บทความ Blockdit ตอน ไม่อยากมีลูก
หลายปีมานี้ คนรุ่นใหม่จำนวนไม่น้อยแสดงความเห็นว่าพ่อแม่ต้องรับผิดชอบที่ทำให้ลูกเกิดมา และตั้งคำถามว่าทำไมฉันต้องเกิดมาด้วย ฉันไม่อยากเกิดในโลกนี้ ไม่อยากเกิดเป็นคน บ้างโทษว่าเป็นความผิดของพ่อแม่ทำให้ตนเกิดมา เพราะไม่ขออนุญาตก่อน หรือไม่ถามก่อนว่าอยากเกิดไหม
นี่ไม่ใช่คำถามใหม่หรือประเด็นใหม่ แนวคิดไม่อยากเกิดนี้เรียกว่า Antinatalism ถกกันมาตั้งแต่สมัยโบราณมานานหลายพันปีแล้ว หลักฐานกรีกโบราณก็บันทึกเรื่องนี้
ทุกยุคสมัยมีนักคิดและปราชญ์จำนวนหนึ่งเห็นว่าการเกิดมาในโลกเป็นความเลวร้ายอย่างหนึ่ง
แนวคิดนี้มีมุมมองว่า ทุกชีวิตไม่ควรเกิดมา บางคนเห็นว่าชีวิตเต็มไปด้วยความเหนื่อยยากลำบาก ความวุ่นวาย การมีลูกเลยเหมือนสร้างชีวิตใหม่ให้เผชิญความเหนื่อยยากลำบาก ความวุ่นวายนั้น ทั้งที่เรารู้มาก่อน และมัน “ไม่ยุติธรรม” กับชีวิตใหม่
ชาว Antinatalist เห็นว่าการสร้างชีวิตใหม่ว่า “ไร้ศีลธรรม” เพราะนำชีวิตมาสู่โลกให้เผชิญกับความทุกข์ยากลำบาก ดังนั้นทางดีที่สุดคืออย่ามีลูก
บางครั้ง Antinatalism ก็รวมสิ่งมีชีวิตอื่นด้วย พวกเขาเห็นว่าสัตว์เกิดมาเจอแต่เรื่องเลวร้าย เกิดมาก็อยู่ในกรง เป็นอาหารมนุษย์
ถ้าเราไปเยือนฟาร์มเลี้ยงไก่สักแห่ง เห็นไก่ใช้ชีวิตในกรงตั้งแต่เกิดจนวันที่กลายเป็นอาหารมนุษย์ นอกจากนี้ก็มีสัตว์อีกหลายชนิดถูกมนุษย์เลี้ยงเป็นเครื่องเล่น วัวชน ไก่ชน ปลากัด ฯลฯ
ล้วนเป็นชีวิตที่ไม่น่าเกิด
นี่เป็นเหตุผลที่ชาว Antinatalist ตอนหมูหรือไก่ เพราะเห็นว่าถ้ามันมีลูก ลูกก็จะถูกฆ่าเป็นอาหารหรือได้รับความทรมาน
แนวคิดนี้วางบนฐานความคิดว่าชีวิตคือความทุกข์ โลกคือนรก
คนจำนวนมากในโลกไม่อยากมีลูกเพราะไม่อยากให้เด็กเกิดมาในโลกที่ดูเหมือนมีแต่ ความเลวร้าย ลำบาก การสร้างเด็กมาเผชิญ ‘กรรม’ เป็น ‘บาป’ อย่างหนึ่ง ดังนั้นอาจดีกว่าที่ไม่มีลูก
ชาว Antinatalistในบางอารยธรรมเห็นว่าการเกิดเป็น คนเป็นกรรมเก่า
บทกวี Morphine (1856) ของ Heinrich Heine เขียนว่า
“Sleep is good: and Death is better, yet
Surely never to have been born is best.”
