25 ก.ค. เวลา 00:09 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

จาก AlphaGo ถึง AlphaFold: เส้นทาง AI ที่กำลังเขียนประวัติศาสตร์ใหม่ให้กับมวลมนุษยชาติ

ในยุคที่เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) กำลังก้าวกระโดดอย่างรวดเร็ว ชื่อของ Demis Hassabis ผู้ก่อตั้งและซีอีโอของ Google Deepmind ถือเป็นหนึ่งในเทพแห่งวงการที่ออกมาพูดอะไรแล้วสร้าง Impact ต่อวงการนี้มาโดยตลอด
3
ในงาน Future of Britain Conference 2024 Tony Blair อดีตนายกรัฐมนตรีของสหราชอาณาจักร ได้พูดคุยกับ Demis Hassabis เกี่ยวกับวิธีที่ AI เป็นตัวเร่งปฏิกิริยาให้เกิดยุคใหม่ของเทคโนโลยี เพื่อทำความเข้าใจถึงความก้าวหน้า ผลกระทบ และอนาคตของ AI ที่จะเปลี่ยนแปลงโลกของเรา
3
จุดเริ่มต้นของการปฏิวัติ AI
Demis เล่าย้อนไปถึงจุดเริ่มต้นของ DeepMind เมื่อเกือบ 15 ปีที่แล้ว ซึ่งเป็นช่วงเวลาก่อนที่ AI จะกลายเป็นกระแสหลักอย่างทุกวันนี้ “เราเห็นแนวโน้มทั้งในด้านการคำนวณและอัลกอริทึม เช่น deep learning และ reinforcement learning ซึ่งเป็น AI รูปแบบใหม่ที่แตกต่างจากระบบ AI แบบดั้งเดิมในยุค 80 และ 90 ตรงที่มันเรียนรู้ได้ด้วยตัวเอง เรียนรู้โดยตรงจากข้อมูล จากหลักการพื้นฐาน จากประสบการณ์ และสามารถทำสิ่งที่น่าประทับใจได้”
3
Demis และทีมได้นำแนวคิดนี้มาผสานกับความรู้ด้านประสาทวิทยาเกี่ยวกับการทำงานของสมอง เช่น ระบบความจำ และรวมทั้งหมดนี้เข้าด้วยกันในช่วงปี 2009-2010 พวกเขาเชื่อว่าหากนำสิ่งเหล่านี้มารวมกับนักคิดและวิศวกรที่เก่งที่สุดในวงการ จะสามารถสร้างความก้าวหน้าได้อย่างรวดเร็ว “เราจึงมองว่า DeepMind เป็นเหมือนโครงการ Apollo สำหรับ AI” Demis กล่าว
3
และดูเหมือนว่าการเดิมพันของพวกเขาจะถูกต้อง แม้กระทั่งในปัจจุบัน การพัฒนาของ AI ก็ยังคงเป็นไปอย่างน่าทึ่งและรวดเร็วกว่าที่หลายคนคาดการณ์ไว้
1
AI กับการเปลี่ยนแปลงโลก
เมื่อถูกถามถึงขนาดของผลกระทบที่ AI จะมีต่อโลก Demis ไม่ลังเลที่จะตอบว่า “ถ้าเราสามารถจำลองสติปัญญาและทำให้มันเป็นเครื่องมือที่มีอยู่อย่างมากมาย มันจะเปลี่ยนแปลงทุกสิ่งอย่างไม่น่าเชื่อ แทบจะไม่มีอะไรที่คุณใช้มันทำไม่ได้”
3
เขามองว่า AI ทั่วไประดับเดียวกับมนุษย์ หรือที่เรียกว่า artificial general intelligence (AGI) จะเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์มนุษยชาติ “มันจะยิ่งใหญ่อย่างน้อยเท่ากับการปฏิวัติอุตสาหกรรม อาจจะใหญ่กว่าการคิดค้นไฟฟ้าหรือแม้แต่การค้นพบไฟ ผมคิดว่ามันมีศักยภาพที่จะเป็นหนึ่งในสิ่งประดิษฐ์ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดที่มนุษยชาติจะสร้างขึ้น”
3
