• Accommodative Insufficiency : ความสามารถในการเพ่งน้อยกว่าปกติ
Accommodative insufficiency หรือ AI คือภาวะที่คนไข้มีปัญหาในการ Accommodation พูดง่ายๆก็คือ ความสามารถในการเพ่งน้อยกว่าปกติ เมื่อต้องใช้สายตามองวัตถุในระยะใกล้ ซึ่งเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในปัญหาของระบบ Accommodation หากท่านใดที่ยังไม่เข้าใจเกี่ยวกับระบบ Accommodation สามารถเข้าไปอ่านเนื้อหาเพิ่มเติมได้ที่
ปัญหา Accommodative Insufficiency จะต่างกับ ปัญหา Presbyopia ตรงที่ Accommodative Insufficiency จะเกิดในคนที่อายุน้อยกว่า 40 ปี หรือ Prepresbyopia จะมี Amplitude of accommodation หรือ กำลังการเพ่งของเลนส์ตาไม่สัมพันธ์กับอายุ โดยจะมี Amplitude of accommodation ที่น้อยกว่าปกติเมื่อเทียบกับอายุของคนไข้
ซึ่งการหา Amplitude of accommodation เราจะใช้สูตรของ Hofstetter’s formula นั่นคือ
Amplitude of accommodation ในแต่ละวัย = 15 - ( 0.25 * อายุของคนไข้ )
ส่วนปัญหา Presbyopia หรือสายตายาวตามวัย เป็นภาวะที่เลนส์แก้วตา และ กล้ามเนื้อ ciliary muscle บริเวณเลนส์ตาเสื่อมลงตามอายุ จะเกิดในคนที่อายุมากกว่า 40 ปีขึ้นไป เลนส์ตามีการหนาตัวมากขึ้น ทำให้ความสามารถในการเพ่ง หรือ Accommodation ทำได้น้อยลง
คนที่เป็น Presbyopia จะมี Amplitude of accommodation หรือกำลังการเพ่งของเลนส์ตาปกติเมื่อเทียบกับอายุ โดยอายุที่เพิ่มมากขึ้น จะทำให้ค่า Amplitude of accommodation จะลดลง นั่นคือกำลังการเพ่งของเลนส์ตาจะลดลงไปตามอายุนั่นเอง
• อาการแสดงของคนที่เป็น Accommodative Insufficiency
1. มองเห็นภาพเบลอ
2. ปวดศีรษะ
3. ปวดตา ตาล้า
4. มีปัญหาในการอ่านหนังสือและทำงานในระยะใกล้
5. ใช้สายตาไปสักระยะจะมีอาการง่วงนอนบ่อยๆ
6. จดจ่อหรือโฟกัสกับการทำอะไรในระยะใกล้ได้ไม่นาน
7. รู้สึกตึงๆหรือไม่สบายบริเวณรอบๆดวงตา
8. ในขณะที่อ่านหนังสือ ตัวหนังสือมีการเคลื่อนไหว
ซึ่งอาการของคนที่เป็น Accommodative Insufficiency จะมีอาการที่คล้ายกับคนที่เป็น Presbyopia หรือในคนไข้บางรายก็อาจจะไม่แสดงอาการ
• สิ่งที่ตรวจพบได้ ในคนที่เป็น Accommodative Insufficiency
1. ค่า Amplitude of accommodation ต่ำเมื่อเทียบกับอายุ :
AA จะ test หลังจาก correct ค่าสายตามองไกลเรียบร้อยแล้ว โดยให้คนไข้มองที่ target แล้วค่อยๆเลื่อน target นั้นเข้าไปใกล้ดวงตามากขึ้น ดังนั้น เมื่อคนไข้มอง Target ที่มีขนาดเท่าเดิม แต่ระยะของ target เปลี่ยนไปซึ่งจะค่อยๆใกล้ดวงตามากขึ้นทำให้ภาพที่เกิดขึ้นในจอตาจะค่อยๆเลื่อนไปตกบริเวณด้านหลังจอตา ระบบ accommodation จึงต้องทำงานเพื่อ Focus ภาพให้มาตกที่บริเวณจอตาเราจึงมองเห็นภาพได้ชัดเจน
แต่หาก ระบบ accommodation ทำงานไม่ไหวจึงทำให้เรามองเห็นเป็นภาพเบลอเกิดขึ้น โดยต้องปิดตาทีละข้างเพื่อทำการตรวจทีละตาและตรวจพร้อมกันทั้ง 2 ตาด้วย ดังนั้นเมื่อมีการตรวจ Amplitude of accommodation แล้วนำไปเข้าสูตรเทียบกับอายุพบว่ามีค่าที่ต่ำกว่าปกติ แสดงให้เห็นว่าการทำงานของ Accommodation ทำงานได้ต่ำกว่าปกติ
2. Positive relative accommodation ( PRA ) ต่ำ :
PRA เป็นการใส่เลนส์ลบ หรือ minus lens ที่มีคุณสมบัติกระจายแสงเพื่อกระตุ้นการทำงานของ Accommodation เมื่อเราใส่เลนส์ - เข้าไป แต่เรายังให้คนไข้ Focus ภาพที่ตำแหน่งเดิมอยู่นั่นคือ 40 cm. ทุกครั้งที่ตามีการ Accommodation ตาจะเกิดการ Convergence คู่กันด้วยเสมอ เมื่อเราใส่เลนส์ - ไปเรื่อยๆ กระตุ้น Accommodation ให้ทำงาน ตา Convergence ไปเรื่อยๆ เมื่อถึงจุดที่ Accommodative Convergence หมดจะเกิดเป็นภาพเบลอ ดังนั้นถ้าค่า PRA ต่ำ แสดงว่า คนไข้มีความสามารถในการ Accommodation ได้น้อย
