เสียงร้องของเด็กพึ่งคลอดเป็นภาษาแรกของมนุษย์ แล้วเป็นภาษามือ เมื่อผมเอามือยื่นไปให้ลูก เขาจะกำไว้แน่นแสดงถึงความผูกพัน แล้วภาษาก็พัฒนาจากมือ เป็นภาษาเสียงมีตัวอักษรจีน กรีก โรมัน อังกฤษ อาหรับ และไทย จนสื่อสารกันทุกวันนี้ ทั้งพูดรู้ฟังไม่รู้ฟัง รู้ภาษาและไม่รู้ภาษา