EP34 เรเนซองส์ ... ยุคฟื้นฟูศิลปะและวิทยาการ รากฐานความรู้จากที่ใด ? มาจากกรุงคอนสแตนติโนเปิลแตก ?
ยุคเรเนซองส์ คือ ยุคฟื้นฟูศิลปะวิทยา
เป็นช่วงเวลาที่ชาวยุโรป ตื่นตัวและมีสิ่งที่เกิดขึ้นอย่างสร้างสรรค์มากมายไม่ว่าจะเป็นด้านวิทยาศาสตร์ ศิลปะ จิตรกรรม ประติมากรรม วรรณกรรม สถาปัตยกรรม ดาราศาสตร์
ยุคแห่งการสำรวจทางทะเล
ความเจริญต่างๆ เป็นที่ชัดเจนที่เกิดขึ้นต่อชาวยุโรป
1️⃣ ยุคในประวัติศาสตร์ ที่เรารู้จัก คือ
ยุคกรีก - โรมัน
ยุคกลาง (ยุคมืดของยุโรป)
ยุคเรเนซองส์
ยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม
ในหนังสือตำราเรียน มักจะกล่าวถึงยุคกรีก - โรมัน
(เช่น อริสโตเติล เพลโต)
แล้วข้ามไปยุคเรเนซองส์เลย โดยไม่ได้กล่าวถึง ยุคกลางมากนัก
ความรู้ นักปราชญ์ นักวิทยาศาสตร์ ความเจริญก้าวหน้า
ในยุคกลาง เราแทบไม่รู้เลยว่าเกิดอะไรขึ้นบ้าง . .
ใครคือนักวิทยาศาสตร์ นักดาราศาสตร์ ที่มีชื่อในยุคนั้น
หรือ .. สิ่งประดิษฐ์อะไรที่มีในยุคกลาง . . ?
. .
. .
จริงมั้ย . . ?
2️⃣ ยุคเรเนซองส์ เริ่มเมื่อใด อยู่ที่ใด?
นับต่อจากยุคกลาง นับเริ่มจากศตรวรรษที่ 15
จุดศูนย์กลางอยู่เมืองฟลอเรนซ์ อิตาลี โดยมีตระกูลเมดีซี ปกครอง
จากนั้นค่อยขยายไปยัง ฝรั่งเศส เยอรมนี และยุโรปภาคเหนือ
ตระกูล เมดิซี คือ บุคคลสำคัญ ของยุคเรเนองส์
▪️เกร็ดเสริมที่ 1
ตระกูลเมดิซี ทำธุรกิจธนาคาร และร่ำรวยที่สุดในยุโรป ณ เวลานั้น
ตระกูลเมดิซี มีความสัมพันธ์ในแบบที่ดีมาก กับชาวยิวในฟลอเรนซ์
สมาชิกของตระกูลเมดิซี ได้รับการแต่งตั้งเป็น โป๊บ ด้วย
▪️เกร็ดเสริมที่ 2
ห้วงเวลานั้นนอกจากเมืองฟลอเรนซ์ ยังมีเมืองเจนัว เวนิส ที่เป็นเมืองท่าสำคัญ เป็นศูนย์กลางของอุตสาหกรรม ธนาคาร และการแลกเปลี่ยนสินค้า (เป็นฮับ) และที่สำคัญเป็นลักษณะเมืองอิสระไม่ขึ้นอยู่กับอำนาจของสันตะปะปา และจักรพรรดิของแคว้นต่างๆ
เครดิต pixaby
3️⃣ กรุงคอนสแตนติโนเปิล ถูก ออตโตมันตีแตก เกี่ยวข้องอย่างไร ?
ค.ศ. 1453 กษัตริย์เมห์เม็ดที่ 2 แห่งออตโตมัน ยึด คอนสแตนติโนเปิลได้ ด้วยเหตุนี้ ตำรับตำรา หนังสือ ความรู้ต่างๆ จึงถูกกระจายจากเมืองคอนสแตนติโนเปิลมายังยุโรปตอนใน ของคาบสมุทรอิตาลี ...
องค์ความรู้ ตำรา หนังสือ . . ถูกโยกย้ายจากคอนสแตนติโนเปิล . .
มายัง . . ฟลอเรนซ์ . . ?
ทั้งหมดเป็นเรื่องจริงทั้งหมดหรือ ?
หากจะนำเอาจุดเริ่มต้นจุดนี้อธิบายก็สอดคล้องกับประวัติศาสตร์
และแนวคิดนี้เราก็มักจะได้ยิน ได้อ่านกัน ...
แต่หากมองหมุดเวลาอีกฟากนึงของทวีปยุโรป ถัดไปจากอิตาลี
คือ คาบสมุทรไอบีเรีย : ฝรั่งเศส และสเปน
เวลาที่ใกล้ๆกัน หรือ ก่อนหน้านั้นเกิดอะไรขึ้น ?