3. Monocular accommodative facility ( MAF ) และ Binocular accommodative facility ( BAF ) fail minus หรือ ตอบสนองต่อเลนส์ลบ ได้ไม่ดี :
accommodative facility เป็นการทดสอบการยืดหยุ่นของเลนส์ตา เป็นการใส่เลนส์ + และ - สลับกัน ซึ่งอาจจะใช้เป็น +-2.00 Diopter เพื่อดูการตอบสนองของ Accommodation
ในคนที่เป็น accommoative insufficiency จะตอบสนองต่อเลนส์ลบได้ไม่ค่อยดี หรือต้องใช้ระยะเวลาในการโฟกัสภาพนาน เนื่องจากเลนส์ลบจะกระจายแสงให้ภาพไปตกที่ด้านหลังจอตาทำให้ต้องใช้ความพยายามในการ Accommodation ช่วยให้กลับมามองภาพได้ชัดอีกครั้ง
คนที่เป็น Accommodative insufficiency จะมีความสามารถในการ Accommodation น้อย จึงทำให้การโฟกัสภาพให้กลับมาชัดอีกครั้งนั้นช้าหรือทำได้ยาก
4. Monocular estimation method ( MEM ) retinoscopy มีความเป็นบวกมาก
คนที่เป็น Accommodative insufficiency มักจะมีปัญหากับการทดสอบที่ต้องใช้เลนส์ลบ หรือ minus lens ในการ test
• วิธีการแก้ไข
1. แก้ไขด้วย Lenses
เนื่องจากการจ่ายแว่นแบบ Uncorrected refractive error หรือแก้ไขค่าสายตาไม่หมด สามารถเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดความผิดปกติของระบบ Accommodation ได้ โดยวิธีการแก้ไขที่สำคัญที่สุดของปัญหานี้ก็คือ การแก้ไขค่าสายตา หรือ Refractive error ที่มีอยู่ให้หมดอย่างถูกต้อง ซึ่งพบว่าในคนที่มีปัญหา Accommodative insufficiency ถึงจะมีค่าสายตาเพียงเล็กน้อยก็มีผลต่ออาการไม่สบายตาต่างๆที่จะเกิดขึ้นตามมา
โดยเฉพาะในคนที่มีปัญหา Hyperopia และ Astigmatism หากแก้ไขปัญหาได้ไม่หมดจะทำให้คนไข้ต้องใช้ความพยายามในการ Accommodation เพิ่มขึ้นไปอีก ส่งผลให้เกิดอาการไม่สบายตาต่างๆตามมาได้
2. Added Lenses
ในคนที่เป็น Accomoodative insufficiency การมองหรือทำกิจกรรมในระยใกล้จะมีผลดีขึ้นเมื่อมีการใส่ Plus lens ซึ่งในเงื่อนไข Low PRA , fail minus เมื่อตรวจ accommodative facility , low amplitude of accommodation และ Mem retino มีค่าเป็นบวกมาก ล้วนเป็นตัวบ่งบอกว่า ควรที่จะใช้เลนส์บวกในการช่วยให้การทำกิจกรรมในระยะใกล้สะดวกและมีการมองเห็นที่ดีขึ้นแบบสบายตา
ในเคสคนที่มีปัญหา Myopia หรือสายตาสั้น ร่วมกับ accommodative insufficiency จะรู้สึกมีปัญหาในการ Accommodation เมื่อมีการใส่แว่นแก้ไขค่าสายตาเป็นครั้งแรกหรือมีการเปลี่ยนแปลงค่าสายตาที่มากขึ้นในแว่นตัวใหม่ เนื่องจากในคนที่มีปัญหาสายตาสั้น ภาพจะโฟกัสที่ด้านหน้าจอตา เมื่อมีการมองวัตถุในระยะใกล้ขึ้น ภาพของวัตถุอาจจะถอยหลังไปตกด้านหลังจอตาไม่มากจึงยังสามารถ Accommodation เพื่อให้ภาพกลับมาชัดได้
แต่เมื่อแก้ไขค่าสายตาเป็น Emmetropia ให้ภาพไปตกที่บริเวณจอตาพอดี หากคนไข้มองวัตถุที่อยู่ในระยะใกล้ขึ้น ทำให้ภาพเลื่อนไปตกบริเวณด้านหลังจอตามากขึ้น จึงทำให้เริ่มมีปัญหาในการ Accommodation เพื่อให้ภาพกลับมาชัดอีกครั้งได้
3. Vision Therapy
การทำ Vision Therapy หรือ การบริหารกล้ามเนื้อตาจำเป็นต้องใช้ระยะเวลาและการให้ความร่วมมือของคนไข้ในการ Train ซึ่งการทำ vision therapy ก็จะขึ้นอยู่กับอายุและการให้ความร่วมมือของคนไข้ด้วย โดยวิธีการทำ Vision Therapy ที่ง่ายๆสำหรับคนที่มีปัญหา accommodative insufficiency ก็คือ การทำ Push up test โดยมองไปที่ target เช่น ปลายปากกา ยื่นแขนให้สุดและค่อยๆเลื่อนเข้ามาจนกว่าจะเห็นปลายปากกาเบลอ และกลับไปเริ่มทำใหม่
Content by : Worada Saraburin , O.D.
Ref : textbook Clinical Management of Binocular Vision
นัดหมายเข้ารับบริการ : 065-949-9550
Facebook Page : Vorada Optometry
Location : 102 ม.2 ต. หัวสำโรง อ.แปลงยาว จ.ฉะเชิงเทรา 24190
สามารถจอดรถได้ที่บริเวณลานจอดรถวัดหัวสำโรง
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
