12 ส.ค. เวลา 10:16 • ความคิดเห็น

ข้อสังเกตจากปักกิ่ง

ผมได้มีโอกาสติดตามคณะมาดูงานที่ปักกิ่งอยู่สองวัน รอบนี้พิเศษหน่อยที่ได้คุณคมสัน แซ่ลีแห่ง flash express ผู้ที่ทำธุรกิจกับทางจีนและมีธุรกิจอยู่ที่ปักกิ่งเป็นผู้นัดและนำทัวร์ ระหว่างทางก็ได้มีโอกาสสนทนากับคมสันและได้ฟังชาวปักกิ่งคุยให้ฟัง
2
มีประเด็นบางอย่างที่เป็นข้อสังเกตระหว่างบรรทัด ซึ่งประเด็นเหล่านี้แอบจำมา ไม่ได้ตรวจสอบใดๆ ถือว่าเล่าสู่กันฟังมากกว่านะครับ
1
1. มามหานครปักกิ่งรอบนี้บ้านเมืองดูสดใสและสะอาดตามาก ตั้งแต่ช่วงปี 2008 ที่ปักกิ่งเป็นเจ้าภาพโอลิมปิค ในตอนนั้น ถูกชาติตะวันตกโจมตีอย่างมากเรื่องหมอกควันและความสกปรก ดร วิทย์ สิทธิเวคินเคยเล่าว่า ด้วยเหตุนั้น ทำให้รัฐบาลจีนตั้งใจที่จะลบคำสบประมาทและทำทุกวิถีทางที่จะแก้ไขให้ได้ การพัฒนาแบตเตอรี่ที่นำมาสู่เจ้าแห่ง EV ในปัจจุบันก็มาจากตรงนั้น
1
คมสันเล่าว่า ตอนนี้โรงงานที่ปล่อยควัน ปล่อยของเสียถูกย้ายออกนอกเมืองหมดเป็นที่เรียบร้อย ถนนหนทาง การดูแลต้นไม้ การแยกขยะถูก outsource ให้เอกชนโดยรัฐกำกับดูแลอย่างเข้มงวด ผมได้มีโอกาสไปดูงานบริษัทกำจัดขยะและดูแลถนนให้ไม่มีฝุ่น รถที่เขาใช้นั้นพัฒนาไปไกลมากๆ การแยกขยะแต่ละประเภทถูกบังคับให้ใช้รถขนส่งคนละแบบเลยด้วยซ้ำ ปักกิ่งยังมีฝุ่นอยู่ในเดือนสามสี่และห้า เพราะลมพัดฝุ่นมาจากตอนเหนือในช่วงนั้น แต่โดยทั่วไปฝุ่นควันและความสกปรกนั้นไม่มีให้เห็นอีกเลย
5
2. รัฐบาลจีนช่วงนี้เข้มงวดเรื่องการผูกขาดทางการค้าในทุกอุตสาหกรรม ตั้งแต่รุ่นใหญ่อย่าง alibaba ที่ถูกแยก alipay จนไปถึงอุตสาหกรรมทุกประเภท แม้กระทั่งโรงเรียนสอนขับรถที่แต่ก่อนมีการฮั้วราคากันระหว่างเมือง ใครลดราคาก็จะโดนเพื่อนร่วมอุตสาหกรรมถล่มก็โดนปราบ นอกเหนือไปจากการปราบคอร์รับชั่นในวงราชการที่เป็นไปอย่างเข้มข้น
3
คมสันเล่าว่าร้านคาราโอเกะตอนนี้แทบจะเจ๊งเพราะเดิมเป็นแหล่งที่ข้าราชการมาเอนเตอร์เทน แต่ตอนนี้ไม่มีใครกล้าไป ข้าราชการไม่กล้าแต่งตัวดูดีเพราะจะโดนตรวจสอบ วันธรรมดาเข้มงวดถึงขนาดห้ามกินแอลกอฮอล์เลยด้วยซ้ำ พอรัฐเอาจริงด้านคอร์รับชั่นภาครัฐ ต้นทุนการทำธุรกิจก็ถูกลง
5
แต่ธุรกิจสอนเรียนพิเศษที่เดิมทางการจีนห้ามปรามอย่างเข้มงวดจนเจ๊งไปหลายรายเพราะมองว่าทำให้เกิดความไม่เท่าเทียม ตอนนี้กลับมาเปิดใหม่กันและบูมมาก อาจจะเป็นเพราะนโยบายเปลี่ยนเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจก็เป็นได้
3
3. เรื่องวินัยในการทำงานหนักก็ยังเป็นเรื่องปกติที่จีน เพราะการแข่งขันสูงมากๆ ผมไปเยี่ยมบริษัท Foton ที่เป็นบริษัทผลิตรถบรรทุกอันดับหนึ่งของโลก เขาก็ตอบคำถามที่ว่าปัจจัยอะไรที่ทำให้ foton ประสบความสำเร็จจนทุกวันนี้ หนึ่งในสี่ข้อก็คือการทำงานหนัก โดยคน foton (ซึ่งมาเจอและบรรยายให้เราฟังในวันอาทิตย์!) เล่าเป็นตัวอย่างว่า ปีที่แล้วตรุษจีนคนที่ Foton ก็ไม่หยุดกัน ที่สำคัญคือเล่าด้วยความภาคภูมิใจอีกด้วย
4
คมสันบอกว่าหนึ่งในตัววัดของอาลีบาบาเวลาจะลงทุนบริษัทไหนก็คือการแอบส่งคนไปดูที่ออฟฟิศของบริษัทที่เล็งไว้หลังสองทุ่ม ถ้าบริษัทไหนยังทำงานอยู่ถึงจะน่าสนใจเพราะแสดงว่ายังมีไฟในการทำงานและมีความกระหายที่จะประสบความสำเร็จอยู่
7
