ภพ ชาติ คืออะไร คำว่าภพชาติ และภพภูมิ ความหมายเดียวกันไหม?
การแปลคัมภีร์พระไตรปิฎกมีหลายบทตอนที่เนื้อหาเข้าใจยาก ตัวอย่างเช่น คำว่า ภพ ภูมิ และชาติ ค่อนข้างมีความหมายที่คล้ายกันและเข้าใจยากมากสำหรับปุถุชน แต่วันนี้แอ๊ดมินจะมาสรุปความหมายของสามคำนี้แบบเข้าใจง่ายให้ฟัง
คำว่า ภพ หมายถึง แดนเกิด อาทิเช่น ตอนนี้เราเกิดบนโลกมนุษย์ ซึ่ง โลกมนุษย์ คือแดนเกิดของเรา พญานาค เกิดใน บาดาล ดังนั้นบาดาลคือแดนเกิดของพญานาค สัตว์เดรัจฉานเกิดใน โลกมนุษย์เช่นกัน ดังนั้น สัตว์เดรัจฉานจึงมีแดนภพ คือ โลกของเรา เช่นเดียวกันกับสัตว์นรก มีนรกเป็นภพ คือมีนรกเป็นแดนเกิด เป็นต้น
ส่วนคำว่า ภูมิ บางครั้งสามารถใช้แทนกันกับคำว่าภพได้ แปลว่า แผ่นดิน,ที่ตั้ง,องค์ประกอบ,พื้นเพ,เหล่าชั้น ในทางพุทธคำว่าภูมิจะหมายถึง ชนิดหรือประเภทของสิ่งมีชีวิต เช่น "เราเป็นภูมินาค" ก็หมายถึง กำเนิดของผู้พูดคือนาค "เราเป็นภูมิยักษ์" แปลว่า ผู้พูดมีกำเนิดเป็นยักษ์,เป็นยักษ์โดยกำเนิด ส่วนพวกเรามีภูมิเป็นมนุษย์ แปลว่าพวกเรามีกำเนิดเป็นมนุษย์นั่นเอง บางครั้ง ภูมิก็ถูกใช้ในบริบทของความหมายแทนคำว่า "แดนเกิด" เหมือนกับคำว่าภพ นั่นเอง อาทิเช่น เทวภูมิ มนุสสภูมิ เดรัจฉานภูมิ เปรตภูมิ อสุรภูมิ เป็นต้น
ส่วนคำว่าชาติ ก็หมายถึง ช่วงเวลาอันมีลำดับตั้งแต่เกิดจนกระทั่งตายของสิ่งมีชีวิตหนึ่งนั้น เรียกว่าหนึ่งชาติ มักใช้ร่วมกับคำว่าภพ คนไทยมักเรียกติดปากว่า "ภพชาติ" เช่นเดียวกับคำว่าภูมิ พอนำไปใช้ร่วมกับคำว่าภพ ก็กลายเป็นภาษาธรรมว่า "ภพภูมิ" นั่นเอง
ตามหลักปฏิจจะสมุปะบาท หากมีภพ ก็ต้องมีชาติ แล้วความชรา(ความเสื่อมลงของการยังชีพ)ก็จะเกิดขึ้น หลังจากนั้น "มรณะ" หรือ "ความตาย" ก็จะเป็นจุดหมายปลายทางของทุกภพชาติเสมอ อุปมาดั่ง ภพ คือผืนดิน ชาติ คือต้นกล้าที่งอกอ่อน โลภะ โทสะ โมหะ คือน้ำ คือปุ๋ย คือยาฆ่าแมลง จึงทำให้เกิดการผลิ-ดอกออกผล แตกยอดต่อไป(มีนันทิ มีความเพลินในสิ่งสวยงาม,วิถีชีวิตและสามีภรรยาบุตรหลาน) หมายถึง การดำเนินไปของชาตินั่นเอง
ดังนั้น สิ่งที่ถูกต้องคือ เราต้องเข้าใจความจริงว่า เราทุกคนตายได้ทุกเมื่อ ไม่มีใครรู้ว่าความตายจะมารับเราไปเมื่อไร ดังนั้นเราควรระลึกถึงความตายไว้เสมอว่าความตายนั้นเป็นธรรมดา เป็นของแน่ และกำลังรอรับเราอยู่เสมอ การระลึกรู้ถึงความตายบ่อยๆจะทำให้เราเป็นคนที่ทำอะไรออกมาอย่างมีสติ ไม่ตื่นตูมกับอ้อมกอดของความตาย แต่ถ้ารู้ตัวว่าอย่างไรเสียคุณก็ต้องสติหลุด ตื่นกลัวเมื่อความตายมาถึงแน่ๆ ก็ให้คุณหมั่นระลึกถึงความตายบ่อยๆเสียตั้งแต่วันนี้ (มีมรณานุสติอยู่เสมอ)
ประกอบกับการหมั่นสั่งสมสุตะ (ศึกษาหลักปฏิจจะสมุปะบาทจนแตกฉาน) เพื่อให้ก่อนตาย ตัวคุณได้มีปัญญาพุ่งเข้ามาขวางทางไปอบายทุคติวินิบาตนรกไว้ จนคุณได้เบี่ยงภพไปเกิดในสุคติภูมิได้นั่นเอง ผู้ไม่ประมาทจะหมั่นสั่งสมสุตะ รู้ธรรมชาติของโลกอย่างแตกฉาน มีความเข้าใจที่ถูกต้องสง่างามในธรรมชาติของโลก อันเป็นความจริงที่พระพุทธองค์ทรงค้นพบแล้วนำมาเผยแผ่สั่งสอนสัตว์โลกนั่นเอง
แอดมินผกาพรห์ม แห่งเพจเฟ๊ซบุ๊คธรรมะแฟนตาซี
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
