13 มิ.ย. เวลา 18:11 • หุ้น & เศรษฐกิจ
ทำไมธนาคารถึงไม่เพิ่มอัตราดอกเบี้ยเงินฝากให้มากขึ้น เพื่อดึงเงินเข้าระบบได้มากขึ้นและปล่อยกู้ได้มากขึ้น เงินในระบบสังคมจึงหมุนเวียนได้มากขึ้นตามไปด้วย?
คำถามนี้ถูกลบ
เอาเป็นว่า
ผมขอมองไปที่
อัตราดอกเบี้ยนโยบาย
Policy rate
เป็นอันดับแรก!
- ธนาคารกลางเป็นผู้ดูแลเสถียรภาพราคา ควบคู่กับเสถียรภาพของเศรษฐกิจและระบบการเงิน โดยมี "อัตราดอกเบี้ยนโยบาย" เป็นเหมือนอาวุธคู่ใจในการควบคุมอัตราเงินเฟ้อให้อยู่ในกรอบเป้าหมาย
อัตราดอกเบี้ยนโยบายเป็นอัตราดอกเบี้ยเงินฝากและเงินกู้สำหรับธนาคารพาณิชย์ที่มาทำธุรกรรมกับธนาคารกลาง สำหรับประเทศไทย ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.)
เนื่องจากอัตราดอกเบี้ยนโยบายมีผลต่อการทำธุรกรรมและบริหารสินทรัพย์ของธนาคารพาณิชย์ เมื่อ กนง. ปรับอัตราดอกเบี้ยนโยบาย ธนาคารพาณิชย์ทุกแห่งย่อมปรับอัตราดอกเบี้ยเงินกู้เงินฝากในทิศทางเดียวกัน เพื่อรักษาความสามารถในการแข่งขันและทำกำไร ยิ่งอัตราดอกเบี้ยนโยบายถูกปรับขึ้นสูง อัตราดอกเบี้ยอ้างอิงของธนาคารพาณิชย์ทั้งอัตราดอกเบี้ยเงินฝากและอัตราดอกเบี้ยเงินให้สินเชื่อ ซึ่งประกอบไปด้วย MOR MLR MRR
ก็จะปรับตัวสูงขึ้นตาม และหากอัตราดอกเบี้ยนโยบายถูกปรับลดลง ธนาคารพาณิชย์ก็จะลดอัตราดอกเบี้ยอ้างอิงของตนเองเช่นกัน
อย่างไรก็ตามปัจจัยที่ส่งผลต่อการกำหนดอัตราดอกเบี้ยอ้างอิงของธนาคารพาณิชย์ไม่ได้มีเพียงอัตราดอกเบี้ยนโยบายเท่านั้น แต่ยังประกอบไปด้วยปัจจัยทางเศรษฐกิจอื่น ๆ ตัวอย่างเช่น สภาพคล่อง อัตราเงินเฟ้อ ปริมาณเงินฝาก ต้นทุนในการดำเนินการของธนาคารพาณิชย์ เป็นต้น ขนาดการปรับดอกเบี้ยอ้างอิงของธนาคารพาณิชย์จึงไม่เท่ากับการปรับอัตราดอกเบี้ยนโยบายของธนาคารกลางเสมอไป
เมื่ออัตราดอกเบี้ยอ้างอิงของธนาคารพาณิชย์ปรับตัวตามอัตราดอกเบี้ยนโยบาย จะส่งผลให้พฤติกรรมของประชาชนและธุรกิจเปลี่ยนแปลงตาม ทั้งปริมาณการใช้จ่าย การออม และการลงทุน
การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมดังกล่าวจะส่งผลต่ออัตราเงินเฟ้อต่อไป ดังนั้น อัตราดอกเบี้ยนโยบายจึงเป็นเครื่องมือที่ช่วยในการควบคุมอัตราเงินเฟ้อให้อยู่ในกรอบเป้าหมายได้
หากอัตราดอกเบี้ยอ้างอิงของธนาคารพาณิชย์ปรับตัวลดลง ผู้ฝากเงินอาจเลือกนำเงินไปจับจ่ายใช้สอยเมื่อพบว่าอัตราผลตอบแทนจากการฝากเงินนั้นน้อยเหลือเกิน ในขณะเดียวกัน
ต้นทุนการกู้ยืมที่ต่ำลงก็ส่งผลให้ผู้คนอยากกู้เงินมาอุปโภคบริโภคหรือขยับขยายกิจการเพิ่มขึ้น นอกจากนี้ อัตราดอกเบี้ยเงินฝากที่น้อยยังเป็นแรงผลักดันให้ประชาชนไปลงทุนในสินทรัพย์ที่ให้ผลตอบแทนสูงกว่า
เช่น หุ้นกู้ อสังหาริมทรัพย์ ปริมาณเงินที่ไหลเวียนในระบบเพิ่มขึ้นดังที่กล่าวมา จะช่วยสนับสนุนการขยายตัวของเศรษฐกิจและเงินเฟ้อในเวลาที่เศรษฐกิจซบเซา
หากอัตราดอกเบี้ยอ้างอิงของธนาคารพาณิชย์ปรับตัวสูงขึ้น อัตราผลตอบแทนที่มากขึ้นคงเป็นแรงจูงใจอย่างดีให้เรานำเงินไปฝากเพิ่ม
ในทางกลับกัน หากเราเป็นผู้กู้คงรู้สึกใจเสียไม่น้อยเพราะต้องแบกรับต้นทุนทางการเงินที่สูงขึ้นกว่าเดิม ประกอบกับธนาคารพาณิชย์เองก็ลดการปล่อยสินเชื่อเพราะต้องเผชิญกับต้นทุนทางการเงินที่สูงขึ้นกว่าเดิม ประกอบกับธนาคารพาณิชย์เองก็ลดการปล่อยสินเชื่อเพราะต้องเผชิญกับต้นทุนทางการเงินที่สูงขึ้น การขึ้นดอกเบี้ยจึงมักจะเกิดขึ้นเมื่อเศรษฐกิจเติบโตมากเกินไป
จึงต้องลดปริมาณเงินในระบบเพื่อป้องกันไม่ให้เงินเฟ้อค้างในระดับที่สูงเป็นระยะเวลานานจนมูลค่าของเงินลดลง และอาจนำไปสู่ภาวะฟองสบู่แตกในอนาคต
นอกจากช่องทางดอกเบี้ยแล้ว การปรับอัตราดอกเบี้ยนโยบายยังส่งผลกระทบไปยังประชาชนผ่านช่องทางอื่น ๆ อีกด้วย ไม่ว่าจะเป็นช่องทางสินเชื่อ ช่องทางราคาสินทรัพย์ ช่องทางอัตราแลกเปลี่ยน และช่องทางการคาดการณ์
ที่มา :
โฆษณา