Demis มองว่า AI จะมีบทบาทสำคัญในทุกภาคส่วนของสังคม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านการเพิ่มประสิทธิภาพในชีวิตประจำวัน “ผมตื่นเต้นมากกับการใช้ AI สำหรับงานที่เพิ่มประสิทธิภาพในชีวิตประจำวัน เช่น ผู้ช่วยดิจิทัลที่น่าทึ่ง การปรับเปลี่ยนขั้นตอนการทำงานใหม่ ผมคิดว่าในอีก 5-10 ปีข้างหน้า เราจะเห็นการเพิ่มประสิทธิภาพที่น่าทึ่งทั้งในด้านส่วนตัวและในสภาพแวดล้อมการทำงาน”
2
นอกจากนี้ Demis ยังให้ความสำคัญกับการใช้ AI เพื่อเร่งการค้นพบทางวิทยาศาสตร์ “สิ่งที่ผมหลงใหลมากที่สุดและต้องการสร้าง AI มาโดยตลอดคือการเร่งการค้นพบทางวิทยาศาสตร์” เขายกตัวอย่างโปรแกรม AlphaFold ของ DeepMind ที่สามารถแก้ปัญหาการพับตัวของโปรตีน ซึ่งเป็นความท้าทายที่นักวิทยาศาสตร์พยายามแก้มานานกว่า 50 ปี
3
“ผมคิดว่านั่นเป็นเพียงตัวอย่างเดียวของสิ่งที่เราจะเห็นในทศวรรษหน้า จะมีการค้นพบทางวิทยาศาสตร์มากมายในด้านต่างๆ เช่น พลังงาน วัสดุศาสตร์ คณิตศาสตร์ การพยากรณ์อากาศ สภาพภูมิอากาศ และการดูแลสุขภาพ ซึ่ง AI จะมีบทบาทสำคัญ” Demis กล่าว
2
AlphaFold ของ DeepMind ที่สามารถแก้ปัญหาการพับตัวของโปรตีน (CR:Youtube Google Deepmind)
เมื่อพูดถึงการประยุกต์ใช้ AI ในวงการสาธารณสุข Demis มองว่ามันจะสร้างการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ “อย่างแรกเลย มันควรจะปฏิวัติการค้นพบและพัฒนายา คุณจะสามารถหาวิธีรักษาและการรักษาที่ดีกว่าได้ในอัตราที่เร็วขึ้นมาก”
1
นอกจากนี้ เขายังมองว่า AI จะช่วยในการวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ในระบบสาธารณสุข ซึ่งจะนำไปสู่การกำหนดนโยบายที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น รวมถึงการสร้างผู้ช่วยดิจิทัลสำหรับบุคลากรทางการแพทย์ที่สามารถเข้าถึงความรู้ทางการแพทย์ทั้งหมดได้อย่างรวดเร็ว
1
Demis ยังมองไปถึงการแพทย์แบบเฉพาะบุคคล (personalized medicine) ที่จะสามารถออกแบบยาหรือการรักษาให้เหมาะกับเมแทบอลิซึมของแต่ละคนโดยเฉพาะ ลดผลข้างเคียง และการดูแลสุขภาพเชิงป้องกันที่สามารถทำนายและป้องกันโรคได้ก่อนที่จะเกิดขึ้น
4
ความแตกต่างระหว่าง AI, Generative AI และ AGI
Demis อธิบายความแตกต่างระหว่างปัญญาประดิษฐ์ (AI) , ปัญญาประดิษฐ์แบบสร้างสรรค์ (Generative AI) และปัญญาประดิษฐ์ทั่วไป (artificial general intelligence หรือ AGI) ดังนี้
2
“ปัญญาประดิษฐ์แบบสร้างสรรค์ (generative AI) คือประเภทของ AI ที่เรากำลังเห็นในตอนนี้ ที่สร้างภาษา บทสนทนา หรือสิ่งต่างๆ เช่น ภาพ มันเป็นประเภทเฉพาะของ AI”
1