อาณาจักรอันดาลูเซีย เครดิตภาพ : wikipedia
3️⃣ รัฐกรานาดา ที่มั่นสุดท้ายของอาณาจักรอันดาลูเซีย (มุสลิม)
ในสเปน ถูกตีแตก ?
ค.ศ. 1491 ถัดไป 38 ปีจากออตโตมัน ครอบครองกรุงคอนสแตนติโนเปิลได้
เมืองกรานาดา ที่มั่นสุดท้ายของอาณาจักรมุสลิม ที่ปกครองอยู่ถูก
กษัตริย์เฟอร์ดินันแห่งอารากอน และ พระนางอิซาเบลล่าแห่งคาสตีล (คริสต์) . . ยึดครอง เข้าปกครองดินแดนแห่งนี้
4️⃣ รัฐกรานาดา มีอะไรดี ณ ตอนนั้น ?
องค์ความรู้ ห้องสมุด นักปราชญ์ นักกวี นักวิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ แพทย์ อยู่ในรัฐกรานาดา ทั้งที่เป็นชาวมุสลิม และชาวยิว (อยู่กันอย่างสมานฉันท์)
โดยมุสลิมปกครองในคาบสมุทรไอบีเรียก่อนหน้านี้ 800 ปี มีความเจริญทุกด้าน มีหนังสือ ความรู้ต่างๆมากมาย ที่เป็นภาษาอาหรับ และ มีการแปลหนังสือภาษาอาหรับเป็นภาษาละตินไม่น้อย
▪️เกร็ดเสริมที่ 3 : นครคอร์โดบา ราชธานีของอาณาจักรอันดาลูเซีย
ค.ศ. 756 ศูนย์กลางอารยธรรมอิสลามในคาบสมุทรไอบีเรีย
มีห้องน้ำสาธารณะ 300 แห่ง
มีมัสยิดขนาดใหญ่มากกว่า 500 แห่ง
มีห้องน้ำสาธาณะ 300 แห่ง
มีโรงเรียน 80 แห่ง วิทยาลัย 17 แห่ง ห้องสมุด 20 แห่ง
มีโรงพยาบาล มีหอดูดาว
แปลว่าความเจริญทั้งทางสถาปัตยกรรม วิศวกรรม ดาราศาตร์ แพทย์มีแบบพร้อมสรรพ ตั้งแต่ปี ค.ศ. 756
▪️เกร็ดเสริมที่ 4 : นครโทเลโด
ค.ศ. 1085 กษัตริย์อัลฟองโซที่ 6 (คริสต์) ครองนครนี้ต่อจากมุสลิม
มีการรวบรวมตำราภาษาอาหรับและแปลเป็นภาษาละติน
ฉายาของกษัตริย์พระองค์นี้ คือ เจ้าชายแห่ง 2 ศาสนา
พระคาร์ดินัล Raymond of Penyafort แห่งนครโทเลโด
(ช่วงเวลาชีวิต ค.ศ.1175 - 1270)
มีการสร้างหอสมุด รวบรวมแปลตำราภาษาอาหรับเป็นภาษาสเปน
และในช่วงเวลานึงตอนต้นของศตวรรษที่ 12
มีการแปลตำราของอัลควาริซ ปราชญ์ด้านคณิตศาสตร์ของมุสลิม
เป็นภาษาละติน
*** ,เริ่มแปลตำรากัน ก่อนคอนสแตนติโนเปิลแตก ราวสองร้อยปี
🚩ตัดกลับมา .. ตอนเมืองกรานาดาถูกยึดครองในปี ค.ศ. 1491
หลังการยึดครองจากกษัตริย์เฟอร์ดินัน และพระนางอิซาเบลล่า ของสเปน (ชาวคริสต์) พลเมืองที่อยู่ในกรานาดา ทั้งมุสลิม และ ยิว ถูกบังคับให้นับถือศาสนาคริสต์
และนักปราชญ์จำนวนมากที่หนี ลี้ภัยออกจากคาบสมุทรไอบีเรีย ไปยังยุโรป !! โดยเฉพาะอย่างยิ่งชาวยิวจำนวนกว่า 3 แสนคน (ย้ำ 3 แสนคน)
5️⃣ คริสโตเฟอร์ โคลัมบัส ออกสำรวจทะเล ?
โคลัมบัส ได้ออกสำรวจทะเลในปี 2 สิงหาคม ค.ศ. 1492
หลังจากกรานาดา ปกครองโดยกษัตริย์เฟอร์ดินัน ไม่ถึง 1 ปี
และหลังจากนั้น 1 วัน ชาวยิวในสเปนทั้งหมดถูกขับไล่
นอกจากนี้ ลูกเรือที่ไปพร้อมโคลัมบัส ยังเป็นชาวยิวอีกด้วย
องค์ความรู้ . . ด้านการเดินเรือ ต่างๆมาจากตำรา ที่ถูกโอนย้าย
มาจากกรุงคอนสแตนติโนเปิล .. ก่อนหน้านี้ 39ปี งั้นหรือ ?
