24 ก.ค. เวลา 13:41 • หุ้น & เศรษฐกิจ

เลขาธิการ ก.ล.ต. ชวนหาคำตอบ

"เหตุแห่งทุจริตในตลาดทุน" ผ่าน Fraud Triangle ทฤษฎีสามเหลี่ยมในการเกิดทุจริต (1) แรงจูงใจ (motive) ของผู้ทุจริต/ฉ้อฉล (2) โอกาส (opportunity) ที่อาจสบช่องให้ทำทุจริตโดยง่าย และ (3) ความเชื่อ หลักคิด (rationale) ที่คนทำผิดมักคิดว่า ใคร ๆ ก็ทำกัน
พร้อมเปิดแนวทางปราบปราม เร่งฟื้นความเชื่อมั่นในตลาดทุน ติดตามรายละเอียด ทั้งไทยและอังกฤษ ได้ที่นี่
จากกรณีการทำหน้าที่ของ ก.ล.ต. ในการกล่าวโทษกรรมการ ผู้บริหาร หรือผู้ถือหุ้นใหญ่ (เจ้าของ) ของบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ (บจ.) ที่กระทำการทุจริต โดยสร้างความกังวลถึงธรรมาภิบาลของตลาดทุนไทยที่ส่งผลต่อความเชื่อมั่นของผู้ลงทุนในวงกว้าง
หนึ่งในคำถามที่ได้รับมาเป็นจำนวนมาก คือการถามว่า ก.ล.ต. จะให้ความมั่นใจได้หรือไม่ว่า กรณีทุจริตแบบนี้จะไม่เกิดขึ้นอีก รวมทั้งถามถึงแนวทางในการจัดการ “ป้องปราม” เพื่อไม่ให้เกิดการทุจริตของผู้ระดมทุนในตลาดทุน สร้างความเสียหายให้กับผู้ที่เกี่ยวข้อง
ดิฉัน พรอนงค์ (เลขาธิการ ก.ล.ต.) ชวนหาคำตอบต่อคำถามข้างต้น ผ่าน Fraud Triangle (ทฤษฎีสามเหลี่ยมในการเกิดทุจริต) ที่ประกอบด้วย 3 ด้าน
1. แรงจูงใจ (motive) ของผู้ทุจริต/ฉ้อฉล ที่เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น มีความโลภ รวยแล้วอยากรวยมากขึ้นอีก อยากมีแบบคนอื่น หรือได้รับการกดดันที่อยากโตแบบก้าวกระโดด
2. โอกาส (opportunity) ที่อาจสบช่องให้ทำทุจริตโดยง่าย โดยมีโอกาสที่เปิดให้ซึ่งแม้แต่คนที่ไม่เคยทุจริตอาจกล้าที่จะทำเพื่อแลกกับผลประโยชน์ที่จะได้ (motive)
3. ความเชื่อ หลักคิด (rationale) โดยหลักคิดของคนกระทำทุจริตที่มักเชื่อว่า ใคร ๆ ก็ทำกัน หรือทำไปก็ไม่มีใครจับได้ หรือ ใหญ่จน (สามารถ) ทำได้ หรือเชื่อว่าเรื่องที่ทำเล็กน้อยเมื่อเทียบกับเรื่องอื่น
คำตอบของดิฉัน มาจากสิ่งที่ ก.ล.ต. ใช้ในการสร้างความมั่นใจในกระบวนการป้องปราม ให้เรื่องแบบนี้มีโอกาสเกิดให้น้อยที่สุด กล่าวคือ การลดโอกาสในการให้การทุจริตเกิดขึ้น โดยการยกระดับกระบวนการควบคุมภายในบริษัทจดทะเบียน การเน้นย้ำการทำหน้าที่ของผู้บริหาร กรรมการ และกรรมการอิสระ ซึ่งหมายถึงทุกคนที่มีหน้าที่ควบคุมในการดูแลป้องกันไม่ให้เกิดการกระทำทุจริตในองค์กรของตน (three lines of defense)
การยกระดับผู้ประกอบวิชาชีพในตลาดทุน (gate keeper) ให้ทำหน้าที่ของตนเองอย่างมืออาชีพ เป็นไปตามหลักสากล เช่น ผู้สอบบัญชี บริษัทจัดอันดับความน่าเชื่อถือ รวมทั้งการทำหน้าที่ของตลาดหลักทรัพย์ และของ ก.ล.ต. เอง ในการติดตามสอดส่องการดำเนินงานของบริษัทจดทะเบียน โดยในปัจจุบันมีบริษัทจดทะเบียนมากกว่า 800 แห่ง
ด้วยการทำหน้าที่สอดส่องดังกล่าวนี้ ก.ล.ต. และตลาดหลักทรัพย์ฯ ได้ริเริ่มการนำเทคโนโลยีเข้ามาติดตาม (health detection) ในปัจจุบัน นอกจากนี้ ก.ล.ต. อยู่ระหว่างขยายผลไปใช้ในการจับทุจริต (fraud detection) ซึ่งจะเป็นอีกหนึ่งเครื่องมือที่จะทำให้การทำหน้าที่ gate keeper ของทั้งตลาดหลักทรัพย์ฯ และ ก.ล.ต. มีประสิทธิผลมากขึ้น
บทบาทที่สำคัญอีกด้านของ ก.ล.ต. คือ “การปราบ” ด้วยการบังคับใช้กฎหมาย เอาผู้กระทำผิดมากล่าวโทษ และส่งต่อไปยังกระบวนการบังคับใช้กฎหมายในชั้นต่อไป เป็นการทำให้เห็นว่า ไม่ว่าใครก็ตามที่กระทำผิด ก.ล.ต. มีความจริงจัง กับการนำผู้กระทำผิดมาเข้ากระบวนการบังคับใช้กฎหมายในทุกกรณี และไม่ทำให้การทุจริตเป็นเรื่องปกติเป็นเรื่องที่ยอมรับได้ ซึ่งเป็นตรรกะที่ผิด นำไปสู่ความไม่ยั่งยืนของทุกภาคส่วนในสังคม
ดังนั้น หากจะสรุปเพื่อตอบว่า การทุจริตของบริษัทจดทะเบียนหนึ่งจะนำไปสู่ทฤษฎีแมลงสาบหรือไม่ หรือจะมีกรณีทุจริตอย่างนี้เกิดขึ้นอีกหรือไม่
ดิฉันไม่อาจมีเครื่องมือหรือแนวทางไปจัดการกับ "แรงจูงใจ" ของผู้ที่จะกระทำทุจริต ไม่ให้กระทำได้
