูเป็นเครื่องมืออันทรงพลังที่กำลังถูกนำมาแทนที่การทำงานของมนุษย์ในหลายส่วน แต่มนุษย์เองยังมีบทบาทสำคัญต่อภาคธุรกิจ ในฐานะของผู้ส่งมอบคุณค่าของบริษัทให้กับลูกค้า
ซึ่งสัมผัสของมนุษย์ หรือ human touch นั้นเป็นสิ่งสำคัญในการส่งมอบคุณค่าที่จะก่อเกิดความประทับใจในทุกมิติ ที่ตัว AI ไม่สามารถจะลอกเลียนหรือแทนที่ได้ ดังนั้นหนึ่งในความท้าทายสำคัญของปีหน้า คือการที่ภาคธุรกิจจะต้องพัฒนาบุคลากรให้มีทักษะในการนำ AI ไปใช้ในการทำงาน ควบคู่กับการปรับรูปแบบการทำงานให้เปิดกว้าง เท่าเทียม และมีอิสระในการเลือกสถานที่ทำงานตอบโจทย์การทำงานในยุคใหม่ รวมถึงพัฒนาองค์กรให้มีความยืดหยุ่น สามารถปรับตัวรับมือกับวิกฤติที่จะเกิดขึ้นในปีหน้า
แปลและเรียบเรียงจาก The 10 Biggest Business Trends For 2024 Everyone Must Be Ready For Now, Bernard Marr, เผยแพร่ใน FORBES วันที่ 25 กันยายน 2566
โฆษณา