4. ผู้บริหาร foton เล่าว่า คนจีนมั่นใจมากว่าจะเป็นผู้นำด้านเทคโนโลยีโลกได้แน่ ตอนนี้จีนมีนักศึกษาจบใหม่ปีละ 10 ล้านคน เป็น engineer ด้านต่างๆรวมถึง AI ไปแล้วถึง 6 ล้านคน ทุกบริษัทที่ผมไปดูงานจะทิ้งท้ายด้วยความภูมิใจเหมือนกันคือเรื่องการเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์หรือทรัพย์สินทางปัญญา (patent) ของเทคโนโลยี Foton เองมี patent ด้านเทคโนโลยีรถกว่า 3000 ชิ้น
4
ผมไปบริษัทแม่ของ tiktok ที่ชื่อ Bytedance ก็อวดว่ามี patent ที่ส่งไปแล้วสี่หมื่น และได้รับมาแล้วหมื่นห้าพันชิ้น. เหมือนว่าวิถีการทำงานของจีนตอนนี้นอกจากจะทำงานหนักแล้ว การเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์และทรัพย์สินทางปัญญาให้เยอะเข้าไว้ก็เป็นหมุดหมายหลักอันหนึ่งเช่นกัน
6
5. ตอนนี้จีนเริ่มให้ทดลองรถไร้คนขับ 5 เมืองใหญ่ในบางเขตแล้ว สามารถเรียกแท็กซี่ไร้คนขับได้แล้วในปักกิ่ง รถรุ่นใหม่ก็จะติดตั้งระบบไว้หมด คนที่ foton บอกว่าเทคโนโลยีนั้นสหรัฐอาจจะนำจริง แต่เชิงพาณิชย์จีนจะนำให้ได้ รัฐบาลพยายามแก้กฎหมายและเริ่มให้ทดลองกันอย่างกว้างขวาง คนที่ foton บอกว่าถ้าเทคโนโลยีไร้คนขับเริ่มใช้ได้จริง Cost ของ logistic จะลดลง 20-30% เบื้องต้นและถ้าใช้ได้เต็มที่ต้นทุนจะลดได้เกินครึ่ง
5
6. ผมได้ไปดูงานและพูดคุยกับทีมผู้บริหารของ Bytedance ที่เป็นแม่ของ tiktok ก็ได้เห็นภาพรวมมากขึ้นของการบุกตลาดโลกอย่างเป็นรูปธรรมและจริงจังของสินค้าจีน โดยเขาเรียกว่า China Cross border E commerce ที่เป็นยุทธศาสตร์ของความร่วมมือทั้งรัฐบาลและภาคเอกชน
2
China cross border commerce เริ่มเมื่อสามสิบปีก่อนผ่านไปรษณีย์ทั่วไปที่ส่งได้แต่ของเบาและถูก เริ่มพัฒนามาเป็น direct shipping และตอนนี้เป็น fullfillment เต็มรูปแบบ และกำลังเข้าสู่ crossborder consignment service การพัฒนาด้าน logistic เป็นไปอย่างดุเดือดและเป็นการแข่งขันระหว่าง Amazon Alibaba Shopee. Tiktok และ Temu ใช้ทั้งเทคโนโลยีและการลงทุนในรูปแบบต่างๆเพื่อให้ส่งของได้เร็วและประหยัดที่สุด
3
Megatrend ที่จะเห็นและเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วก็คือ oversea warehouse ที่ทุกเจ้าจะสร้าง warehouse ขนาดใหญ่ของตัวเองและใช้ AI ในการวิเคราะห์ความต้องการล่วงหน้าเพื่อที่จะได้จัดสรรสินค้าให้ลูกค้าในแต่ละเมืองทั่วโลกได้เร็วและประหยัดกว่าปัจจุบันอีก แต่ตอนนี้รัฐบาลหลายประเทศก็เริ่มขึ้นภาษีสินค้านำเข้าจากจีน ที่อินโดกับมาเลเซียก็ขึ้นภาษีค่อนข้างมาก ซึ่งน่าจะมีผลระยะสั้นในความเห็นของผู้บริหารที่นี่ ฟังแล้วก็ตระหนักได้ว่า ที่กลัวๆ Temu กันนั้น ยังเป็นแค่จุดเริ่มต้นเท่านั้นเอง..
5
7. มีน้องคนไทยเล่าถึงคนจีนที่เรียนเมืองไทยแล้วพยายามกลับมาใช้ชีวิตและทำงานที่จีน ในที่สุดก็สู้ความอึด ความมีวินัยของคนจีนไม่ไหว ก็เลยย้ายกลับไทยด้วยเหตุว่าอยู่ไทยแข่งง่ายกว่าเยอะ ซึ่งก็จะน่าจะเป็นคำตอบว่าทำไมคนจีนจำนวนไม่น้อยถึงย้ายถิ่นฐานไปแข่งไปทำธุรกิจที่ไทยดีกว่า
5
8. นวดไทยที่ปักกิ่งชั่วโมงละห้าพัน อันนี้คมสันบอกพร้อมมีไอเดียว่าน่าเปิดร้านนวดไทยที่จีนมาก
6
9. หมวดสินค้าที่ได้รับความนิยมและโตอย่างมากในจีนตอนนี้ จากการบอกเล่าของทีม bytedance ก็คือพวก supplements ด้านสุขภาพ สินค้า life science และพวกเครื่องสำอางต่างๆ เผื่อจะเป็นไอเดียสำหรับคนที่อยากพัฒนาสินค้าเจาะตลาดจีนนะครับ…
4
มาสั้นๆ ก็บันทึกได้เท่าที่ได้ฟังมาประมาณนี้ครับ…
โฆษณา