คำตอบคือ ไม่น่าจะใช่ . . เป็นองค์ความรู้ที่มีอยู่เดิมแล้ว . . !!
อนุสาวรีย์ อับบาส อิบน์ ฟิรนาส (เครดิตภาพ wikipedia
6️⃣ ลีโอนาโด ดาร์วินชี และ อับบาส อิบน์ ฟิรนาส
ดาร์วินชี่ ช่วงอายุ ค.ศ. 1452 – ค.ศ. 1519
อับบาส อิบน์ ฟีรนาส ช่วงอายุ ค.ศ.810 - 887
ช่วงอายุ 2 คนนี้ต่างกันมากถึง 600 กว่าปี
แต่เราไม่เคยได้ยินชื่อของ อับบาส อิบน์ ฟีรนาส เลย
ทั้ง 2 คนนี้ทำอะไรที่เหมือนกัน ?
อับบาส อิบน์ ฟีรนาส รอบรู้ด้าน ดาราศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ สิ่งประดิษฐ์ เขาได้คิดค้น เครื่องร่อน เพื่อให้อยู่บนอากาศได้นาน เพื่อที่จะบินให้ได้ . .
เขาได้ทดลองโดยการกระโดดภูเขา และร่อนนานถึง 10 นาที
และในครั้งนั้นเขาได้รับบาดเจ็บที่หลัง
หลังจากนั้นอีก ค.ศ.1483 ดาร์วินชี และลูกศิษย์
ก็ทำบินโดยใช้ปีกนกขนาดใหญ่ ติดกับแขนร่อนลงมาจากที่สูง
ผลคือ ลูกศิษย์ขาหัก . .
ดาร์วินชี่ ได้รับการยกย่อง เป็น 1 ในผู้มีชื่อเสียงในยุคเรเนซองส์
สำหรับ อับบาส อิบน์ ฟีรนาส ..
น้อยคนนักว่าเขาคือใคร . . ของยุคกลาง
7️⃣ เคอร์โปนิคัส กับ อิบน์ อัลซะตีร ว่าด้วยระบบสุริยจักรวาล
เคอร์โปนิคัส ในยุคเรเนซองส์ ช่วงชีวิต ค.ศ.1453 - 1542
อิบน์ อัลซะตีร ในยุคกลาง (แบกแดด) ช่วงชีวิต 1304 - 1375
(ออกหนังสือดาราศาสตร์ที่โลกไม่ใช่ศูนย์กลางของระบบสุริยะ
ชื่อว่า Al Sul Fi Tashih al Usul)
2 คนนี้เกิดหลังกัน169 ปี แต่มีแนวคิดเดียวกันว่า . .
โลกไม่ใช่ศูนย์กลางจักรวาล แต่เป็นดวงอาทิตย์
มีบางประวัติศาสตร์กล่าวไว้ว่า หนังสือของอิบน์ อัลซะตีร
พบที่บ้านเกิดของเคอร์โปนิคัส ที่โปแลนด์)
▪️▪️จบโพสต์นี้ด้วย :
ยุคกลางคือ ยุคส่งผ่านองค์ความรํู้ วิทยาการ ไปสู่ยุคเรเนซองส์ หากจะกล่าวอย่างนั้น . . คงไม่ผิด
ลำพังความรู้ จากการขนย้าย ตำราจากคอนสแตนติโนเปิล อย่างเดียวคงไม่เพียงพอ
อีกตัวแปรนึง ในทัศนะส่วนตัวของผม คือ ชาวยิวที่อพยพ คืออีกองค์ประกอบสำคัญชาวยิวเหล่านี้ มีความรู้ในทุกแขนงของด้านวิทยาศาสตร์ การแพทย์ การเงิน หรือแม้กระทั่งการแปลเอกสาร ตำรา
นักประดิษฐ์ นักวิทยาศาสตร์ วิศวกร สถาปนิก แพทย์ ที่มีอายุขัยอยู่ในยุคกลาง
ยังมีอีกไม่น้อยครับ . . และเป็นต้นน้ำขององค์ความรู้ ที่ส่งต่อให้กับยุคเรเนอซองส์ .. .. ..
ถึงบรรทัดนี้ . . ผู้อ่านมีความเห็นอย่างไร
เพิ่มเติมได้ใน comment นะครับ ▪️▪️
เรียบเรียงโดย : เรียนรู้ .. ไปพร้อมๆกัน
30 มิถุนายน 2567
เครดิตภาพ : freepik
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
