Cách viết kịch bản chuyên nghiệp cho người mới bắt đầu
Bạn mới bắt đầu bước chân vào nghề biên kịch và chưa biết bắt đầu từ đâu? Hãy để Vnskills Academy chia sẻ với bạn những bí quyết học viết kịch bản chuyên nghiệp ngay trong bài viết này.
Kịch bản là tài liệu mô tả chi tiết các sự kiện, cảnh quay và hành động của các nhân vật trong tác phẩm nghệ thuật như phim, vở kịch hay chương trình truyền hình. Kịch bản là nền tảng giúp đạo diễn, diễn viên và đội ngũ sản xuất hiểu rõ yêu cầu cụ thể của tác phẩm.
Đặc điểm của kịch bản
Cấu trúc
Kịch bản có cấu trúc rõ ràng, gồm các mục tiêu và phân đoạn chi tiết về cảnh quay, đối thoại, hành động và chỉ dẫn kỹ thuật. Cấu trúc này giúp tạo liên kết logic giữa các phần của tác phẩm.
Mô tả cảnh quay
Kịch bản mô tả chi tiết không gian của mỗi cảnh quay, bao gồm chỉ dẫn về nội thất, ngoại thất hoặc các địa điểm đặc biệt.
Đối thoại
Kịch bản chứa các đoạn đối thoại giữa các nhân vật. Đối thoại sẽ mô tả những gì nhân vật nói và thường được đặt trong dấu ngoặc kép. Nó cũng có thể bao gồm hướng dẫn về cách diễn đạt tâm lý và cử chỉ của nhân vật.
Hành động
Kịch bản mô tả các hành động và hoạt động của các nhân vật trong từng cảnh quay, giúp diễn viên hiểu và thực hiện các hành động cần thiết để phù hợp với câu chuyện.
Chỉ dẫn kỹ thuật
Kịch bản có thể bao gồm nội dung về ánh sáng, âm thanh, trang phục và các yếu tố kỹ thuật khác, giúp đạo diễn và ekip sản xuất hiểu và thực hiện các yêu cầu kỹ thuật cho tác phẩm.
II. Cách viết kịch bản hấp dẫn
Bước 1: Chuẩn bị
Tham khảo các kịch bản mẫu
Nếu bạn làm phim, hãy tham khảo các kịch bản phim mẫu, đặc biệt là lời thoại của những bộ phim nổi tiếng. Học hỏi cách trình bày kịch bản theo form chuẩn sẽ giúp bạn tạo ra sản phẩm chất lượng hơn.
Lên ý tưởng
Một ý tưởng hay là nền tảng của kịch bản hấp dẫn. Đầu tiên, hãy xây dựng bộ khung cho ý tưởng chính, sau đó triển khai thêm các ý tưởng phụ để làm rõ nội dung. Điều này sẽ giúp câu chuyện mạch lạc và có nhiều đoạn cao trào hơn.
Bước 2: Thực hiện viết kịch bản chuyên nghiệp
Lên đề cương cho câu chuyện
Độ dài
Độ dài của kịch bản tùy thuộc vào thể loại và cách xây dựng của bạn. Kịch bản phim thường dài nhất, khoảng 120 trang.
Nội dung
Nội dung không nên rườm rà, chú ý cắt bỏ những phân đoạn không liên quan đến cốt truyện. Sự dài dòng sẽ khiến kịch bản kém hấp dẫn và gây rối.
Phân cảnh cho kịch bản
Tùy thuộc vào nội dung kịch bản, bạn sẽ có cách phân cảnh khác nhau. Thông thường, người ta chia thành 3 phần:
Phần 1: Bối cảnh
Giới thiệu chung về nhân vật và bối cảnh chính như nông thôn, thành thị, gia đình, công sở hoặc một môi trường khác.
Phần 2: Diễn biến chính
Tập trung khai thác sự thay đổi của nhân vật để đẩy cao trào của câu chuyện.
Phần 3: Hạ màn
Kết thúc câu chuyện, mọi mâu thuẫn được giải quyết, có thể kết thúc có hậu hoặc không có hậu.
Bổ sung thêm các phân đoạn
Sau khi phân cảnh, hãy rà soát lại và bổ sung các phân đoạn nếu cần thiết để câu chuyện mạch lạc và hấp dẫn hơn.
Xây dựng lời thoại
Lời thoại ngắn gọn
Lời thoại nên ngắn gọn, súc tích và có điểm nhấn.
Lời thoại phù hợp với tính cách nhân vật
Tùy thuộc vào nhân vật mà xây dựng lời thoại phù hợp. Ví dụ, nhân vật dịu dàng, hiền lành thì dùng câu thoại nhỏ nhẹ, còn nhân vật bặm trợn thì dùng ngôn ngữ gắt gỏng.
Kịch bản được trình bày trên khổ giấy A4, lề trên và lề dưới căn ở mức 0.5 và 1cm. Lề trái là 1.2 – 1.6cm, lề phải là 0.5 – 1cm. Số trang được đánh ở góc trên cùng bên phải, riêng trang tiêu đề không đánh số.
Phông chữ sử dụng là Courier cỡ 12. Một trang kịch bản với phông chữ Courier sẽ tương ứng với 1 thước phim.
Định dạng kịch bản
Mở cảnh
Mở cảnh là bối cảnh của câu chuyện. Bạn cần viết hoa toàn bộ, ghi chú đây là bối cảnh ngoại (ngoài trời) hay nội (trong nhà).
Độ dài đoạn văn
Đoạn văn trong kịch bản lý tưởng dài 5 – 6 dòng.
Tên nhân vật
Tên nhân vật viết hoa, cách lề trái 3.5cm. Nếu ngôn ngữ nhân vật là thuyết minh thì viết chữ V.O bên cạnh, còn nếu là ngôn ngữ hình thể thì viết chữ O.S.
Lời thoại
Lời thoại nằm ngay dưới tên của nhân vật, cách lề trái 2.5cm và cách lề phải từ 2 – 2.5cm.
IV. Chỉnh sửa kịch bản
Loại bỏ chi tiết thừa
Sau khi viết xong kịch bản, hãy nghỉ ngơi từ 1 – 2 tuần rồi quay lại đọc kịch bản của mình. Việc nghỉ ngơi sẽ giúp bạn có cái nhìn khách quan và mới mẻ hơn.
Sửa chữa đến khi hài lòng
Xem lại cốt truyện và nhân vật một cách kỹ lưỡng để sửa lại những điểm chưa hợp lý. Chú ý đến các câu từ, lời thoại và hành động của các nhân vật.
Viết kịch bản là một quá trình sáng tạo đòi hỏi sự kiên nhẫn và cẩn thận. Hy vọng những bước hướng dẫn trên sẽ giúp bạn tự tin hơn khi bắt đầu viết kịch bản. Hãy luôn học hỏi và sáng tạo để tạo ra những kịch bản hay, chất lượng và thu hút nhiều người xem.