17 มิ.ย. เวลา 02:01 • ธุรกิจ

เส้นทาง McDonald’s ความสำเร็จที่ได้มาเพราะ “ความฉลาดแกมโกง”

หากให้พูดชื่ออาหาร Fast Food  อันดับต้น ๆ ในใจคาดว่าทุกคนคงนึกถึง McDonald’s อย่างแน่นอนและปัจจุบันมีมากกว่า 40,000 สาขาทั่วโลกและมีกำไรกว่า 6 พันล้านดอลลาร์ต่อปีเลยทีเดียว แต่รู้ไหมว่า กว่า McDonald’s จะประสบความสำเร็จแบบนี้ได้เป็นเพราะความฉลาดแกมโกงของชายที่ชื่อ Ray Kroc
1
.
ก่อนอื่น จุดเริ่มต้นธุรกิจไม่ได้มาจาก Kroc แต่มาจากสองพี่น้อง Richard และ Maurice McDonald ที่ล้มลุกคลุกคลานในการทำธุรกิจ จากแรกเริ่มเข็นรถขาย Hot Dog และหันมาขายเนื้อย่างจนนำไปสู่การคิดโมเดลธุรกิจใหม่แบบ Drive-in และ ลดเมนูอาหารให้คนไม่ต้องเลือกนานและให้เลือกเฉพาะเมนูเป็นที่นิยม เช่น แฮมเบอร์เกอร์ เฟรนช์ฟรายส์ และมิลค์เชก ทำให้ลดต้นทุนการจ้างพนักงานและลูกค้าไม่ต้องรอนาน จึงทำให้ McDonald’s ประสบความสำเร็จอย่างมาก
2
.
ขณะนั้นเอง Ray Kroc เซลล์แมนขายเครื่องมิลค์เชคที่เริ่มเห็นว่าร้านส่วนใหญ่กำลังซบเซาในการขายเมนูมิลค์เชค แต่มีอยู่ร้านหนึ่งที่ยังคงขายดิบดีเป็นเทน้ำเทท่าและมีเครื่องปั่นมิลค์เชคถึง 8 เครื่อง และร้านนั้นก็คือ McDonald’s
.
1
ด้วยเหตุนี้ทำให้ Kroc สนใจและเริ่มอยากมีส่วนร่วมในธุรกิจด้วย จึงขอสิทธิ์ในการขายเฟรนไชส์ซึ่งประสบความสำเร็จอย่างมาก โดยร้านแรกที่ Kroc เปิดตัวจบลงด้วยยอดขาย 235,000 ดอลลาร์ในปี 1955 เพราะ Kroc ทำตามคุณภาพแบบเดียวกับร้านต้นฉบับของสองพี่น้องอย่างไม่มีผิดเพี้ยน
2
.
และจุดเปลี่ยนครั้งใหญ่มาถึง เมื่อ Kroc ได้คำแนะนำจาก Harry Sonneborn CFO ที่ทำงานกับ Kroc ว่าให้หารายได้จากการเก็บค่าเช่าที่จากผู้สนใจซื้อแฟรนไชส์  ดังนั้น Kroc จึงได้ตั้งบริษัทชื่อว่า ‘Franchise Realty Corporation’ มีเงื่อนไขให้คนที่สนใจทำแฟรนไชส์ McDonald’s ต้องเช่าพื้นที่บนที่ดินของ Kroc เท่านั้น ทำให้มีรายได้จากการเก็บค่าเช่าที่และค่าเฟรนไชส์เรียกว่าได้ทั้งขึ้นทั้งล่อง
2
.
แม้ธุรกิจดูเหมือนจะไปได้ดี แต่ก็มีความขัดแย้งระหว่าง Kroc และพี่น้อง McDonald’s อยู่เนือง ๆ ด้วยแนวคิดบริหารที่ไม่เหมือนกัน ส่วนแบ่งรายได้ไม่ลงตัว รวมถึงการพัฒนาสูตรอาหารเครื่องดื่ม ทำให้ Kroc เริ่มหาวิธีที่จะได้ครอบครองกิจการทั้งหมดแต่เพียงผู้เดียว และในปี 1961 เขาจึงได้ตัดสินใจซื้อกิจการทั้งหมดของ McDonald’s ในราคา 2.7 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ยกเว้นร้านดั้งเดิมในเมือง San Bernardio ยังคงเป็นของสองพี่น้องอยู่ และทั้งสองยังคงได้ส่วนแบ่งรายได้จากร้านทุกสาขาอีกด้วย
.
แต่สัญญาก็เป็นเพียงแค่ลมปากเท่านั้นเพราะนอกจาก Kroc จะไม่ให้ส่วนแบ่งรายได้แก่สองพี่น้องแล้ว ยังยื่นคำขาดไม่ให้ร้านดั้งเดิมใช้ชื่อ McDonald’s อีกต่อไป ทำให้ทั้งสองต้องเปลี่ยนเป็นชื่อ The Big M แทน
1
.
เพื่อจะกำจัดธุรกิจสองพี่น้องให้พ้นทาง เขาได้ไปเปิดร้าน McDonald’s ใกล้ ๆ กับร้าน The Big M จนท้ายที่สุดร้านก็ขายไม่ดีและต้องออกจากธุรกิจในที่สุด ทำให้ McDonald’s ในตอนนี้อยู่ในมือของ Kroc แต่เพียงผู้เดียว หลังจากนั้น Kroc ทำการขยายสาขาอย่างรวดเร็วจนกลายเป็น McDonald’s ที่เรารู้จักกันในปัจจุบัน
1
.
แม้การได้มาซึ่งความสำเร็จของ McDonald’s จะเป็นความฉลาดแกมโกง แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่าเพราะวิสัยทัศน์ของ Ray Kroc จึงทำให้ McDonald’s ยิ่งใหญ่อย่างทุกวันนี้ และก็ปฏิเสธไม่ได้เช่นกันว่าจิตวิญญาณของ McDonald’s ก็ยังคงมาจากสองพี่น้อง McDonald’s ด้วยเช่นกัน
ผู้เขียน: ขัตติยาภรณ์ ด้วงแก้ว Political Analyst, Bnomics
ภาพประกอบ: บริษัท ก่อการดี จำกัด
════════════════
Bnomics - Bangkok Bank Economics
'Be an Economist for Everyone'
วิเคราะห์ เจาะทุกประเด็นเศรษฐกิจ ให้เป็นเรื่องง่ายสำหรับคุณ
════════════════
โฆษณา