บทกวีนี้เห็นว่า ความตายเป็นหนทางหนีความทุกข์ ดังนั้นถ้าไม่ได้เกิดมาจะดีที่สุด และเป็นความเมตตาที่เราสามารถมอบให้ชีวิตที่ยังไม่ได้เกิดมา
เป็นความจริงว่าเราทุกคนเกิดมาโดยไม่มีใครขออนุญาตเราหรือถามเราก่อนว่า อยากเกิดหรือไม่ เพราะมันทำไม่ได้ เรายังไม่มีเทคโนโลยีสร้างยานเวลาไปในอนาคต ถามลูกว่าอยากเกิดไหม ก่อนที่เราจะสร้างเขาหรือเธอขึ้นมา
ไม่มีสิ่งมีชีวิตใดในโลกสามารถขออนุญาตที่จะไม่เกิด ชีวิตเกิดตามทางของมันอย่างนั้น
ทุกชีวิตในโลกเกิดมาตามวิถีธรรมชาติของมันอย่างนั้นเอง ธรรมชาติไม่มีมารยาท ขนบธรรมเนียมค่านิยม
ธรรมชาตของชีวิตคือสานต่อสายธารชีวิตและสายพันธุ์ของมัน
มันเป็นเช่นนั้นเอง
ถ้าจะโทษพ่อแม่ที่ทำให้ตนเกิดมาก็ต้องโทษคนที่ทำให้พ่อแม่เกิดมาด้วยมันเป็นลูกโซ่
และหากโทษย้อนหลังไปเรื่อยๆ เราก็ต้องโทษสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวที่เกิดขึ้นในวันแรกๆ ของโลกราว 3.8 พันล้านปีก่อน และอาจต้องโทษผู้สร้างจักรวาลด้วย (ถ้ามีจริง)
อาจมีแต่มนุษย์ที่ตั้งประเด็น ‘ไม่ขออนุญาต’
เพราะมองโลกตามหลักการ (ที่มนุษย์นั่นแหละสร้างขึ้นมาเอง) ว่า เรามีสิทธิเสรีภาพที่จะทำอะไรก็ได้ รวมทั้งการเลือกที่จะไม่ต้องเกิด หรือคนที่ทำให้เราเกิดต้องรับผิดชอบทุกอย่าง
ย่อมมิใช่เรื่องผิดที่เราจะบ่นว่าชีวิตเลวร้าย
แต่ในเมื่อเราที่เกิดมาแล้วก็ต้องอยู่กับความจริงว่าเราเกิดมาแล้ว มันมีสองเลือกคือ มีชีวิตอยู่หรือจบชีวิตเอง
บางทีประเด็นไม่อยากเกิด/ไม่อยากให้เกิดก็คือเรื่องของทัศนคติและมุมมองล้วนๆ
บางทีหากวันหนึ่งเรามีเทคโนโลยีสามารถถามเด็กที่กำลังจะเกิดได้ว่าอยากเกิดมาในโลกนี้ไหม เราอาจแปลกใจถ้าเราได้รับคำตอบทั้งอยากและไม่อยาก
แต่เนื่องจากเราไม่รู้ดังนั้นการใช้ตัวเราเองเป็นมาตรฐานหรือตัวตัดสินว่าเด็กควรเกิดหรือไม่ อาจเป็นการมองโลกแบบมีแค่ข้อสอบปรนัย มีสองคำตอบ ข้อ 1 หรือข้อ 2
แต่ชีวิตไม่มีสองคำตอบ ชีวิตไม่มีคำตอบชีวิตมันเลื่อนไหลไปตามธรรมชาติของชีวิตอย่างนั้นเอง เราเกิดมาในรูปชีวิต (lifeform) แบบนี้ และการสืบเผ่าพันธุ์เป็นส่วนหนึ่งของ lifeform นี้
เช่นเดียวกับการกินข้าว การหายใจ การเดิน การยิ้ม การหัวเราะ การร้องไห้