“ส่วน AI เองเป็นคำทั่วไปสำหรับทั้งสาขา และปัญญาประดิษฐ์ทั่วไป (artificial general intelligence) เป็นแนวคิดของการไปถึงสติปัญญาทั่วไประดับมนุษย์ ซึ่งนั่นสำคัญมาก เพราะคุณรู้ไหม จิตใจของเรานั้นเป็นแบบนี้นี่แหละ เราสามารถทำงานแทบทุกอย่างได้ จิตใจมนุษย์นั้นน่าทึ่งมาก และนั่นคือสิ่งที่เรากำลังมุ่งหวังในระบบปัญญาประดิษฐ์ของเรา”
1
อย่างไรก็ตาม Demis ยอมรับว่าในปัจจุบัน เรายังห่างไกลจากการสร้าง AGI ที่มีความสามารถเทียบเท่ามนุษย์ในทุกด้าน “ตอนนี้เรายังไม่ถึงระดับสติปัญญาของแมวด้วยซ้ำในฐานะระบบทั่วไป ดังนั้นเรายังมีทางเดินอีกยาวไกลที่จะไปถึง ผมคิดว่ายังต้องมีการค้นพบครั้งใหญ่อีกมากที่จำเป็นในการก้าวไปถึงจุดนั้น”
4
บทบาทของสหราชอาณาจักรในการพัฒนา AI
Demis แสดงความเชื่อมั่นในศักยภาพของสหราชอาณาจักรในการเป็นผู้นำด้าน AI ระดับโลก “ผมหลงใหลสหราชอาณาจักรและตำแหน่งของสหราชอาณาจักรในเรื่องนี้มาก ผมคิดว่าเรามีจุดแข็งหลายอย่างที่นี่ จุดแข็งระดับชาติ มหาวิทยาลัยที่ยอดเยี่ยมของเราที่ผลิตคนที่มีความสามารถที่น่าทึ่ง นั่นเป็นหนึ่งในเหตุผลที่เราตั้งฐานอยู่ที่นี่”
2
เขายังกล่าวถึงมรดกอันยาวนานด้าน AI ของสหราชอาณาจักร ตั้งแต่ยุคของ Alan Turing ไปจนถึง Charles Babbage “เรามีมรดกอันยาวนานใน AI ผ่านทาง Alan Turing และย้อนกลับไปไกลกว่านั้นถึงการคำนวณในยุคของ Charles Babbage ดังนั้นไม่มีเหตุผลว่าทำไมสหราชอาณาจักรไม่ควรอยู่แนวหน้าของเรื่องนี้”
2
Alan Turing ผู้ที่คิดค้นสิ่งที่เป็นต้นแบบของ AI มาตั้งแต่ยุคแรก ๆ (CR:Pivotal)
Demis มองว่าสหราชอาณาจักรมีบทบาทสำคัญที่จะเล่นบนเวทีโลกในด้าน AI โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการเป็นตัวกลางระหว่างมหาอำนาจอย่างสหรัฐอเมริกาและจีน “ผมคิดว่าสหราชอาณาจักรสามารถเป็นหนึ่งในผู้นำในด้านเทคโนโลยี และเดินทางสายกลางไปพร้อมกับประเทศอื่นๆ เช่น ประเทศในสหภาพยุโรป ฝรั่งเศส แคนาดา อินเดีย และอื่นๆ”
2
เขายังเน้นย้ำถึงความสำคัญของความร่วมมือระหว่างประเทศในการพัฒนาและกำกับดูแล AI “ผมคิดว่าเป็นสิ่งสำคัญที่เราต้องมีการพูดคุยกันในระดับนานาชาติ ต้องสร้างความร่วมมือระหว่างประเทศทั้งในด้านโอกาสและความเสี่ยงบางอย่างที่เกี่ยวข้องกับ AI”
Demis เน้นย้ำว่าเป็นเรื่องสำคัญที่รัฐบาลต้องเข้าใจถึงขนาดของการเปลี่ยนแปลงที่กำลังจะเกิดขึ้นจาก AI และเตรียมพร้อมรับมือ “AI สามารถเปลี่ยนแปลงบริการสาธารณะ เศรษฐกิจ แม้กระทั่งเรื่องจุดยืนของเราในโลกด้วย”
เขาแนะนำว่ารัฐบาลควรให้ความสำคัญกับการศึกษาและทำความเข้าใจเกี่ยวกับ AI แม้ว่าจะมีภารกิจมากมายที่ต้องดูแล “แค่แบ่งพื้นที่บางส่วนไว้สำหรับการคิดเกี่ยวกับเรื่องนี้ เพราะมันเป็นการปฏิวัติ และมันจะเปลี่ยนแปลงทุกสิ่ง”
1