แต่ดิฉันมั่นใจในสิ่งที่ ก.ล.ต. ดำเนินการ ซึ่งให้ความสำคัญกับการทำหน้าที่ของทุกฝ่าย รวมทั้งการบูรณาการความร่วมมือกับทุกภาคส่วน ที่จะส่งผลให้การล้อมกรอบให้ช่องว่างหรือโอกาสในการกระทำทุจริตลดเหลือน้อยที่สุด
ถามว่า หากยังมีการกระทำทุจริตหลุดรอดเกิดขึ้นมาอีก ขอให้มั่นใจในการทำหน้าที่บังคับใช้กฎหมายของ ก.ล.ต. โดยพนักงาน และผู้บริหาร ก.ล.ต. ทุกคน “เราทำเต็มกำลังความสามารถ และพร้อมรับฟังข้อเสนอแนะ ในการนำมาปรับปรุงทุก ๆ ด้าน เพื่อรักษาการทำหน้าที่ดูแลตลาดทุนเพื่อให้ผู้ลงทุนมั่นใจ และให้ตลาดทุนไทยเป็นกลไกสำคัญในการสนับสนุนการเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศต่อไป”
SEC Secretary-General addresses investor concerns over governance and fraud prevention
Recent enforcements by the Securities and Exchange Commission of Thailand (SEC) against owners and executives of listed companies have raised widespread concerns about corporate governance in Thailand’s capital market and its impacts on investor confidence.
One of the frequently asked questions the SEC has received is how the regulator will ensure that such fraudulent activities will not happen again.
There are also inquiries about the measures to prevent frauds and protect stakeholders in the market.
SEC Thailand Secretary-General Pornanong Budsaratragoon suggests that these issues of concerns can be viewed through the “Fraud Triangle” theory, which consists of three components as follows:
1. Motive: Fraudsters’ motivation can stem from various factors, such as greed or pressure to gain rapid growth.
2. Opportunity: Fraud can occur when there is an easy pathway or system for it, even enticing those who have never committed fraud before.
3. Rationalization: Fraudsters often believe that they won’t get caught or are too big to fail, thus their fraudulent actions are insignificant compared to their other contributions.
To minimize the chances of fraud, the SEC focuses on enhancing internal control processes within listed companies. This includes emphasizing the role of the "Three Lines of Defense": executives, directors, and independent directors, who all have a responsibility to prevent fraud within their organizations.
The SEC also aims to strengthen the roles of gatekeepers, such as auditors and credit rating agencies, ensuring they operate professionally and adhere to international standards.
Furthermore, the SEC and the Stock Exchange of Thailand (SET) are committed to monitoring more than 800 listed companies, employing advanced technologies for fraud detection to improve the effectiveness of their oversight.
Enforcement is another crucial role of the SEC. We are dedicated to prosecuting wrongdoers and ensuring that everyone, regardless of their status, is held accountable. This demonstrates the SEC’s commitment to upholding the law and discouraging fraud, which is vital for the sustainable growth of all sectors in the capital market.
In summary, while the SEC cannot control the motivations of potential fraudsters, it can and does strive to minimize opportunities for fraud and strictly enforces the law. The SEC, along with its staff and all executives, is committed to maintaining investor confidence and ensuring that Thailand’s capital market supports the country’s economic growth.
นางพรอนงค์ บุษราตระกูล เลขาธิการ สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ให้สัมภาษณ์ในรายการ Morning Wealth ถ่ายทอดสด (Live) ผ่านทางเพจ The Standard Wealth วันพุธที่ 17 กรกฎาคม 2567
โฆษณา