การสืบพันธุ์เป็นข้อแม้หนึ่งของชีวิต สลักในยีนของสิ่งมีชีวิต มนุษย์อาจสามารถพัฒนาไปถึงขั้นที่สามารถหยุดการเกิดใหม่โดยผ่านใช้วิธีคุมกำเนิด
การตัดสินใจไม่มีลูกเพราะไม่อยากสร้างทุกข์ให้ลูก อาจเป็นการตัดสินที่ถูก หรืออาจจะผิดก็ได้ เราไม่มีทางรู้ มันไม่ชัดเจนเหมือนเราถามตัวเองในช่วงสงคราม ไม่มีอาหาร เสี่ยงต่อการถูกฆ่า ก็ตัดสินง่ายหน่อยว่า ไม่ควรมีลูก
ไม่มีใครรับประกันได้ว่าเราจะมีชีวิตที่ดีชีวิตที่มีความสุข
เราอยู่ในโลกที่มนุษย์แต่ละคนเลือกทางเดินของเขาได้ในระดับหนึ่งเราสามารถกำหนดได้ว่าเราจะมีลูกหรือไม่ ขณะที่สิ่งมีชีวิตอื่นยังทำไม่ได้ ดังนั้นมันก็ขึ้นกับปัจเจกแต่ละคนว่าอยากมีลูกหรือ
ไม่อยากมี ถ้าไม่อยากมีลูก ก็ไม่ต้องมี ถ้าอยากมีก็มี แต่ระวังอย่าโยงสองเรื่องเข้าด้วยกัน นั่นคือการเกิดกับความทุกข์
การเกิดคือการเกิดเป็นชีวิตความทุกข์คือความทุกข์
สองอย่างนี้เป็นคนละเรื่องกันเช่นเดียวกับที่ศาสนากับศีลธรรม ก็เป็นคนละเรื่องกันโรงเรียนกับการศึกษาก็เป็นคนละเรื่องกัน แต่มันง่ายมากที่จะโยงกัน และเมื่อโยงกันแบบนี้ เราก็จะมองโลกแบบปรนัย มีคำตอบที่ถูกต้องเพียงคำตอบเดียว
เราไม่สามารถมองโลกขาวกับดำ สรรพชีวิตเป็นอย่างนี้ สัตว์ใหญ่กินสัตว์เล็ก เป็นห่วงโซ่ของกลไกธรรมชาติ ชีวิตในโลกนี้คือการเลื่อนไหลของมันมา 3.8 พันล้านปี ธรรมชาติไม่ได้มีดีหรือไม่ดีมันเป็นเช่นนั้นเอง
ใบไม้ไม่ถามกิ่งไม้ว่าทำไมให้มันเกิด กิ่งไม้ไม่อาจถามลำต้นว่าทำไมให้มันเกิด ลำต้นไม่อาจถามเมล็ดว่าทำไมให้มันเกิด มันเป็นการเดินไปของชีวิตอย่างนั้นเอง
โลกมีเหตุและปัจจัยมากมายที่ส่งผลเป็นปฏิกิริยาลูกโซ่ต่อทุกชีวิตย่อมมีคนที่มีโอกาสมีความสุขมากกว่า และคนที่มีโอกาสมีความทุกข์มากกว่า บวกกับปัจจัยและข้อแม้ต่างๆ มากมาย สงครามแผ่นดินไหว ทรราช เศรษฐกิจล่ม เป็นสิ่งเกินคาดไม่มีใครรู้ล่วงหน้า
เราไม่มีทางรู้ว่า เด็กที่เกิดมาจะมีความสุขหรือไม่มี
ในทางพุทธ ความทุกข์ของมนุษย์ไม่ได้เกิดจากมีลูกหรือไม่มีลูก แต่เกิดจากการปรุงแต่ง
มีลูกแล้วปรุงแต่งว่าเป็นทุกข์ก็ได้ไม่ปรุงแต่งว่าเป็นทุกข์ก็ได้