นอกจากนี้ Demis ยังเสนอแนะให้รัฐบาลพิจารณาการนำ AI มาใช้ในการปรับปรุงบริการสาธารณะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านสาธารณสุข “เราควรจะสามารถนำข้อมูลทั้งหมดที่มีอยู่ในระบบการดูแลสุขภาพมาใช้ในการวิเคราะห์สิ่งที่กำลังเกิดขึ้นในระบบการดูแลสุขภาพของเรา ซึ่งจะช่วยในการกำหนดนโยบาย”
2
แม้ว่า AI จะมีความก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว แต่ Demis เชื่อว่ายังต้องมีการค้นพบครั้งใหญ่อีกหลายอย่างก่อนที่เราจะสามารถสร้าง AGI ที่มีความสามารถเทียบเท่ามนุษย์ได้ “ผมคิดว่าเราจะต้องการทั้งการขยายระบบที่มีอยู่และการค้นพบครั้งใหญ่ใหม่ๆ อีกมาก”
อย่างไรก็ตาม เขามองว่าในอนาคตอันใกล้ เราจะเห็นการพัฒนาของ “Universal Assistants ที่จะเป็น AI ที่สามารถช่วยเหลือมนุษย์ได้ในหลากหลายด้านของชีวิต” ในอีก 2-3 ปีข้างหน้า เราจะเริ่มเห็นสิ่งที่เราเรียกว่า “Universal Assistants” ที่จะติดตามคุณไปบนอุปกรณ์ต่างๆ และช่วยเหลือในชีวิตประจำวันอย่างราบรื่น ทั้งในการทำงานและในชีวิตส่วนตัว”
5
บทสรุป
การสัมภาษณ์ Demis Hassabis ให้มุมมองที่น่าสนใจเกี่ยวกับอนาคตของ AI และผลกระทบที่จะมีต่อโลก เขาเน้นย้ำถึงศักยภาพอันมหาศาลของ AI ในการเปลี่ยนแปลงทุกภาคส่วนของสังคม ตั้งแต่การทำงานในชีวิตประจำวันไปจนถึงการค้นพบทางวิทยาศาสตร์ที่สำคัญ
1
ในขณะเดียวกัน Demis ก็เตือนให้เราตระหนักว่าการพัฒนา AI ยังอยู่ในช่วงเริ่มต้น และยังต้องมีการค้นพบและนวัตกรรมอีกมากก่อนที่เราจะสามารถสร้าง AGI ที่มีความสามารถเทียบเท่ามนุษย์ได้
2
สำหรับประเทศไทยและประเทศกำลังพัฒนาอื่นๆ บทสัมภาษณ์นี้เป็นการเตือนให้เราตระหนักถึงความสำคัญของการเตรียมความพร้อมสำหรับการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ที่กำลังจะมาถึง ไม่ว่าจะเป็นการลงทุนในการศึกษาและการวิจัยด้าน AI การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทางดิจิทัล หรือการปรับปรุงนโยบายและกฎหมายให้รองรับเทคโนโลยีใหม่ๆ
1
ซึ่งในท้ายที่สุด การพัฒนา AI อย่างมีความรับผิดชอบและการใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีเหล่านี้อย่างชาญฉลาดจะเป็นกุญแจสำคัญในการสร้างอนาคตที่ดีกว่าสำหรับทุกคนได้นั่นเองครับผม
2
References :
บทสัมภาษณ์ : Tony Blair and Demis Hassabis Discuss the Opportunities of AI
◤━━━━━━━━━━━━━━━◥
หากคุณชอบคอนเทนต์นี้อย่าลืม 'กดไลก์'
หากคอนเทนต์นี้โดนใจอย่าลืม 'กดแชร์'
คิดเห็นอย่างไรคอมเม้นต์กันได้เลยครับผม
◣━━━━━━━━━━━━━━━◢
ติดตามสาระดี ๆ อัพเดททุกวันผ่าน Line OA ด.ดล Blog
คลิกเลย --> https://lin.ee/aMEkyNA
รวม Blog Post ที่มีผู้อ่านมากที่สุด
——————————————–
ติดตาม ด.ดล Blog เพิ่มเติมได้ที่
=========================
โฆษณา