มนุษย์เป็นได้(อยู่) ด้วยเหตุผลหรืออารมณ์ ?
คำถามนี้ เป็นเรื่องที่นักปรัชญาและนักจิตวิทยาถกเถียงกันมานานแล้ว ยังไม่มีคำตอบที่ชัดเจนและเป็นที่ยอมรับของทุกคน
ฝ่ายที่เชื่อว่ามนุษย์เป็นอยู่ด้วยเหตุผล มักอ้างว่ามนุษย์มีความสามารถในการคิดอย่างเป็นเหตุเป็นผล สามารถสร้างตรรกะและเหตุผลมาสนับสนุนการกระทำของตนเอง ตัวอย่างเช่น
* มนุษย์สามารถตัดสินใจเลือกอาชีพ เลือกคู่ครอง เลือกซื้อสินค้า หรือตัดสินใจทางการเมือง โดยอาศัยเหตุผลและข้อมูลประกอบการตัดสินใจ
ฝ่ายที่เชื่อว่ามนุษย์เป็นอยู่ด้วยอารมณ์ มักอ้างว่ามนุษย์มีอารมณ์หลากหลาย อารมณ์เหล่านี้มีอิทธิพลต่อความคิดและการกระทำของมนุษย์เป็นอย่างมาก ตัวอย่างเช่น
* มนุษย์อาจตัดสินใจเลือกอาชีพตามความชอบส่วนตัว ตัดสินใจเลือกคู่ครองตามความรู้สึกรักใคร่ ตัดสินใจซื้อสินค้าตามอารมณ์อยากได้ หรือตัดสินใจทางการเมืองตามอารมณ์ร่วมสมัย
จากการศึกษาทางวิทยาศาสตร์พบว่า มนุษย์มีสมองสองส่วนหลักๆ คือ สมองส่วนหน้า (prefrontal cortex) และสมองส่วนลิมบิก (limbic system) สมองส่วนหน้ามีหน้าที่ในการคิดอย่างเป็นเหตุเป็นผล วิเคราะห์ข้อมูล และตัดสินใจ ในขณะที่สมอง ส่วนลิมบิกมีหน้าที่ในการประมวลผลอารมณ์ความรู้สึก
การศึกษายังพบอีกว่า สมองส่วนลิมบิกสามารถประมวลผลข้อมูลได้เร็วกว่าสมองส่วนหน้าถึง 500,000 เท่าต่อวินาที นั่นหมายความว่า อารมณ์สามารถเกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็วและส่งผลกระทบต่อความคิดและการกระทำของมนุษย์ก่อนที่สมองส่วนหน้าจะทันประมวลผลข้อมูล
ดังนั้น จึงอาจกล่าวได้ว่า มนุษย์เป็นอยู่ด้วยทั้งเหตุผลและอารมณ์ เหตุผลเป็นพื้นฐานในการคิดและตัดสินใจ ในขณะที่อารมณ์เป็นแรงจูงใจที่อยู่เบื้องหลังการกระทำของมนุษย์
อย่างไรก็ตาม มนุษย์สามารถฝึกฝนตนเองให้ใช้เหตุผลมากกว่าอารมณ์ได้ ตัวอย่างเช่น การฝึกสติ (mindfulness) การฝึกเจริญปัญญา (mindfulness meditation) และการฝึกคิดอย่างเป็นเหตุเป็นผล (critical thinking) การฝึกฝนเหล่านี้จะช่วยให้มนุษย์สามารถควบคุมอารมณ์ของตนเองได้ดีขึ้น และตัดสินใจได้อย่างมีเหตุผลมากขึ้น
ท้ายที่สุดคำถามที่ว่า มนุษย์เป็นอยู่ด้วยเหตุผลหรืออารมณ์นั้น ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล บางคนอาจให้ความสำคัญกับเหตุผลมากกว่าอารมณ์ ในขณะที่บางคนอาจให้ความสำคัญกับอารมณ์มากกว่าเหตุผล ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ ความเชื่อ และค่านิยมของแต่ละบุคคล.
ปัญญา โลกัสมิง ปัชโชโต
ปัญญาเป็นแสงสว่างในโลก
พุทธภาษิต
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