บางทีเหตุผลที่ดีที่สุดที่รองรับ Antinatalism คือหลักฐาน ความเป็นจริงที่เกิดขึ้น เช่นความจริงที่มนุษย์ทำลายธรรมชาติมโหฬาร สิ่งแวดล้อมเสื่อมโทรม เพราะมนุษย์เป็นหลัก ถ้าโลกไม่มีมนุษย์ น่าจะสมบูรณ์กว่านี้ ภาวะโลกร้อนก็หายไป
บางคนเห็นว่าเป็นไปไม่ได้ที่มนุษย์จะมีชีวิตโดยไม่ทำร้ายโลกหรือสิ่งมีชีวิตอื่นๆ หรือคนอื่นๆ เพราะมนุษย์มีชีวิตโดยไม่แยแสความเป็นอยู่ของสิ่งมีชีวิตอื่น เราทำร้ายคนอื่นได้เพื่อที่เราจะอยู่รอด
เรากินสัตว์อื่นเป็นอาหาร เราเลี้ยงสัตว์มาเป็นอาหาร เรามีความสามารถที่จะระเบิดโลกทั้งใบทิ้ง
ว่าก็ว่าเถอะ มนุษย์เป็นอันตรายต่อโลกเราทำลายโลกมากกว่าทุกสายพันธุ์รวมกัน
หากมนุษย์หายไปจากโลก โลกทั้งมวลยังอยู่
หากรักโลก จึงไม่ควรสร้างชีวิตใหม่ขึ้นมาในโลกนี้
นอกจากนี้หลายลัทธิและศาสนาห้ามทำแท้งเพราะ “เป็นบาป” แต่เมื่อสร้างเด็กโดยไม่พร้อม ก็กลายเป็นปัญหาสังคม และเป็นบาปต่อเด็กจริงๆ มองในภาพรวม ทุกอย่างแย่ลง นี่ก็คือหลักฐานเช่นกัน
ตรรกะนี้ทำให้มีน้ำหนักรองรับความคิดมากขึ้นว่าทำไมไม่ควรมีมนุษย์บนโลก!
คนที่ไม่เห็นด้วยกับแนวคิด Antinatalism บอกว่าชีวิตมีเรื่องสวยงาม มนุษย์สามารถสร้างคุณค่าที่ดีเช่นกันมนุษย์สร้างระบบศีลธรรม ความงาม ศิลปะ ศาสนา ฯลฯ
สิ่งดีๆ เหล่านี้มนุษย์สร้างขึ้นมาไม่ได้มากับการเกิด
เราอาจไม่ใช่สายพันธุ์ที่เลวร้ายเกินเยียวยา!
คนจำนวนมากจะไม่บ่นเมื่อมีความสุขแต่เมื่อประสบทุกข์ก็จะบ่นว่า ไม่รู้เกิดมาทำไม
สมมุติถ้าเกิดมาแล้วชีวิตดีล่ะ จะไม่เกิดหรือ? แน่ละ ในโลกที่มีประชากรหลายพันล้านคน บางคนอาจมีความสุข แต่ไม่ทุกคน
แล้วจะทำอย่างไร?
สำหรับคนที่เกิดมาแล้ว ในเมื่อเราเลือกไม่ได้และในเมื่อเราเกิดมาแล้ว ป่วยการโทษคนนั้นคนนี้ สิ่งนั้นสิ่งนี้ หาทางอยู่กับมันดีกว่า
คนที่เชื่อแนวคิด Antinatalism นี้ จำนวนมากเลือกเป็นชาวมังสวิรัติ เพราะไม่ต้องการฆ่าสัตว์ หรือทำร้ายโลกน้อยที่สุด
บางทีเราอาจมีทางสายกลางสำหรับคนที่เกิดมาแล้ว ทำโลกให้ดีขึ้น ทำร้ายโลกน้อยลง รักษาสิ่งแวดล้อม
บางทีเราดูแลโลกให้ดีที่สุด ลดขยะ ลดมลพิษ ลดคาร์บอน
“ฉันพยายามแล้วนะที่จะทำร้ายโลกน้อยที่สุด”
และบางทีหน้าที่พ่อแม่คือเตรียมลูกให้พร้อมรับทุก สถานการณ์มากที่สุด
- 118
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
