1 มิ.ย. เวลา 12:57 • ประวัติศาสตร์

ลำเล็กวิ่งก็ช้าแต่ปืนโต ทำความรู้จัก "Monitor ship" เรือรบตัวเล็กแต่หมัดหนักฉายา นักชกข้ามรุ่น

ในรูปนี้คือเรือ HMS MARSHAL NEY ของราชนาวีอังกฤษถูกต่อขึ้นในปี 1915 หน้าตาอาจจะดูประหลาดเมื่อเทียบกับเรือรบทั่ว ๆ ไป เพราะจะเห็นได้ว่ามีป้อมปืนมหึมาอยู่ป้อมเดียวกลางเรือ ซึ่งนี่ก็คือเรือชั้นมอนิเตอร์ที่ปัจจุบันเหลือประจำการอยู่ไม่กี่ลำในโลก
แล้วเรือ Monitor ship คือเรือประเภทไหนกัน?
Monitor ship ปรากฏตัวครั้งแรกในสงครามกลางเมืองของอเมริกา โดยเรือลำแรกในคลาสนี้ก็คือเรือ USS Monitor ซึ่งเป็นที่มาของชื่อเรือประเภทนี้
ภาพวาดบันทึกของ USS Monitor ดวลเดือดในยุทธนาวีกับเรือ CSS Virginia ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการรบ Battle of Hampton Roads เมื่อ 9 มีนาคม 1862
ซึ่งเป็นการเปิดศักราชของเรือกลไฟเกราะเหล็กและเริ่มทำให้เรือรบที่ต่อขึ้นด้วยไม้กลายเป็นวัตถุโบราณและเสื่อมความนิยมไปในที่สุด
ลักษณะเด่นของเรือประเภทนี้นั้นคืออำนาจการยิงสูงจากป้อมปืนขนาดใหญ่ที่หมุนได้รอบทิศ กราบเรือนั้นมีระยะพ้นน้ำน้อยมากเรือนั้นแทบจะลอยปริ่มน้ำมีแค่ป้อมปืนที่โผล่ให้เห็น นั่นทำให้ Monitor ship มีเป้าให้เล็งขนาดเล็กมากสำหรับข้าศึกและปืนโตที่ยิงถล่มจมเรือข้าศึกรวมถึงเป้าหมายแนวชายฝั่งให้ราบได้
แต่ Monitor ship นั้นจะหุ้มเกราะเพียงเท่าที่จำเป็นเพราะไม่อย่างนั้นจะทำให้เรือแล่นได้ช้ามากซึ่งก็เป็นจุดอ่อนของเรือประเภทนี้ นั่นคือเกราะน้อยแถมวิ่งช้า
ขนาดปืนที่ไม่สมส่วนกับตัวเรือซักเท่าไหร่เลย
USS Monitor นั้นสร้างขึ้นในปี 1862 และเข้าร่วมการรบในช่วงสงครามกลางเมืองก่อนที่จะจมลงด้วยพายุในเดือนธันวาคมปีเดียวกัน(แสดงให้เห็นอีกจุดอ่อนของเรือประเภทนี้ที่มีระยะพ้นน้ำน้อยมาก ๆ) ซากของเรือ USS Monitor ถูกพบในปี 1979 และถูกกู้ขึ้นมานำไปแสดงไว้ที่พิพิธภัณฑ์การเดินเรือที่ Newport News รัฐเวอร์จิเนีย
ตัวเรือยาว 52.4 เมตร กว้าง 12.5 เมตรระวางขับน้ำ 987 ตัน แล่นทำความเร็วสูงสุดได้ที่ 14.8 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ขับเคลื่อนด้วยเครื่องจักรไอน้ำ ติดตั้งปืนใหญ่ขนาด 279 มิลลิเมตร 2 กระบอก หุ้มเกราะหนา 25-110 มิลลิเมตร(แล้วแต่ส่วน)
ภาพจำลองคอมพิวเตอร์ของเรือ USS Monitor
Monitor ship นั้นถูกออกแบบมาสำหรับภารกิจลาดตระเวนเป็นเรือยามฝั่งป้องกันท่าเรือและใช้ยิงโจมตีตามแนวชายฝั่ง ด้วยการที่เรือประเภทน้ำกินน้ำตื้นทำให้สามารถวิ่งในแม่น้ำก็ได้
ด้วยคุณลักษณะของ Monitor ship นั้นทำให้เป็นเหมือนกับป้อมปืนลอยน้ำที่มีราคาค่าก่อสร้างที่ไม่สูงมากนัก
โมเดลเรือ Monitor ship ทำให้ไม่น่าแปลกใจที่จะถูกเรียกว่าป้อมปืนลอยน้ำ
Monitor ship เข้ามามีบทบาทสำหรับการรบทางทะเลในช่วง 1860 ไปจนถึงช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 ก่อนเริ่มเสื่อมความนิยมและถูกปลดประจำการ (แต่ในช่วงต้นของสงครามโลกครั้งที่ 2 ราชนาวีอังกฤษยังมีประจำการในกองเรือและเข้าร่วมรบในสงคราม)
สำหรับ Monitor ship เด่น ๆ นั้นนอกจาก HMS MARSHAL NEY ของราชนาวีอังกฤษแล้วก็คงหนีไม่พ้นเรือ Novgorod ของกองทัพเรือรัสเซีย
แบบจำลองเรือ Novgorod
เรือ Novgorod ต่อขึ้นในปี 1870 ตัวเรือเป็นแผ่นกลมเส้นผ่าศูนย์กลาง 30 เมตร แล่นด้วยความเร็วสูงสุดได้ 12 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ตัวป้อมปืนใหญ่กลางเรือติดตั้งปืนใหญ่ขนาด 279 มิลลิเมตร 2 กระบอกบนแท่นหมุนอิสระกับตัวเรือ (แต่ตัวป้อมปืนนั้นไม่ได้หุ้มเกราะ แถมปล่องควัน 2 ข้างก็บังทางปืนอีกต่างหาก ^^)
1
แม้ปัจจุบันแทบจะไม่เหลือใครใช้งานเรือชั้นนี้กันแล้ว แต่ก็นับเป็นเวลาหลายทศวรรษที่ Monitor ship มีบทบาทและปฏิบัติภารกิจอยู่ในกองเรือของหลาย ๆ ชาติ
สำหรับปัจจุบัน Monitor ship นั้นถูกปรับเปลี่ยนบทบาทจากป้อมปืนลอยน้ำไปตามยุคสมัย และก็มีการใช้งานน้อยลงเรื่อย ๆ ซึ่งก็ยังมีเหลือใช้งานอยู่แต่ก็เหลือไม่กี่ลำในโลก
อาทิเช่น เรือ M Parnaíba U 17 ของกองทัพเรือบราซิลซึ่งปัจจุบันมีเรือชั้นนี้เหลือประจำการอยู่ 3 ลำ หรือเรือลาดตระเวน Mihail Kogălniceanu ของกองทัพเรือโรมาเนียซึ่งปัจจุบันมีเรือชั้นนี้เหลือประจำการอยู่ 3 ลำเช่นกัน
Monitor ship ที่ยังเหลือใช้งานมาจนถึงปัจจุบัน
กำเนิดขึ้นในยุคสงครามกลางเมืองของอเมริการผ่านช่วงเวลามาร้อยกว่าปี ปัจจุบัน Monitor ship คนแทบไม่รู้จักแต่พวกมันก็เคยมีบทบาทอยู่ในช่วงระยะเวลาหนึ่งของหน้าประวัติศาสตร์ . . .
โฆษณา